مصاحبه - همایش > جهان، چشم به راه لیبی بدون قذافی

جهان، چشم به راه لیبی بدون قذافی

تاریخ انتشار: ۱۳۹۰/۴/۸

دکتر احمد بخشی، استاد دانشگاه تربیت مدرس و کارشناس مسائل آفریقا در گفتگو با دیپلماسی ایرانی به آخرین تحولات لیبی می پردازد و با اشاره به صدور حکم جلب قذافی از سوی دادگاه بین المللی کیفری معتقد است به زودی شاهد لیبی بدون قذافی خواهیم بود.

آقای دکتر آخرین وضعیت درگیری ها در لیبی به چه شکل است؟ آیا امکان این که به زودی اخباری از تحولات جدی شاهد باشیم وجود دارد؟
برای ارزیابی آخرین وضعیت در لیبی و احتمال خروج قذافی از لیبی باید اخبار یک هفته گذشته را در کنار یکدیگر بگذاریم. اخباری که منتشر شده گویای این هستند که مخالفان قذافی پیش روی هایی داشته اند و مخالفان در نزدیکی طرابلس هستند. اخبار دیگری هم منتشر شده است مبنی بر این که قذافی بحث میانجیگری اتحادیه افریقا را پذیرفته است. از صحبت های میانجی اتحادیه افریقا می توان دریافت که قذافی پذیرفته است که از قدرت کناره گیری کند.
موضوع دیگری که این روزها در مرکز توجه قرار گرفته است تلاش های ترکیه برای وساطت است. ترکیه در صدد است آقای قذافی فارغ از بحث محاکمه،‌ انقلابیون را راضی نگه دارد تا بتواند از کشور خارج شود. یعنی بحث خروج قذافی از کشوربه طور جدی در رایزنی های ترکیه مطرح است.
بحث دیگر مسئله دادگاه لاهه است که در حال تصمیم گیری درباره صدور حکم بازداشت آقای قذافی است و می دانید که این تصمیم گیری عملا دومین تصمیم گیری است که علیه یک رئیس جمهور یا حاکمی که هنوز بر سر کار است اتفاق می افتد. اولین مورد این اتفاق در سال 2008 و برای آقای عمر البشیر در بحران دارفور بود. همه این علائم و قراینی که از طریق اخبار می توان مشاهده کرد، حکایت از این دارد که به همین زودی باید منتظر لیبی بدون قذافی بود. یعنی ساختار سیاسی آینده لیبی، قطعا بدون معمر قذافی خواهد بود.

از طرفی هم باید توجه داشته باشیم که مجوزهایی که شورای امنیت به کشورهای اروپایی و کشورهایی که می خواستند در این زمینه همکاری کنند ارائه کرده بود یا مجوزی که کنگره برای مشارکت امریکا در حمله به لیبی به اوباما داده بود، تقریبا رو به پایان است. به طور حتم کنگره بر دولت آمریکا فشارهای جدی تری وارد خواهد کرد. علاوه بر این مخالفت شورای امنیت، چین و روسیه به نحوی در این مسئله موثر است.
در کنار این باید توجه داشت که بر اساس آخرین نظر سنجی ها اگر نیروهای خارجی نتوانند اوضاع در لیبی را به سامان برسانند، میزان حمایت از حمله به لیبی بسیار کاهش پیدا خواهد کرد. بر اساس آخرین اطلاعاتی که در دسترس است در ماه مارس 57 درصد مردم امریکا موافق این حمله بودند اما در حال حاضر نزدیک به 39 و کمتر از 40 درصد مردم امریکا با این اقدام موافق هستند.
علاوه بر این تقریبا تمام کشور در دست انقلابیون است و بسیاری از کشورها فرایند پذیرش انقلابیون را در دستور کار خود قرار داده اند. الان نزدیک به 13 کشور انقلابیون لیبی را به رسمیت شناخته اند. به طور حتم این فرایند به طور تدریجی در حال اتفاق است که قذافی از صحنه لیبی حذف شود.

حتی اگر قذافی از کشور خارج شود و لیبی بدون قذافی را تصور کنیم، آیا مخالفان آن قدر قدرت دارند که بتوانند به سرعت بحران را خاتمه دهند؟
هرچند که باید گفت لیبی پس از قذافی وضعیتی بحرانی خواهد داشت ولی باید توجه داشت که این یک فرایند است. برای من و شاید همه علاقمندان به این بحث، هم این سوال و این شک مطرح است که سرنوشت لیبی بعد از قذافی چه خواهد شد. به این دلیل که ساختار سیاسی لیبی و قبیله ای بودن این کشور چنین اجازه ای نمی دهد. یکی از دلایلی که غرب هم مماشات و تساهل به خرج می دهد و به طور فوری بحران را حل نمی کند، این است که جایگزینی برای معمر قذافی ندارد و عملا هم هنوز شاهد کسی که بتواند این کار را انجام دهد نیستیم. البته شورای انتقالی شکل گرفته است و مذاکراتی در بنغازی انجام می شود اما حداقل بحث این بود که بتوانند به نحوی و بر اثر زمان مشروعیتی به دست آورند و تا حدی موفق باشند که بتوانند شورای انتقالی را به نحوی صدای انقلابیون و بقیه جامعه باشد.

به نظر من در این فرصت چند ماهه توانستند تا حدی به این هدف برسند اما باید در نظر داشت که تنها فرایند انتقال مطرح نیست. مسئله مهم تر پذیرش این فرایند از سوی جامعه است. جامعه لیبی هم به این دلیل که قبیله ای است و ساختار قبیله ای دارد، چندان توان تحمل تغییرات سریع را ندارد. از سوی دیگر معمولا میان هواداران رژیم قبلی و رژیم جدید اختلافاتی به وجود می آید. این اختلافات زمانی پررنگ می شود که اسلحه در اختیار مردم باشد. در این شرایط درگیری ها رنگ خون می گیرد. در حال حاضر در گوشه و کنار لیبی اسلحه در دست مردم فراوان است. به طور حتم این قبیله ها پس از از بین رفتن دشمن مشترک شان که آقای قذافی است، به دنبال تسویه حساب ها یا بازی های قدرتی خواهند بود که هر گروه بتواند با گروه های دیگر ائتلافی انجام دهد که هژمون غالب شود. این فرایند یعنی تبدیل شدن یک گروه به هژمون غالب، هم زمان بر است و هم هزینه بر.

