کتابخانه های گابن        0  1300 reads

جمهوري گابون در سواحل غرب افريقا واقع شده است. از شمال به گينه استوايي و كامرون، از شرق و جنوب به كنگو، و از غرب به اقيانوس اطلس محدود است. جمعيت آن (طبق آمار سال 2005) 201,389,1 نفر و مساحت آن 667,267 كيلومترمربع است. زبان رسمي اين كشور فرانسوي است.

تاريخچه
در ميان 40 گروه قومي ساكن در گابون، سنت شفاهي، باعث زنده نگه داشتن قواعد و تابوهاي اجتماعي، قصه‌ها، ضرب‌المثل‌ها، معماها، و شجره‌نامه تك تك خانواده‌ها شده است. گابوني‌ها روزگاري در جنوب اين كشور نسب از مادر مي‌بردند و در شمال آن نسب از پدر. اما به‌تدريج همه به پدر نسبي نزديك شده‌اند. زبان، آداب و رسوم محلي، و انتقال شفاهي تاريخ فرهنگي در مواجهه با الگوي غرب‌گراي زبان فرانسوي عقب نشسته و به همراه آن زندگي روستايي رو به اضمحلال گذاشته است.

كتابخانه ملي
در 1969 آرشيوهاي ملي در شهر ليبروويل[1] شروع به‌كار كرد. اين آرشيوها يك بخش كتابخانه دارد كه به‌عنوان كتابخانه ملي عمل مي‌كند. اين بخش در 1972 محل واسپاري رسمي مدارك گابوني شد. اين كتابخانه پايان‌نامه‌هاي تحصيلي مربوط به گابون را دريافت مي‌كند. در 1978 آموگه امبا پي‌ير[2] به‌عنوان نخستين كتابدار تحصيل‌كرده در خارج از كشور به گابون بازگشت. او مجموعه كتابخانه ملي را توسعه داد و فهرستنويسي كرد. زماني كه جامعه استفاده‌كننده رو به‌فزوني گذاشت مسئله كمبود فضا بيشتر مطرح شد.
در 1982، دولت تصميم گرفت مؤسسه بين‌المللي تمدن‌هاي بانتو را با عنوان سي.آي.سي.آي.بي.اِي.[3] تأسيس كند. نام كتابدار مزبور در زمره يكي از اعضاي شورا ثبت شد. بعضي از ناظران احساس مي‌كنند كه طرح‌هاي بلند پروازانه موجب كندي توسعه كتابخانه‌ها در گابون شده است.

كتابخانه‌هاي دانشگاهي
بزرگ‌ترين كتابخانه دانشگاهي با عنوان كتابخانه مركزي دانشگاه عمر بنگو[4] در 1972 تأسيس شد. مجموعه‌هاي ويژه خارج از محوطه دانشگاه در دانشكده داروسازي، دانشكده حقوق، مركز تربيت معلم، مؤسسه علوم رايانه، و مؤسسه مطالعات جنگلباني قرار دارند. كتابخانه‌هاي عمومي. در اواسط دهه 1980 در گابون كتابخانه عمومي وجود نداشت. در سال‌هاي 1968-1975 تجاربي در زمينه ارائه خدمات در بين مناطق كارگرنشين ليبروويل و پورت جنتيل[5] به‌دست آمد. كتابخانه ملي و انجمن كتابداران گابون در اواسط دهه 1980 تأمين تسهيلات خواندن براي همه را تا سال 2000 برنامه‌ريزي كردند.

