مقاله - گزارش > آفريقا

آفريقا

تاریخ انتشار: ۱۳۸۹/۲/۲۷
اِفْريقا، يا آفريقا، دومين‌ قارة كرة زمين‌ از نظر وسعت‌ پس‌ از آسيا.
.I جغرافيا
نام‌ گذاري‌: دربارة اطلاق‌ نام‌ افريقا بر اين‌ قاره‌، محققان‌ نظرهاي‌ متفاوتى‌ ابراز داشته‌اند كه‌ از ميان‌ آنها دو نظر واجد اهميت‌ است‌: گروهى‌ برآنند كه‌ نام‌ افريقا از ريشة واژة فينيقى‌ «ف‌ ر ك‌» پديد آمده‌ كه‌ به‌ معناي‌ «جداشده‌» از درياي‌ مديترانه‌ است‌. گروه‌ ديگر بر اين‌ عقيده‌اند كه‌ افريقا از نام‌ قبيله‌اي‌ بربر با عنوان‌ اوريگ‌1، يا افاريك‌2، افري‌3، افر4 پديد آمده‌ است‌ 435) II/ , 3 ؛ BSE454 - III/453 , 1 EI؛بروكهاوس‌، .(I/155 روميان‌ در معناي‌ محدودتر، اين‌ نام‌ را براي‌ سرزمينى‌ به‌ كار بردند كه‌ در قلمرو دولت‌ كارتاژ بود. اين‌ همان‌ است‌ كه‌ يونانيان‌ در معناي‌ عام‌ ليبوئه‌5 مى‌ناميدند ( پاولى‌، .(I(1)/713 اين‌ نام‌ در متن‌ يونانى‌ نوشتة پروكوپيوس‌ نيز به‌ همين‌ صورت‌، و در متن‌ لاتينى‌ همان‌ اثر به‌ صورت‌ آفريكا6 آمده‌ است‌ .(III/58-59) گفته‌اند كه‌ روميان‌ نخستين‌ بار در پيكار كارتاژ، مردمان‌ بومى‌ تونس‌ را افري‌ يا افر ناميدند. سرزمين‌ آنان‌ نيز افري‌ خوانده‌ شد و سرانجام‌ در زبان‌ لاتينى‌ به‌ صورت‌ منشأي‌ براي‌ نام‌ «آفريكا» درآمد («دائرةالمعارف‌ ديانت‌...7»، .(I/413 از نام‌ آفريكا در ماجراي‌ تسليم‌ دولت‌ پادشاهى‌ واندالها به‌ دست‌ بليزاريوس‌ سردار بيزانسى‌ نيز ياد شده‌ است‌. در روزگار فرمانروايى‌ يوستى‌ نيانوس‌ امپراتور بيزانس‌ (حك 527 - 565م‌)، سپاهيان‌ روم‌ شرقى‌ در اين‌ لشكركشى‌، بخشى‌ از شمال‌ افريقا (تونس‌ كنونى‌ و شرق‌ الجزاير) را به‌ تصرف‌ خود در آوردند (بليايف‌، 9 ؛ كولسنيكوف‌، .(14
ايران‌ با قارة افريقا از اوايل‌ پادشاهى‌ هخامنشيان‌ تماس‌ حاصل‌ كرده‌ بود. نخستين‌ نمونة اين‌ تماس‌ لشكركشى‌ كبوجيه‌ (كمبوجيه‌) فرزند كوروش‌ به‌ مصر است‌. كبوجيه‌ پس‌ از تصرف‌ مصر بر آن‌ بود كه‌ ديگر سرزمينهاي‌ افريقا از جمله‌ كارتاژ و حبشه‌ را نيز به‌ چنگ‌ آورد، ولى‌ به‌ سبب‌ ياري‌ نرساندن‌ فينيقيان‌ كه‌ نيروي‌ دريايى‌ قابل‌ ملاحظه‌اي‌ در اختيار داشتند، اين‌ خواسته‌ برآورده‌ نشد و او ناچار به‌ تصرف‌ واحة آمون‌ در شمال‌ غرب‌ صحراي‌ ليبى‌ و سرزمين‌ حبشيان‌ بسنده‌ كرد (داندامايف‌، «تاريخ‌...8»، .(61 گرچه‌ در حجاريهاي‌ نقش‌ رستم‌ صورتهاي‌ برجستة مصريان‌، نوبيها و برخى‌ اقوام‌ افريقايى‌ كه‌ از اتباع‌ دولت‌ هخامنشى‌ و خراجگزار آن‌ بوده‌اند، حك‌ شده‌ است‌ (همو، ايران‌...، 11 -10 )، با اين‌ وصف‌، در كتبيه‌هاي‌ هخامنشى‌ نامى‌ از افريقا نمى‌يابيم‌.