بنابر این باید حتما منتظر این باشیم که فضای بعد از قذافی، چندان حالت آرامش نداشته باشد. وقتی این گونه قضایا رنگ خون به خود می گیرد، هر چه شدت برخوردهای خشونت آمیز بیشتر باشد، فرونشاندن آن سخت تر خواهد بود. همان طور که می توان در مسئله تونس به وضوح این جریان را دید که به دلیل این که خشونت کمتری در کار بود،‌ با سرعت بیشتری آرامش به این کشور برگشت. البته ممکن است کسانی بگویند این سناریوی غرب است اما به نظر من هر چه خشونت کمتری اعمال شود، فرایند بازگشت آرامش به کشور سریع تر انجام خواهد شد.
بنابر این چون برخوردها در لیبی شدیدتر بود و رنگ خون به خود گرفت، در آینده تسویه حساب هایی اتفاق خواهد افتاد و علاوه بر آن عدم وجود یک جایگزین، ما را به این سمت سوق می دهد که منتظر زمان باشیم تا ببینیم که چه فرایندی رخ خواهد داد و چه ترکیبی از گروه بندی های اجتماعی شکل خواهد گرفت.

هرچند که در این بین نباید نقش نیروهای منطقه ای و نیروهای خارجی را دست کم گرفت. غرب، ناتو و امریکا در بحران لیبی هزینه کرده اند و برای لیبی بعد از قذافی برنامه دارد. آن ها هم این نگرانی ها را دارند و سعی می کنند در مدیریت این فرایند به نحوی تلاش کنند که کمترین هزینه را متحمل شوند. زیرا لیبی یک کشور نفت خیز است و هر روز که این بحران ادامه یابد، صادرات نفت کمتر می شود. علاوه بر این بحث بازسازی و ثباتی که مد نظر غرب برای لیبی بعد از قذافی است، غربی ها را به این سو خواهد برد که برنامه ریزی جدی برای استقرار ثبات در این کشور داشته باشند.

با توجه به معادلاتی که در حال حاضر در جریان است چه سرنوشتی برای قذافی پیش بینی می شود؟ بحث پناهندگی یا بازداشت او تا چه حد محتمل است؟
به نظر من و با توجه به نشانه هایی که در طی روز های اخیر به چشم می آید، تلاش بر این است که قذافی را راضی کنند و خبرهایی هم وجود دارد که او دیگر در مذاکرات شرکت نمی کند. وقتی در مذاکرات شرکت نمی کند یعنی سهمی از قدرت و ثروت آینده نخواهد داشت. اگر در مذاکرات شرکت می کرد روند انتقالی به خود می گرفت و این معنا استنباط می شد که او به دنبال سهمی برای خود در آینده خواهد بود.  

اما با این وضعیت و اقداماتی که ترکیه در راستای میانجیگری انجام می دهد و اخبار و اطلاعات منتظر شده از سوی اتحادیه افریقایی، جریان بیشتر به این سمت پیش می رود که به نحوی رضایت قذافی را جلب کنند تا از کشور خارج شود. از طرف دیگر انقلابیون را راضی کنند که از بازداشت و تعقیب و محاکمه او خودداری کنند. به این نحو هر دو طرف امتیازی به دست می آورند. از یک سو انقلابیون را راضی خواهند کرد که به جنگ فرسایشی خاتمه دهد و از سوی دیگر قذافی را راضی خواهند کرد که از کشور خارج شود. البته این فرایند دادگاه بین المللی و صدور حکم جلب او هم این فرضیه را تصدیق می کند که این هشدار را به قذافی بدهند که زودتر این کار را انجام دهد.