كتابخانه‌هاي آموزشگاهي
چهار مدرسه در ليبروويل و دو مدرسه معتبر در سطح كشور كتابخانه‌هاي كوچكي را به‌وجود آورده‌اند.
كتابخانه‌هاي تخصصي. از بين 26 كتابخانه تخصصي موجود در 1984، قديمي‌ترين آنها در 1938 در اتاق بازرگاني ليبروويل تأسيس شد. ده باب از اين كتابخانه‌ها به مؤسسات تحقيقاتي و چهار باب به وزارتخانه‌ها وابسته هستند. مراكز فرهنگي فرانسوي و امريكايي كتابخانه‌هاي تخصصي دارند. دفتر سازمان ملل در ليبروويل نيز داراي كتابخانه تخصصي است. پيشرفته‌ترين كتابخانه تخصصي در 1979 در فرانسويل[6] به‌عنوان بخشي از مركز بين‌المللي تحقيقات پزشكي گشايش يافت. فعاليت اين مركز تخصصي در زمينه توليدِ مثل انسان بود.

حرفه كتابداري
تعداد متخصصان آموزش‌ديده آرشيو يا كتابداري در 1984 به 35 نفر بالغ مي‌شد و اكثر آنها عضو انجمن كتابداران گابون بودند كه در 1981 توسط آموگه امبا پي‌ير پايه‌ريزي شده بود. اكثر آنها در مدرسه‌اي وابسته به يونسكو در داكار (سنگال) پرورش يافتند. اما در
1981 آموگه يك دوره تخصصي سه ساله را به همراه مربيان دانشگاهي و كتابداران سازماندهي كرد. در 1984، هشت نفر از متخصصان آرشيو و كتابداري در ليبروويل فارغ‌التحصيل شدند و از 1985 مدرك كارشناسي ارشد در دوره‌اي چهار ساله ارائه مي‌شود.



مآخذ:

1) Bouscarle, Marie Elizabeth. Les Bibliotheques au Gabon, 1982; 2) Deschamps, Hubert. Traditions Orales et Archives du Gabon. Paris: [sn], 1962; 3) Haeringer, Danielle. Documentation et Planification au Gabon. Libreville: [sn], 1981.



منبع: دايرة المعارف كتابداري و اطلاع‌رساني




[1]. Libreville

[2]. Amoughe M'Ba Pierre

[3]. CICIBA

[4]. Omar Bongo

[5]. Port Gentil

[6]. Franceville



 

View this article in PDF format Print article
Other articles in this category
كتابخانه‌هاي آفريقاي جنوبي
كتابخانه‌هاي آنگولا
کتابخانه های اتیوپی
کتابخانه های اریتره
کتابخانه های الجزایر
کتابخانه های اوگاندا
کتابخانه های بنین
کتابخانه های بوتسوانا
کتابخانه های بوروندی
کتابخانه های بورکینافاسو
کتابخانه های تانزانیا
کتابخانه های تونس
کتابخانه های توگو
کتابخانه های آفریقای مرکزی
کتابخانه های جمهوری دموکراتیک کنگو
کتابخانه های جمهوری کنگو
کتابخانه های جیبوتی
کتابخانه های چاد
کتابخانه های رواندا
کتابخانه های زامبیا
کتابخانه های زیمبابوه
کتابخانه های سائوتمه و پرنسیپ
کتابخانه های ساحل عاج
کتابخانه های سنگال
کتابخانه های سوازیلند
کتابخانه های سودان
کتابخانه های سومالی
کتابخانه های سیرالئون
کتابخانه های سیشل
کتابخانه های غنا
کتابخانه های کامرون
کتابخانه های کنیا
کتابخانه های کومور
کتابخانه های کیپ ورد
کتابخانه های گابن
کتابخانه های گامبیا
کتابخانه های گینه
کتابخانه های گینه استوایی
کتابخانه های گینه بیسائو
کتابخانه های لسوتو
کتابخانه های لیبریا
کتابخانه های لیبی
کتابخانه های ماداگاسکار
کتابخانه های مالاوی
کتابخانه های مالی
کتابخانه های مراکش
کتابخانه های مصر
کتابخانه های موریتانی
کتابخانه های موریس
کتابخانه های موزامبیک
کتابخانه های نامیبیا
کتابخانه های نیجر
کتابخانه های نیجریه