از برخى‌ اشارات‌ تاريخى‌ چنين‌ برمى‌آيد كه‌ از سوي‌ آخرين‌ شاهان‌ ساسانى‌ شهرهايى‌ در نقاط مختلف‌ از جمله‌ افريقا ساخته‌ شده‌ بود (كولسنيكوف‌، همانجا).
عربها بخش‌ شرقى‌ سرزمين‌ بربرها را افريقيه‌، و بخش‌ غربى‌ آن‌ را مغرب‌ ناميدند. افريقيه‌ صورت‌ تحريف‌ شده‌اي‌ از نام‌ لاتينى‌ آفريكاست‌ كه‌ روميان‌ پس‌ از ويرانى‌ كارتاژ بر آن‌ نهاده‌ بودند. سرانجام‌ نام‌ افريقيه‌ از سوي‌ عربها بر سراسر قارة افريقا اطلاق‌ شد ( 1 ، EIهمانجا). افريقيه‌ در نوشته‌هاي‌ مؤلفان‌ عهد اسلامى‌ با افسانه‌هايى‌ نيز همراه‌ شده‌ است‌؛ چنانكه‌ برخى‌ اين‌ نام‌ را برگرفته‌ از نام‌ افريقس‌بن‌ابرهه‌ دانسته‌اند (مسعودي‌، 3/224؛ ياقوت‌، 1/324؛ نيز نك: III/1047 , 2 EI). اروپاييان‌ نيز در آغاز همة سرزمينها و صحراهاي‌ جنوب‌ درياي‌ مديترانه‌ را آفريكا مى‌ناميدند. اين‌ نام‌ بعدها در دورة اكتشافهاي‌ جغرافيايى‌ به‌ سراسر قارة افريقا اطلاق‌ شد ( بروكهاوس‌، .(I/155
اكتشافهاي‌ جغرافيايى‌: كهن‌ترين‌ آگاهيهاي‌ جغرافيايى‌ دربارة افريقا به‌ ويژه‌ مناطق‌ شمالى‌ آن‌ با مصر مرتبط بوده‌ است‌. اطلاعات‌ موجود در مصر باستان‌ بعدها در اختيار يونانيان‌، روميان‌ و عربها قرار گرفت‌. مصريان‌، در غرب‌ به‌ سرزمينهاي‌ دور دست‌، از رود نيل‌ تا صحراي‌ ليبى‌، و در جنوب‌، حدود 2 هزار كم تا مسير علياي‌ رود نيل‌ و سرچشمه‌هاي‌ آن‌، نيز در جنوب‌ شرق‌، در طول‌ ساحل‌ درياي‌ سرخ‌، خليج‌ عدن‌، شمال‌ سودان‌، اتيوپى‌ و سومالى‌ سفر كردند ( افريقا...، .(I/38
فينيقيان‌ بخش‌ بزرگى‌ از سواحل‌ جنوبى‌ درياي‌ مديترانه‌ را درنورديدند و به‌ احتمال‌ در سدة 6ق‌م‌ از اقيانوس‌ اطلس‌ سر بر آوردند و در ساحل‌ غربى‌ افريقا چند كلنى‌ (مستملكه‌) تأسيس‌ كردند. در اين‌ زمان‌ دريانوردان‌ كارتاژ نيز به‌ سواحل‌ غربى‌ افريقا راه‌ يافتند، و رشته‌ كوههاي‌ اطلس‌ را در غرب‌ افريقا كشف‌ كردند، ولى‌ چنين‌ به‌ نظر مى‌رسد كه‌ نتوانستند قارة افريقا را دور بزنند. يونانيانى‌ كه‌ در خدمت‌ نخوي‌9 (نكائو) دوم‌ (610 - 595 ق‌م‌)، فرعون‌ مصر، بودند، نخستين‌ كسان‌ به‌ شمار مى‌آيند كه‌ قارة افريقا را دور زدند (همانجا).