منبع: دیپلماسی ایرانی

  فرستادن مقاله
مطالب دیگر در این بخش تاریخ انتشار

اربعین شهدای نیجریه در تهران

۱۳۹۴/۱۰/۳۰

بیست ونهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

۱۳۹۴/۱۰/۱۲

گفتگو با شاهد عینی حادثه حسینیه بقیه الله نیجریه

۱۳۹۴/۹/۳۰

به خاطر سفرم به ایران، یکی از نزدیکانم را دستگیر کردند

۱۳۹۴/۸/۱۲

برگزاری راهپیمایی "غرامت" درلندن به مناسبت سالگرد لغو برده داری در انگلستان

۱۳۹۴/۵/۱۱

پیشنهاد الجزایر برای میزبانی جشنواره فیلم دمشق

۱۳۹۴/۳/۳۱

آمادگی کشورمان برای برگزاری هفته فرهنگی ایران در الجزایر

۱۳۹۴/۳/۲۴

دکتر امیربهرام عرب احمدی: مخالفت با آموزش نوین رویه اصلی بوکوحرام است

۱۳۹۴/۳/۲۰

برگزاری مراسم بیست و ششمین سالگرد ارتحال امام (ره) در تانزانیا

۱۳۹۴/۳/۱۸

مراسم روز آفریقا در تهران

۱۳۹۴/۳/۵

چهل و هشتمین نمایشگاه بین المللی الجزایر

۱۳۹۴/۲/۱۹

سفیر الجزایر: اعتمادی به تبلیغات منفی مطبوعات غربی علیه ایران ندارم

۱۳۹۴/۲/۱۹

ماشین‌های ایران خودرو به زودی وارد تونس می‌شوند

۱۳۹۴/۲/۱۶

برگزاری همایش مقابله با جریان‌های تکفیری در آفریقا

۱۳۹۴/۲/۱۶

مرگ بر آل سعود در نیجریه طنین‌انداز شد

۱۳۹۴/۲/۸

تشکيل ائتلاف مخالفان تجاوز عربستان به يمن در تونس

۱۳۹۴/۲/۲

برگزاری نشست مشترک الازهر، شیعیان و صوفیه مصر

۱۳۹۳/۱۲/۱۲

واکنش محمد البرادعي به تحولات مصر

۱۳۹۳/۱۱/۷

مصاحبه با مجتبی امانی و سید هادی سیدافقهی

۱۳۹۳/۱۰/۳۰

برگزاري جشن مولودالنبي (ص) در تانزانيا

۱۳۹۳/۱۰/۲۰

آيين بزرگداشت هفته وحدت در نيجريه برگزار شد

۱۳۹۳/۱۰/۲۰

مراسم ذکر و اهدای جوایز گروه‌های قرآنی سنگال برگزار شد

۱۳۹۳/۱۰/۲۰

حسنین هیکل: سیسی باید بر علیه خودش قیام کند

۱۳۹۳/۹/۲۵

از سرگیری روابط تهران و قاهره امری ضروری است

۱۳۹۳/۶/۱۶

عربستان دلیل اصلی تعطیلی رایزنی فرهنگی ایران در سودان

۱۳۹۳/۶/۱۵

فهمی هويدی: در كربلای زمان ما خون بر شمشير پيروز شد

۱۳۹۳/۴/۳۱

جعفر قنادباشی- آمریکا و اهداف آفریقایی

۱۳۹۳/۴/۳

پیروزی‌ها و موفقیت‌های ایران مرهون قیام امام خمینی(ره) است

۱۳۹۳/۳/۱۱

اندیشکده آمریکایی: انتخابات مصر و پیروزی السیسی

۱۳۹۳/۳/۶

جعفر قناد باشی: انتخابات ریاست جمهوری در مصر

۱۳۹۳/۲/۲۹

«صباحی» برای چالش‌های موجود راهکارهایی منطقی ارائه داده است

۱۳۹۳/۲/۲

مردم مصر چالش‌های بزرگ‌تر و سخت‌تر از مرحله کنونی پیش رو دارند

۱۳۹۳/۱/۱۰

نامزدی «السیسی» در انتخابات آینده مصر در میان چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی

۱۳۹۲/۱۰/۳۰

ریشه‌های درگیری سودان جنوبی

۱۳۹۲/۱۰/۷

حمایت کری از کودتای مصر ثابت کننده سیاست آمریکا برای ناکام گذاشتن بهار عربی بود

۱۳۹۲/۹/۶

لیبی دچار یک جنگ بدون خداحافظی شده است

۱۳۹۲/۸/۲۷

قدرت اسلامگراها در دانشگاه‌ها بیشتر است

۱۳۹۲/۸/۲۰

اخوان المسلمین خواهان رساندن پیام‌های خود به طرف‌های بین‌المللی است

۱۳۹۲/۸/۱۴

همه اهداف آمریکا از حضور در آفریقا

۱۳۹۲/۷/۲۹

حمله به سوریه بازتاب‌های وخیم و سنگینی بر امنیت رژیم صهیونیستی دارد

۱۳۹۲/۶/۹

كداميك زودتر تسليم مي‌شود؛ ارتش يا اخوان‌المسلمين؟

۱۳۹۲/۵/۲۷

دروغ مي‌گويند كه مرسي با تكفيري‌ها بود

۱۳۹۲/۵/۲۲

تنها راه گفت‌وگو، برگرداندن مرسي و برگزاري انتخابات است

۱۳۹۲/۵/۱۵

قاهره، سيگنال‌هايي براي رابطه با ايران داده است

۱۳۹۲/۵/۷

اخوان المسلمين عامل تضعيف خود بود

۱۳۹۲/۵/۲

تحولات "مصر" به کدام سمت می‌رود؟

۱۳۹۲/۴/۲۳

مرسی به جای مصر، به فکر اخوان بود

۱۳۹۲/۴/۱۶

روابط ایران و مصر در مرحله انتقالی است

۱۳۹۲/۲/۲۴

کمک‌های مالی قطر و خواب‌های پریشانی که برای مصر و تونس دیده است

۱۳۹۲/۲/۱۰

دستوری درباره توقف همکاری گردشگری با ایران صادر نشده

۱۳۹۲/۱/۲۴

تلاش برای راه‌اندازی انقلاب معکوس در مصر

۱۳۹۲/۱/۲۰

تجمع محدود برای مقابله با گسترش روابط ایران و مصر طراحی شده بود

۱۳۹۲/۱/۱۷

درخواست بازگشت نظامیان به قدرت ارزش پاسخ ندارد

۱۳۹۱/۱۲/۲۷

مصر در صورت تخلف اسرائیل از معاهده «کمپ دیوید» در آن بازنگری خواهد کرد

۱۳۹۱/۱۲/۲۳

ایده براندازی مرسی سادگی است

۱۳۹۱/۱۲/۱۳

سید افقهی: آمریکا در پی تجزیه لیبی است

۱۳۹۱/۱۱/۲۹

۲پیش فرض درباره همه‌پرسی قانون اساسی

۱۳۹۱/۹/۲۵

دلایل صدور بیانیه قانون اساسی توسط مرسی

۱۳۹۱/۹/۱۸

مصري ها اجازه استقرار رژيم استبدادي به مرسي نمي دهند

۱۳۹۱/۹/۸

جهان عرب درباره سوریه موضع واحدی ندارد

۱۳۹۱/۸/۲۲

مردم مصر از عدم تحقق اهداف انقلاب خشمگین هستند

۱۳۹۱/۸/۲۰

بی‌ثباتی در سودان تهدید علیه مصر است

۱۳۹۱/۸/۱۵

مصر از ایران علیه رژیم صهیونیستی حمایت کند

۱۳۹۱/۸/۸

روابط قاهره و تهران منافع دو کشور را تامین می‌کند

۱۳۹۱/۸/۳

حزب‌التجدید خواهان اصلاحات به دور از باورهای القاعده‌ای است

۱۳۹۱/۷/۲۵

تهدیدات تل‌آویو طبل توخالی است

۱۳۹۱/۷/۲۳

مصر به شراکت راهبردی با آمریکا پایان دهد

۱۳۹۱/۷/۱۶

اقتصاد مصر پس از انقلاب شاهد تغییر و تحولات اساسی خواهد بود

۱۳۹۱/۷/۸

افتتاح سفارت ايران در مصر را به دولت مرسي واگذار مي كنيم

۱۳۹۱/۵/۲

آینده نفوذ سلفی ها در مصر

۱۳۹۱/۴/۲۷

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران;حتما اسلامگرایان در عرصه سیاسی آینده ليبي حضور فعالی خواهند داشت

