جمهوري گامبيا، در ساحل اقيانوس
اطلس در غرب افريقا، كوچك‌ترين كشور قاره افريقاست و بر روي قطعه باريكي از سواحل
رودخانه گامبيا قرار دارد. سنگال از شمال، شرق، و جنوب گامبيا را احاطه كرده است.
جمعيت آن (طبق آمار سال 2005) 256,593,1 نفر، مساحت آن 295,11 كيلومتر مربع، زبان
رسمي آن انگليسي، و پايتخت آن شهر بانجول[1] است.
خدمات كتابخانه ملي و عمومي
كشور گامبيا تا آوريل 1962 كه شوراي فرهنگي بريتانيا دفتر كتابخانه‌اش در شهر
بانجول را به دولت واگذار كرد، كتابخانه عمومي يا ملي نداشت. شوراي فرهنگي بريتانيا
كتابخانه‌اي را از 1946 در گامبيا ايجاد و اداره كرد، كه مردم مي‌توانستند به عضويت
آن درآيند. صرف‌نظر از كتابخانه‌هاي كوچك‌تر در مدارس، ادارات دولتي، مراكز تبليغ
مسيحيت، و باشگاه‌ها كه منابعشان را فقط به اعضا امانت مي‌دادند، كتابخانه شوراي
فرهنگي بريتانيا تنها كتابخانه عمومي مجهز در كشور بود. موجودي كتابخانه شوراي
فرهنگي به‌هنگام انتقال شامل 000,25 جلد كتاب، 500 عدد صفحه موسيقي، فيلم*، و
فيلماستريپ* بود.
در 1971، نام آن به كتابخانه ملي گامبيا تغيير يافت. قبل از تغيير نام، رُي فلاد از
طرف مركز شوراي فرهنگي در لندن، براي بررسي و پيشنهاد خدمات كتابخانه‌اي مناسب، به
گامبيا فرستاده شد و پيشنهادات او براي تجديد سازمان كامل خدمات كتابخانه‌اي گامبيا
پذيرفته شد.
در 1974 دولت انگليس 000,300 دالاسي (000,575 پوند) براي ساختمان، كتاب‌ها، لوازم،
و تجهيزات تأمين كرد. وقتي كتابخانه جديد در 1976 بازگشايي شد، مجموعه آن به بيش از
600,54 جلد رسيده بود. كتاب‌ها، نسخه‌هاي خطي، فيلم‌ها، صفحات موسيقي، و ديگر اقلام
كه پس از آن اضافه گرديد باعث گسترش مجموعه شد.
به موجب قانون مصوب مجلس گامبيا، كتابخانه ملي، كتابخانه واسپاري قانوني و مركز
كتابشناسي شد. بيش از 2000 جلد ماده آرشيوي نيز آنجا نگهداري مي‌شود. بخش‌هاي آن
شامل مجموعه ملي، به‌طور عمده مواد مربوط به كشور و مردم گامبيا، بخش امانت به
بزرگسالان، خدمات كتابخانه به مدارس (امانت كلي به مدارس ابتدايي)، امانت به
كودكان، و خدمات سيار و ارسال صندوق كتاب هستند. به‌طور خلاصه، كتابخانه ملي هم
مرجع ملي و كتابخانه واسپاري است و هم كتابخانه‌اي عمومي محسوب مي‌شود.
يك شعبه از كتابخانه ملي نيز در بريكاما، در بخش غربي كشور، در 1990 بازگشايي شده
است. در اوايل دهه 1990 كتابخانه ملي يك مخزن كتاب بالغ بر 000,75 جلد و 3000 ماده
آرشيوي داشت. در حال حاضر كتابخانه ملي اين كشور شامل 500,115 جلد كتاب و 85 نشريه
ادواري جاري است. همچنين در ايفلا و انجمن كتابداران كشورهاي مشترك‌المنافع*
(كوملا) نيز عضويت دارد.
كتابخانه‌هاي دانشگاهي
سه مؤسسه دانشگاهي در گامبيا وجود دارد: كالج گامبيا، در بريكاما كه قبلا دانشكده
تربيت‌معلم بود؛ مؤسسه آموزش فني گامبيا؛ و مؤسسه مديريت توسعه. كالج گامبيا
به‌منظور اهداي گواهينامه دبيري دوره‌هايي برگزار مي‌كند و دو مؤسسه ديگر، آموزش
حرفه‌اي و نيمه‌حرفه‌اي عرضه مي‌كنند. همه اين مؤسسات در نظر داشتند تا برنامه‌هاي
خود را در اوايل دهه 1990 به سطح دانشگاهي ارتقا دهند. اين مؤسسات هر كدام كتابخانه
دارند و موجودي كل هر سه 000,33 جلد كتاب است.
منبع: دايرة المعارف كتابداري و
اطلاع‌رساني
[1]. Banjul