اقوام‌ مختلف‌ تصورهاي‌ متفاوتى‌ دربارة شكل‌ قارة افريقا داشتند. يونانيان‌ و روميان‌ باستان‌، عربها و اروپاييان‌ در سده‌هاي‌ ميانه‌ گمان‌ داشتند كه‌ جنوب‌ افريقا در منطقه‌اي‌ نزديك‌ خط استواست‌ (همانجا). از نوشتة استرابن‌ (64 يا 63ق‌م‌ - 23 يا 24م‌) مى‌توان‌ دريافت‌ كه‌ يونانيان‌ با غرب‌ قارة افريقا آشنا بوده‌اند. وي‌ تصور معقولى‌ دربارة رشته‌ كوههاي‌ اطلس‌ ارائه‌ كرده‌، و متذكر شده‌ است‌ كه‌ يونانيان‌ اين‌ رشته‌ كوهها را اطلس‌، و بربرها دوريس‌10 مى‌نامند .(VIII/156-157) روميان‌ نخستين‌ كسانى‌ بودند كه‌ به‌ اعماق‌ اين‌ قاره‌ راه‌ يافتند. آنها در سدة 2م‌ سرزمين‌ كنونى‌ مغرب‌ (مراكش‌) را نيك‌ مى‌شناختند، ولى‌ نقشه‌اي‌ كه‌ از سواحل‌ شمالى‌ افريقا تهيه‌ كردند، تحريف‌ شده‌ بود ( افريقا، همانجا). دانشمندان‌ مسلمان‌ نيز به‌ تحقيقات‌ جغرافيايى‌ دربارة افريقا پرداختند. اصطخري‌ از نخستين‌ مؤلفان‌ ايرانى‌ و اسلامى‌ است‌ كه‌ مطالب‌ قابل‌ توجهى‌ از قارة افريقا تهيه‌ كرده‌ است‌. وي‌ ديار مغرب‌ را به‌ درازاي‌ درياي‌ مديترانه‌ دانسته‌، و آن‌ را به‌ دو نيمة شرقى‌ و غربى‌ بخش‌ كرده‌ است‌ (ص‌ 36). اصطخري‌ بجز شمال‌ افريقا به‌ سرزمين‌ سياهان‌ اشاره‌ كرده‌، و آن‌ را سرزمينى‌ فراخ‌ دانسته‌ است‌ كه‌ هيچ‌ اقليمى‌ فراخ‌تر از اقليم‌ ايشان‌ نيست‌ و تا كنارة درياي‌ محيط امتداد دارد (ص‌ 40). وي‌ نه‌ تنها به‌ سرزمينهاي‌ واقع‌ در جنوب‌ افريقاي‌ شرقى‌ از جمله‌ نوبه‌، حبشه‌، زنگبار و بجايه‌ اشاره‌ دارد، بلكه‌ مطالبى‌ دربارة سرزمينهاي‌ واقع‌ در جنوب‌ سرزمين‌ مغرب‌ نوشته‌، و از وجود بيابانهايى‌ ميان‌ مغرب‌ و سرزمين‌ سياهان‌ خبر داده‌ است‌ (ص‌ 40، 45). در سدة 5ق‌/11م‌ دريانوردان‌ مسلمان‌ سواحل‌ شرقى‌ قارة افريقا را درنورديدند و به‌ سرزمينهاي‌ حبشه‌، غنا و مالى‌ راه‌ يافتند و درياچة چاد و مسير سفلاي‌ رود زامبزي‌1 و كوههاي‌ اژدها را كشف‌ كردند و به‌ ماداگاسكار رفتند ( افريقا، .(I/38 از شرحى‌ كه‌ ابوالفدا (سدة 8ق‌/ 14م‌) دربارة ديار مغرب‌ نوشته‌ است‌، چنين‌ بر مى‌آيد كه‌ وي‌ از وسعت‌ قارة افريقا و وجود اقوام‌ سياه‌ پوست‌ در جنوب‌ صحرا آگاه‌ بوده‌ است‌ (ص‌ 122).