۱۳۹۱/۴/۲۵

ذهن و زبان مرسي به رئيس جمهور ايران نزديك است

۱۳۹۱/۴/۱۸

برهم خوردن موازنه قدرت در منطقه علت نگرانی‌ها از همگرایی ایران و مصر

۱۳۹۱/۴/۱۱

رئيس جمهور مصر:نگفتم به عربستان مي‌روم

۱۳۹۱/۴/۵

مصري‌ها به آرمان‌هاي خود مي‌رسند

۱۳۹۱/۳/۲۴

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران; اخوان‌المسلمين توان خود را در مقابله با میراث رژیم قبل ثابت كند

۱۳۹۱/۳/۲۰

مبارک به اتهام خیانت بزرگ به مصر باید دوباره محاکمه شود

۱۳۹۱/۳/۱۶

تعدد نامزدها مانع از پیروزی قاطع نامزد‌های اسلامگرا در دور اول انتخابات مصرشد

۱۳۹۱/۳/۱۰

مصر اسلامي پس از مصر فرعوني

۱۳۹۱/۳/۳

دست دردسرساز غرب در قاره سياه

۱۳۹۱/۲/۲۳

قطع صادرات گاز نتیجه طبیعی انقلاب مردم مصر

۱۳۹۱/۲/۱۸

پژوهشگر تونسي: غرب از انديشه متعالي ايرانيان هراس دارد

۱۳۹۱/۲/۱۲

اولین جشنواره فرهنگی هنری بیداری اسلامی

۱۳۹۱/۲/۳

تلاش برای بازتولید رژیم مبارک

۱۳۹۱/۱/۲۷

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران; ؛پس از سقوط نظام‌های دیکتاتوری، مردم دچار بحران رهبری شده‌اند

۱۳۹۱/۱/۶

مانعی برای رابطه استراتژیک با ایران نداریم

۱۳۹۰/۱۲/۲۲

مصاحبه خبرگزاری دیپلماسی ایرانی با کارشناس موسسه آفران؛واد در تندباد

۱۳۹۰/۱۲/۲۱

اخوان المسلمین کرسی قذافی را تصاحب می‌کند

۱۳۹۰/۱۲/۱۶

طرح معرفی رئیس جمهور توافقی توطئه و ایده‌ای اخوانی است

۱۳۹۰/۱۲/۱۵

آمریکا باید نظام حسنی مبارک را که مقابلش خم می‌شد فراموش کند

۱۳۹۰/۱۲/۹

ايمن نور: توافق بر سر يك رئيس جمهور انتخابي غيرقابل قبول است

۱۳۹۰/۱۲/۸

عضو مجلس ملت مصر :اصلاحات واقعي زماني تحقق مي‌يابد كه اثري از رژيم مبارك به چشم نخورد

۱۳۹۰/۱۲/۷

گفت‌وگوي فارس با مجري زن تلويزيون مصر كه نامزد انتخابات شد

۱۳۹۰/۱۲/۶

اخوان المسلمون از تشکیل «مقاومت اسلامی» ضدصهیونیسم حمایت می‌کند

۱۳۹۰/۱۲/۲

ليبي، آينده مبهم و راه طولاني دمكراسي

۱۳۹۰/۱۲/۱

شورای نظامی مصر هیچ اصلاحاتی انجام نداده است

۱۳۹۰/۱۱/۳۰

بقایای رژیم مبارک مانع عادی‌سازی روابط تهران قاهره هستند

۱۳۹۰/۱۱/۲۵

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛«شوراي نظامي هيچ راهي جز تسليم قدرت به غيرنظاميان ندارد»

۱۳۹۰/۱۱/۲۴

الزغلامي :بيداري اسلامي عامل زوال ديكتاتوري ها

۱۳۹۰/۱۱/۱۷

نائب رئيس حزب "مصر القومي" : مجلس مصر هيئتي را براي گفت‌وگو به ايران اعزام مي‌كند

۱۳۹۰/۱۱/۱۶

وزير كار مصر در گفت‌وگو با فارس: مصر هرگز سرسپرده آمريكا و غرب نخواهد بود

۱۳۹۰/۱۱/۱۵

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛نتايج انتخابات پارلماني مصر نشانگر محبوبيت مردمي احزاب اسلامگراست

۱۳۹۰/۱۱/۱۰

پیروزی خود را به ملت مصر اهدا می کنیم

۱۳۹۰/۱۱/۸

تركيه مدل مصر نيست

۱۳۹۰/۱۱/۵

حل مسالمت آمیز حوادث انتخابات، مردم سالاری ایران را الگوی منطقه قرار داد

۱۳۹۰/۱۰/۲۷

رهبر سابق جماعت اخوان‌المسلمون: کمپ‌ديويد به همه‌پرسي گذاشته مي‌شود

۱۳۹۰/۱۰/۲۱

حورا صدربراي آزادي امام موسي صدر به ليبي مي‌رويم

۱۳۹۰/۱۰/۲۰

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران: مصري‌ها نگران ظهور يک ديکتاتوري جديد هستند

۱۳۹۰/۱۰/۱۷

جوانان مصري سرخورده از انقلاب

۱۳۹۰/۱۰/۴

دلايل اقبال گسترده مردم مصر به اسلام گراها در انتخابات پارلماني

۱۳۹۰/۱۰/۳

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛ آينده تونس بيش از هر چيز به عملکرد اسلامگرايان در دوره موقت بستگي دارد

۱۳۹۰/۹/۲۶

نفوذ رژیم صهیونیستی در سودان جنوبي

۱۳۹۰/۹/۲۰

عدالت و توسعه ترك ها الگوي اخواني ها

۱۳۹۰/۹/۱۹

وهابیت در زیمبابوه تضعیف شده است

۱۳۹۰/۹/۸

گفتگوی سایت دیپلماسی ایرانی با کارشناس موسسه آفران؛ ثبات سیاسی در تونس به «النهضة» بستگی دارد

۱۳۹۰/۹/۵

لیبی و آینده ای مبهم

۱۳۹۰/۹/۲

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛حاکمان نظامي مصر هنوز ميراث‌خوار دوره مبارک هستند

۱۳۹۰/۸/۸

جامعه جهاني سومالي را فراموش كرده است

۱۳۹۰/۸/۴

ناآرامی‌های جدید در مصر : دلایل و پیامدها

۱۳۹۰/۷/۲۵

آينده نامشخص روابط سوريه و ليبي

۱۳۹۰/۷/۲۰

حوادث مصر توطئه‌ای آمریکایی‌-‌صهیونیستی است

۱۳۹۰/۷/۱۹

حذف بدنه انقلاب از انتخابات تونس؟!