ابن‌ بطوطه‌ كه‌ سفر 30 سالة خود را از 725ق‌/1325م‌ آغاز كرده‌ بود، در753ق‌/1352م‌ از طريق‌ مراكش‌ و سجلماسه‌ و تمبوكتو2 به‌ سرزمين‌ سياهان‌ افريقا رسيد و دوبار از صحراي‌ افريقا گذشت‌. مطالبى‌ كه‌ وي‌ دربارة سرزمين‌ سياهان‌، از جمله‌ كشور مالى‌ نوشته‌، در خور توجه‌ است‌ (نك: 2/776-802).
در اوايل‌ سدة 9ق‌/15م‌ دريانوردان‌ پرتغالى‌ طول‌ سواحل‌ غربى‌ افريقا را در نورديدند و تا مصب‌ رود سنگال‌ پيش‌ رفتند. آنان‌ در حدود سال‌ 866ق‌/1462م‌ دماغة سبز3 و كرانة سيرالئون‌ را مى‌شناختند. ديگوكائو4 ناخداي‌ پرتغالى‌ در سالهاي‌ 889 -891ق‌/1484-1486م‌ دهانة رود كنگو را كشف‌ كرد و 500 ،2كم ساحل‌ غرب‌ اين‌ قاره‌ به‌ ويژه‌ سرزمين‌ آنگولا را بر روي‌ نقشه‌ رسم‌ نمود (سرمد، 37؛ افريقا، همانجا). در 1487م‌ بارتولومئودياش‌5 از دماغة اميد نيك‌ گذشت‌ و به‌ دهانة رود اُرانژ6 رسيد و سرانجام‌ نقشة سراسر طول‌ سواحل‌ غربى‌ افريقا را تهيه‌ كرد (همانجاها). از اواخر سال‌ 1497م‌ واسكودگاما با 4 كشتى‌ بزرگ‌ غرب‌ قارة افريقا را پيمود و در 1498م‌ به‌ سواحل‌ شرقى‌ افريقا روي‌ آورد و سپس‌ به‌ موزامبيك‌ و از آنجا به‌ ماليندي‌7 رسيد و با كمك‌ دريانوردي‌ به‌ نام‌ ابن‌ ماجد (ه م‌) تا ساحل‌ دكن‌ پيش‌ رفت‌ (سرمد، 39، 40، 41). در اواخر سدة 9ق‌/15م‌، اروپاييان‌ نخستين‌ بار به‌ آگاهيهاي‌ دقيق‌تري‌ دربارة سراسر سواحل‌ قارة افريقا دست‌ يافتند. از اين‌ زمان‌ نفوذ اروپاييان‌ به‌ اعماق‌ مناطق‌ استوايى‌ اين‌ قاره‌ آغاز شد كه‌ با اكتشافهاي‌ جغرافيايى‌ عمده‌اي‌ همراه‌ بود. در نيمة نخست‌ سدة 10ق‌/16م‌ توجه‌ اروپاييان‌ به‌ قارة افريقا افزون‌ گشت‌. از اواسط همين‌ سده‌ ميسيونرهاي‌ پرتغالى‌ اطلاعات‌ ارزشمندي‌ دربارة اتيوپى‌ گردآوردند. در 1022ق‌/1613م‌، پائش‌8 كه‌ تبار اسپانيايى‌ داشت‌، از نخستين‌ اروپاييانى‌ بود كه‌ سرچشمة نيل‌ آبى‌ را كشف‌ كرد. با اينهمه‌، آگاهى‌ اروپاييان‌ دربارة