۱۳۹۰/۷/۱۷

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛ سوء استفاده انگلیس از لیبی

۱۳۹۰/۷/۱۳

ناتو در لیبی از حد گذشت

۱۳۹۰/۷/۹

گفتگوی سایت دیپلماسی ایرانی با کارشناس موسسه آفران؛ سودان نیازمند توجه بیشتر دستگاه دیپلماسی است

۱۳۹۰/۷/۶

اندیشه‌های امام(ره) قابل استفاده تمام مردم است

۱۳۹۰/۶/۲۷

گفتگو با دادستان نظامي رژيم قذافي

۱۳۹۰/۶/۲۶

از بین رفتن موانع رابطه حزب‌الله و الازهر

۱۳۹۰/۶/۲۲

توافق پشت پرده‌اي براي دستگير نكردن قدافي وجود ندارد

۱۳۹۰/۶/۱۲

گفتگوی سایت دیپلماسی ایرانی با کارشناس موسسه آفران؛ راه دشوار شورای انتقالی لیبی

۱۳۹۰/۶/۱۲

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران؛ لیبی پس از سقوط طرابلس

۱۳۹۰/۶/۸

قذافی را چه کسی سرنگون کرد؟

۱۳۹۰/۶/۶

سرنوشت عراق در انتظار ليبي

۱۳۹۰/۶/۶

سومالی تاوان سیاست‏های آمریکا را می‎پردازد

۱۳۹۰/۶/۶

قذافي امام موسي صدر را كشته است

۱۳۹۰/۶/۵

غرب برای پولهای قذافی دندان تیز کرده است

۱۳۹۰/۶/۳

دلایل پشت پرده تغییر معادلات جنگ به نفع مخالفان قذافی

۱۳۹۰/۵/۳۰

قذافی طرابلس را تسلیم نمی‌کند

۱۳۹۰/۵/۲۴

غرب در پی مصادره انقلاب مصر و‌ ممانعت از تشكيل حكومت اسلامی است

۱۳۹۰/۵/۲۳

سریال موهن تلاشی برای بازنویسی تاریخ اسلامی بر اساس اعتقادات قرضاوی است

۱۳۹۰/۵/۲۳

قدرت نمايي اسلام گرايان در مصر

۱۳۹۰/۵/۲۳

گفتگو با نمایند‌ه‌ی برنامه جهانی غذا در ایران

۱۳۹۰/۵/۲۳

احتمال دخالت آمريكا در انتخابات آينده رياست جمهوري مصر

۱۳۹۰/۵/۲۲

ترس از فاش‌شدن اسرار؛ علت سكوت سران عرب در برابر محاكمه «مبارك»

۱۳۹۰/۵/۲۲

احتمال ترور مبارك وجود دارد

۱۳۹۰/۵/۱۷

حفظ انقلاب، در گرو پاكسازی ارتش از هواداران آمريكا

۱۳۹۰/۵/۱۷

درباره يك دروغ؛ گفتگو با حجت الاسلام خسروشاهی

۱۳۹۰/۵/۱۶

لیبی و ماموریت‌های نانوشته ناتو

۱۳۹۰/۵/۱۶

تحولات اخير منطقه عربي - اسلامي، درست برخلاف طرح و برنامه آمريكايي - صهيونيستي موسوم به «خاورميانه جديد» است