شرق‌ و شمال‌ شرق‌ افريقا تدريجى‌ بود. به‌ عنوان‌ نمونه‌ آ. داپر9 نقشه‌نگار هلندي‌ در 1079ق‌/1668م‌ هنوز به‌ اطلاعات‌ پائش‌ دربارة نيل‌ آبى‌ دست‌ نيافته‌ بود. در اوايل‌ سدة 12ق‌/ 18م‌ جهانگردان‌ فرانسوي‌ و انگليسى‌ به‌ تكرار مطالبى‌ پرداختند كه‌ پيش‌ از آن‌ از سوي‌ پرتغاليها عنوان‌ شده‌ بود ( افريقا، .(I/38
از اواخر سدة 17 و اوايل‌ سدة 18م‌، هيأتهاي‌ فرانسوي‌ به‌ حوضة رود سنگال‌ روي‌ آوردند. بروس‌10 جهانگرد انگليسى‌ در سالهاي‌ 1183- 1187ق‌/1769-1773م‌ نقشه‌اي‌ از شمال‌ شرق‌ افريقا تهيه‌ كرد كه‌ در 1790م‌ انتشار يافت‌ (همان‌، .(I/39 با وجود تلاش‌ جهانگردان‌ اروپايى‌، اطلاعات‌ مربوط به‌ قارة افريقا، بيشتر محدود به‌ سواحل‌ اين‌ قاره‌ بود. در 1788م‌ در لندن‌ انجمنى‌ براي‌ كمك‌ به‌ كشف‌ بخشهاي‌ درونى‌ قارة افريقا تأسيس‌ شد. وظيفة عمدة اين‌ انجمن‌ مطالعه‌ دربارة نيجر بود كه‌ با توفيق‌ چندان‌ همراه‌ نشد؛ چنانكه‌ يكى‌ از جهانگردان‌ به‌ نام‌ لوكاس‌ نتوانست‌ از طريق‌ طرابلس‌ منطقة صحرا را طى‌ كند. همچنين‌ در 1790م‌ تنى‌ چند از جهانگردان‌ انگليسى‌ در راه‌ كشف‌ نيجر جان‌ باختند، ولى‌ سفر مونگوپارك‌11 به‌ موفقيت‌ انجاميد. وي‌ در سالهاي‌ 1210- 1212ق‌/1795-1797م‌ توانست‌ راه‌ ميان‌ مصب‌ رود گامبيا تا شهر سگو12 در نيجر را طى‌ كند. بدين‌سان‌، مصب‌ رود سنگال‌ نيز كشف‌ شد، اما پارك‌ در سفر بعدي‌ خود در سالهاي‌ 1220-1221ق‌/1805- 1806م‌ گرچه‌ 2هزار كم از مسير رود نيجر را طى‌ كرده‌ بود، جان‌ باخت‌ (همان‌، ؛ I/40 سرمد، 74-84). در 1246ق‌/1830م‌ برادران‌ لاندر13 توانستند بقية راه‌ نارفته‌ از سوي‌ مونگوپارك‌ را در مسير رود نيجر بپيمايند (همو، 94- 95؛ افريقا، همانجا). كلاپرتن‌14 و همراهان‌ او در سالهاي‌ 1237- 1240ق‌/1822- 1825م‌ فاصلة طرابلس‌ تا چاد را طى‌ كردند. اين‌ سفر براي‌ تهية نقشة جغرافيايى‌ صحراي‌ افريقا، اهميت‌ فراوان‌ داشت‌ (همانجا).