۱۳۹۰/۵/۱۵

علت اهمال غربي‌ها در قبال مردم قحطي زده سومالي

۱۳۹۰/۵/۱۵

گفتگو با «احمد هلال»، تحليلگر، پژوهشگر و نويسنده شيعی مصر

۱۳۹۰/۵/۱۲

دشمنی ادامه دار آمریكا با سودان

۱۳۹۰/۵/۱۲

قذافي دير يا زود سرنگون خواهد شد

۱۳۹۰/۵/۱۲

گفتگو با حمدین صباحی نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری

۱۳۹۰/۵/۱۲

تغيير سياست غرب در ليبي؛ استراتژي از توان انداختن دو طرف درگير

۱۳۹۰/۵/۱۱

محاكمه مبارك مسائل بسياري را درباره غربي‌ها برملا مي‌كند

۱۳۹۰/۵/۱۱

ائتلاف عربستان‌ و ‌آمريكا براي مصادره انقلاب مصر با محور وهابيت

۱۳۹۰/۵/۱۱

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران

۱۳۹۰/۵/۱۱

گذشته، حال و آینده خیزش های اسلامی

۱۳۹۰/۵/۱۰

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران

۱۳۹۰/۵/۹

روایت رفیق دوست از سفر به لیبی در دوره جنگ

۱۳۹۰/۵/۸

نظام بین الملل و تحولات منطقه

۱۳۹۰/۵/۵

گفتگو با سخنگوی وزارت امور خارجه

۱۳۹۰/۵/۵

تحولات جهان عرب، از دمشق تا رباط

۱۳۹۰/۵/۵

نقد کتاب تاريخ جمعيت اخوان المسلمين از آغاز تا امروز

۱۳۹۰/۵/۴

تفاوت‌های انقلاب اسلامی ایران با قیام‌های منطقه

۱۳۹۰/۵/۴

براي آغاز گفتگوها بايد بمبارانها متوقف شود

۱۳۹۰/۵/۳

گفتگو با عضو شورای انتقالی لیبی

۱۳۹۰/۵/۳

مصاحبه با "نبیل عربی" وزیر سابق خارجه مصر

۱۳۹۰/۵/۳

بايد قطع رابطه با قذافي را در دستور کار قرار دهيم

۱۳۹۰/۴/۲۹

غرب سناریوهای لیبی بعد از قذافی را بررسی می‌کند

۱۳۹۰/۴/۲۹

مصاحبه خبرگزاری ایسنا با کارشناس موسسه آفران

۱۳۹۰/۴/۲۸

گفتگو با حسن نافعه، تحلیلگر برجسته مصری

۱۳۹۰/۴/۲۷

سودان جنوبی، ریشه‌‌ها و پیامدهای جدایی

۱۳۹۰/۴/۲۲

ناتو در لیبی کوتاهی می کند

۱۳۹۰/۴/۲۰

مصاحبه با مدير مركز مطالعات فلسطيني در قاهره

۱۳۹۰/۴/۱۸

سناریوی اشغال در حال اجراست

۱۳۹۰/۴/۱۸

غرب در لیبی اهمال می‌کند

۱۳۹۰/۴/۱۶

مواضع گروه های اسلامی در خاورمیانه

۱۳۹۰/۴/۱۶

موضع گیری های اخیر اخوان المسلمین

۱۳۹۰/۴/۱۶

اولین گفتگوی دبیرکل جدید اتحادیه عرب

۱۳۹۰/۴/۱۵

علت عدم سقوط قذافي از زبان معارض ليبي

۱۳۹۰/۴/۱۵

آخرین گفتگو با سفیر سودان در تهران

۱۳۹۰/۴/۱۳

فقدان رهبری، دغدغه فردای لیبی

۱۳۹۰/۴/۱۳

 هدف غرب تجزیه لیبی به دو کشور کوچک است

۱۳۹۰/۴/۱۲

سه سناریو برای لیبی

۱۳۹۰/۴/۱۱

 میانجیگری در باتلاق لیبی

۱۳۹۰/۴/۱۱

 برقراري رابطه با مصر قبل از تشكيل حكومت ملي خلاف مصلحت است

۱۳۹۰/۴/۱۱

شانس مصر برای ریاست سازمان کنفرانس اسلامی

۱۳۹۰/۴/۸

جهان، چشم به راه لیبی بدون قذافی

۱۳۹۰/۴/۸

ناتواني اتحاديه عرب در حل بحران ليبي

۱۳۹۰/۴/۸

گفتگو با عمرو موسی

۱۳۹۰/۴/۷

آخرین مصاحبه شیخ القرای مصر

۱۳۹۰/۴/۶

تقيه سياسی وزير خارجه جديد مصر

۱۳۹۰/۴/۲

گفتگوی محمد حسنین هیکل با الجزیره

۱۳۹۰/۴/۱

ترکيه بهترين الگو برای تونس؟

۱۳۹۰/۴/۱

آمریکا خاورمیانه با ثبات را بیشتر دوست دارد

۱۳۹۰/۴/۱

ناگفته های 65 روز اسارت

۱۳۹۰/۴/۱

نشست خبري سفير سودان در موزه هنر انقلاب

۱۳۹۰/۳/۲۹

گفتگو با عبدالمنعم ابوالفتوح

۱۳۹۰/۳/۲۵

گفتگو با دبيركل حزب اسلامي تونس

۱۳۹۰/۳/۲۲

قذافی راه فراری ندارد

۱۳۹۰/۳/۲۲

همه چیز درباره تحولات منطقه

۱۳۹۰/۳/۲۲

بازنگري احتمالي در توافقنامه صدور گاز مصر به اسرائيل

۱۳۹۰/۳/۲۱

مصاحبه شبکه فرانس 24 با عمرو موسی

۱۳۹۰/۳/۲۱

لیبی پس از قذافی

۱۳۹۰/۳/۲۱

مصر، فلسطین را به ایران ترجیح می‌دهد

۱۳۹۰/۳/۱۷

بازگشایی گذرگاه رفح، تن دادن به خواست مردم است

۱۳۹۰/۳/۱۷

خواسته‌هاي جوانان انقلابي و دورنماي روند انقلاب‌هاي اسلامي

۱۳۹۰/۳/۱۷

بیداری اسلامی یا امریکایی؟

۱۳۹۰/۳/۱۰

اتحاد مثلث مصر، ایران و ترکیه

۱۳۹۰/۳/۱۰

تهران عمق استراتژيك قاهره است

۱۳۹۰/۳/۱۰

از خواسته تا تحقق: چشم‌انداز روابط جدید ایران و مصر

۱۳۹۰/۳/۹

گفتگو با عبدالرحمان یوسف قرضاوی

۱۳۹۰/۳/۹

رابطه با ايران براي مصر بسيار مهم است

۱۳۹۰/۳/۸

ابعاد حقوقي جنايات قذافي و صلاحيت ديوان كيفري بين‌المللي

۱۳۹۰/۳/۸

ابیی هرگز متعلق به جنوب سودان نبوده است

۱۳۹۰/۳/۷

اهداف پشت‌پرده كمك‌هاي مالي آمريكا به مصر

۱۳۹۰/۳/۵

سرنگونی حسنی مبارک راه فلسطینیان را گشوده است

۱۳۹۰/۳/۳

گفتگو با عضو سابق MI6

۱۳۹۰/۳/۳

سیاست اوباما در لیبی زیرکانه بود؟

۱۳۹۰/۳/۲

بررسی 30 سال روابط ایران و آفریقا

۱۳۹۰/۳/۲

امریکا با اخوان المسلمین به تفاهم رسیده است

۱۳۹۰/۲/۳۱

بازخواني عمليات سري و ناكام «ساينايد» براي حمله اتمي به مصر و كنترل خاورميانه

۱۳۹۰/۲/۲۸

احتمال ترور قذافی وجود دارد

۱۳۹۰/۲/۲۸

دلايل قطع روابط قاهره و تهران در زمان مبارك

۱۳۹۰/۲/۲۷

آمريكا سياست خود را تغيير ندهد مصر را از دست خواهد داد

۱۳۹۰/۲/۲۶

مصاحبه با دبیر کل جنبش ملی لیبی

۱۳۹۰/۲/۲۵

مصاحبه با مدير مركز تحقيقات و پژوهش‌هاي يافا

۱۳۹۰/۲/۲۴

اخوانی ها، دموکراسی مد نظر خود را روی کار می آورند

۱۳۹۰/۲/۲۴

تحلیل تحولات جاری مصر

۱۳۹۰/۲/۱۴

مشروعیت مصر جدید از میدان تحریر است نه از کاخ سفید

۱۳۹۰/۲/۱۳

مصر و تحولات فرارو

۱۳۹۰/۲/۱۳

خیانت قذافی

۱۳۹۰/۲/۱۱

کشورهای غربی نمی‌خواهند مصر مستقل باشد

۱۳۹۰/۲/۱۱

گفتگو با عبدالله اشعل، معاون وزیر خارجه سابق مصر

۱۳۹۰/۲/۱۱

اتحاد ایران و مصر برای تغییر نقشه جهان کافی است

۱۳۹۰/۲/۸

زيان 80 ميليارد دلاري مصر از فروش گاز به رژيم صهيونستي

۱۳۹۰/۲/۸

قمار سارکوزی در لیبی

۱۳۹۰/۲/۸

عمر البشير: غرب در تلاش براي تغيير نظام سودان است

۱۳۹۰/۲/۵

فتنه انگيزي مذهبي؛ جبهه دشمنان مصر

۱۳۹۰/۲/۵

عمرو موسي: جنبش مردم عرب به سوي آزادي غير قابل تغيير است

۱۳۹۰/۲/۵

نشستی با مبارز تونسی در تهران

۱۳۹۰/۲/۴

عربستان در پس اقدامات تكفيري‌هاي سلفي در مصر قرار دارد

۱۳۹۰/۲/۴

مصاحبه اختصاصي رهبر مخالفان ليبي با فرانس 24

۱۳۹۰/۲/۳

رابطه با مصر يا: نامي در يك خيابان؟

۱۳۹۰/۲/۳

سخنان امام‌خامنه‌ای راه درست را در مقابل تمامی مسلمانان جهان قرار داد

۱۳۹۰/۲/۳

واتارا؛ آغازگر دومینوی حکومت مسلمانان در افریقا

۱۳۹۰/۱/۳۰

ناتو درصدد مصادره انقلاب لیبی است

۱۳۹۰/۱/۲۹

اگر قذافی فقط 2 ماه دیگر دوام بیاورد ...

۱۳۹۰/۱/۲۹

لیبی بدون قذافی، بدتر از لیبی با قذافی خواهد شد

۱۳۹۰/۱/۲۹

قذافی اهل کناره گیری نیست

۱۳۹۰/۱/۲۸

غرب در پی استمرار بحران لیبی است

۱۳۹۰/۱/۲۴

گفتگو با اولین کاردار ایران در لیبی پس از انقلاب

۱۳۹۰/۱/۲۴

بررسی تحولات شمال آفریقا و خاورمیانه در گفتگو با وزیر امور خارجه سابق روسیه

۱۳۹۰/۱/۲۱

روسیه و تحولات خاورمیانه در گفتگو با سرگئی لاوروف

۱۳۹۰/۱/۱۷

لیبى و روسیه نگران

۱۳۹۰/۱/۱۷

عمروموسي شانسي براي رياست جمهوري مصر ندارد

۱۳۹۰/۱/۱۷

گفتگوی تاریخی فالاچی و قذافی

۱۳۹۰/۱/۱۶

آرمان انقلابيون مصر و تونس در هاله‎اي از ابهام

۱۳۹۰/۱/۱۴

انقلاب مصر و آینده آن

۱۳۹۰/۱/۹

مردم ‌لیبی ‌بدون ‌قذافی ‌وضعیت ‌بهتری ‌خواهند ‌داشت

۱۳۹۰/۱/۶

قذافی تسلیم نشود، جنگ داخلی حتمی است

۱۳۹۰/۱/۶

قذافى با اين اقدامات کنار نخواهد رفت

۱۳۸۹/۱۲/۲۹

انقلاب ليبي و چالشهاي پيش‌رو

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

نقش انگليس در خاورميانه و شمال‌ آفريقا

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

جهان دیکتاتور را تحمل کرد؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۶

مصر؛ جستاري در پژوهش هاي ديني معاصر

۱۳۸۹/۱۲/۲۵

حمله به لیبی، توپ آمریکا در زمین اروپا

۱۳۸۹/۱۲/۲۵

اخوان المسلمين در پي تغيير بنيادين است

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

پيشنهاد متكی برای قطع رابطه با طرابلس

۱۳۸۹/۱۲/۲۳

قذافی می خواهد مدل تازه ای از مقاومت دربرابر مردم ارائه کند

۱۳۸۹/۱۲/۲۲

آمریکا درصدد ایجاد پایگاه نظامی در شمال آفریقاست

۱۳۸۹/۱۲/۱۶

ریشه های تحولات مصر در گفتگوی سید افقهی با قدسنا

۱۳۸۹/۱۲/۱۴

ديكتاتوري جانشين ديكتاتوري

۱۳۸۹/۱۲/۱۲

در لیبی ممکن است مردم زودتر از مصر به قدرت برسند

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

قبایل لیبی پاشنه آشیل رژیم قذافی/ اعراب از ترس سکوت کرده اند

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

پیروزی انقلاب لیبی تا چند روز دیگر/ شهادت مختار پایان لیبی نبود

۱۳۸۹/۱۲/۹

صداقت، شجاعت و ساده‎ زيستي امام خامنه‌اي مثال‌زدني است

۱۳۸۹/۱۲/۹

قذافی لائیک بود؛ پیروزی از آن اسلامگراهاست

۱۳۸۹/۱۲/۳

درخواست‌هاي هشتگانه انقلابيون مصري از ارتش

۱۳۸۹/۱۱/۳۰

نبايد از شيطنت‌ها در روابط ايران و مصر ترسيد

۱۳۸۹/۱۱/۲۸

تلاش اخوان المسلمین برای سهم خواهی در دولت جدید

۱۳۸۹/۱۱/۲۴

انقلاب مصر پايان دخالت بيگانگان نيست

۱۳۸۹/۱۱/۲۳

سقوط مصر؛ هم‌پیمانان اسرائیل را غرق می‌کند

۱۳۸۹/۱۱/۲۲

نقش و جایگاه اخوان المسلمین در قیام مصر

۱۳۸۹/۱۱/۲۱

از طریق همین سلیمان بود که دشمن صهیونیست قدرت گرفت

۱۳۸۹/۱۱/۲۱

پیامدهای فرامنطقه‌ای تحولات مصر

۱۳۸۹/۱۱/۲۱

اقدامات کنونی مبارک مانند اقدامات شاه در زمان انقلاب است

۱۳۸۹/۱۱/۲۰

قیام مصر با انقلاب های مخملی تفاوت ماهوی دارد.

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

روابط ایران و آفریقا در گذر زمان... فرصت‌ها و چالش‌ها

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

اخوان المسلمين به طور تاکتيکى در دولت موقت حضور پيدا مى‌کند

۱۳۸۹/۱۱/۱۸

آفران: مصاحبه نخست وزیر زیمبابوه؛ حرکت مردمی مصر

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

همکار افتخاری آفران: نگاهي اجمالي به شانزدهمین اجلاس اتحادیه آفریقا

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

مردم مصر آیت الله خمینی ندارند

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

مصاحبه عبدالله الاشعل با هفته‌نامه المشاهد السیاسی

۱۳۸۹/۱۱/۱۵

سونامی تونس، به مصر منتهی نمی شود

۱۳۸۹/۱۱/۱۴

همه معترضان مصر دنبال رابطه با ایرانند

۱۳۸۹/۱۱/۱۲

قیام مصر در برابر استعمار خارجی و استبداد داخلی

۱۳۸۹/۱۱/۱۲

راشد الغنوشي در قالب حزب مي‌تواند در انتخابات شركت كند

۱۳۸۹/۱۱/۱۱

گونه شناسی حوادث تونس و مصر در گفتگو با حسن عباسی

۱۳۸۹/۱۱/۱۰

آمریکا نگران تبدیل شدن مصر به یک قدرت منطقه ای است

۱۳۸۹/۱۱/۱۰

طرح آمریکا برای تجزیه جهان عرب به 32 کشور

۱۳۸۹/۱۱/۹

قیام راشد الغنوشی در تونس مبارزه در راه نهضت اسلامی است

۱۳۸۹/۱۱/۴

تحولات تونس، انقلاب نبود كودتا بود

۱۳۸۹/۱۰/۳۰

آفریقا در حال تمرین دموکراسی است

۱۳۸۹/۱۰/۲۹

اشتهای جدایی طلبی در افریقا زیاد می شود

۱۳۸۹/۱۰/۱۹

تجزیه سودان، زنگ خطری برای منطقه و جهان اسلام

۱۳۸۹/۱۰/۱۸

(امین) مصاحبه شبکه رسانه ای امین با آقاي دكتر بخشي درباره همه پرسي جنوب سودان- بخش پایانی

۱۳۸۹/۱۰/۱۴

(امین) مصاحبه شبکه رسانه ای امین با آقاي دكتر بخشي درباره همه پرسي جنوب سودان- بخش اول

۱۳۸۹/۱۰/۱۱

آفران: نشست بررسي تحولات جنوب سودان

۱۳۸۹/۱۰/۷

برنده و بازنده انتخابات مصر

۱۳۸۹/۹/۱۸

(امين) مصاحبه شبكه رسانه اي امين با نخستين سفير جمهوري اسلامي ايران در زامبيا

۱۳۸۹/۹/۱۴

آفران: همايش هم انديشي ايران و آفريقا؛ چرا؟

۱۳۸۹/۶/۳۰

آفران: همايش هم انديشي ايران و آفريقا

۱۳۸۹/۶/۲۲

آفران:حضور ايرانيان در آفريقا(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۱۵

آفران:حضور ايرانيان در آفريقا(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۱۵

همایش «مسجدالاقصی، محور وحدت مسلمانان» در داکار

۱۳۸۸/۱/۱۳

همایش سازمان کنفرانس اسلامی عامل وحدت

۱۳۸۸/۱/۱۳

همایش « عرفان و انقلاب اسلامی» در سنگال

۱۳۸۸/۱/۱۳

سمینار«اولویتهای تبلیغ دینی در آفریقا»

۱۳۸۸/۱/۱۳

همایش معرفي انديشه هاي امام خمینی(ره) در داکار

۱۳۸۸/۱/۱۳

کنفرانس بین المللی عاشورا در داکار

۱۳۸۸/۱/۱۳

همایش جایگاه زن مسلمان در جوامع اسلامي در سنگال

۱۳۸۸/۱/۱۳

نشست مطبوعاتی نمایشگاه آثار عکاسی "عمر بادشا"

۱۳۸۸/۱/۱۱

نشست مشترک تجار ایران و کنیا

۱۳۸۸/۱/۱۱

نشست منا در معاونت بهداشت جمعيت هلال احمر

۱۳۸۸/۱/۱۱

برگزاري همایش "اسلام درقرن 21" در سودان

۱۳۸۸/۱/۱۱

همایش"تبلیغات دینی و دعوت اسلامی در غرب افریقا"

۱۳۸۸/۱/۱۱

همايش انقلاب اسلامی ایران در سنگال

۱۳۸۸/۱/۱۱

همایش فرصتهای تجاری ایران و سنگال در شيراز

۱۳۸۸/۱/۱۱

همایش "صلح و امنیت جهانی در سایه دین" در زیمبابوه

۱۳۸۸/۱/۱۱

افزايش رشد قاره آفريقا

۱۳۸۸/۱/۱۱

همايش يكصدمين سالگرد امام خميني در آفريقاي جنوبي

۱۳۸۸/۱/۱۱

سخنان داوودي در همايش ايران و آفريقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

سخنان رئيس‌جمهور در همايش ايران و آفريقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

تاكيد ايران بر گسترش روابط با آفريقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

بیانیه همایش فرصت‌های تجاری ایران و آفریقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۰