جهانگردان‌ فرانسوي‌ در كشف‌ اراضى‌ شمالى‌ و غربى‌ قارة افريقا، نقشى‌ بسزا داشتند. رنه‌ كاية15 فرانسوي‌ در سالهاي‌ 1242- 1243ق‌/ 1827- 1828م‌، ضمن‌ عبور از غرب‌ افريقا، از سيرالئون‌ راه‌ تمبوكتو به‌ مراكش‌ را طى‌ كرد (همانجا؛ سرمد، 92-93). پس‌ از حملة فرانسويان‌ به‌ الجزاير در 1246ق‌/1830م‌ تحقيقات‌ جغرافيايى‌ قابل‌ توجهى‌ دربارة سرزمين‌ مغرب‌ صورت‌ گرفت‌. در دهة 1950م‌ نقشه‌هايى‌ از نواحى‌ شمالى‌ الجزاير و متعاقب‌ آن‌ اطلاعاتى‌ علمى‌ دربارة صحراي‌ الجزاير همراه‌ با نقشه‌ انتشار يافت‌. تا اواسط سدة 13ق‌/19م‌ جهانگردان‌ اروپايى‌ به‌ اطلاعات‌ قابل‌ توجهى‌ دربارة سودان‌، بخشهايى‌ از صحراي‌ ليبى‌ و نوبه‌ دست‌ يافتند. سراسر مسير رود نيل‌ و محل‌ تلاقى‌ نيلهاي‌ سفيد و آبى‌ و نيز مسير نيل‌ آبى‌ از كوههاي‌ اتيوپى‌ بر روي‌ نقشه‌ آورده‌ شد ( افريقا، .(I/40 از 1830م‌ مطالعات‌ جغرافيايى‌ دربارة شرق‌ افريقا قوت‌ گرفت‌. در سالهاي‌ 1247-1249ق‌/ 1831-1833م‌ روپل‌1 از بندر مصوع‌2 در درياي‌ سرخ‌ تا مسير شرقى‌ نيل‌ آبى‌ را طى‌ كرد ( افريقا، همانجا).
مهم‌ترين‌ اكتشافهاي‌ جغرافيايى‌ قارة افريقا در دهه‌هاي‌ 40 تا 70 سدة 19م‌ صورت‌ گرفت‌. در ضمن‌، مطالعه‌ دربارة صحرا و سودان‌ نيز وسعت‌ يافت‌. نقش‌ پل‌ دوشايو3 دانشمند فرانسوي‌ در تهية نقشة بخش‌ غربى‌ منطقة استوايى‌ قارة افريقا، حائز اهميت‌ است‌. وي‌ در سالهاي‌ 1271- 1275ق‌/1855-1859م‌ به‌ اكتشافهاي‌ جالبى‌ دست‌ زد (همان‌، ؛ I/41 سرمد، 105-107). در اواخر سدة 19 و اوايل‌ سدة 20م‌ با بررسى‌ بخش‌ جنوبى‌ اتيوپى‌، ابهامى‌ كه‌ در نقشة جغرافيايى‌ افريقا وجود داشت‌، برطرف‌ شد و مرحلة جديدي‌ در مطالعات‌ دقيق‌، از جمله‌ اوضاع‌ طبيعى‌ و منابع‌ اين‌ قاره‌ آغاز گرديد ( افريقا، .(I/42
افريقا تنها قارة كرة زمين‌ است‌ كه‌ خط استوا به‌ تقريب‌ از وسط آن‌ مى‌گذرد. حداكثر طول‌ آن‌ از دماغة ابيض‌ در تونس‌ تا دماغة آگولاس‌4 در جنوب‌، حدود 8 هزاركم، و حداكثر عرض‌ اين‌ قاره‌ از دماغة سبز در ناحية داكار پايتخت‌ سنگال‌ تا رأس‌ خافون‌ در سومالى‌ 500 ،7كم، است‌. قارة افريقا ميان‌ دو اقيانوس‌ اطلس‌ در غرب‌ و هند در شرق‌ قرار گرفته‌ است‌. در شمال‌ آن‌ درياي‌ مديترانه‌ و در بخشى‌ از مشرق‌ آن‌ درياي‌ سرخ‌ قرار دارد. كانال‌ سوئز به‌ طول‌ 120 كم افريقا را از آسيا جدا كرده‌ است‌. افريقا شبيه‌ مثلثى‌ است‌ كه‌ رأس‌ آن‌ در جنوب‌ قرار گرفته‌ است‌. پيش‌ از حفر كانال‌ سوئز، اين‌ قاره‌ به‌ آسيا متصل‌ بود و صحراي‌ سينا مرز ميان‌ اين‌ دو قاره‌ محسوب‌ مى‌شد، ولى‌ با حفر كانال‌، قارة افريقا از خشكى‌ جدا شد و به‌ صورت‌ جزيره‌اي‌ بزرگ‌ درآمد. اين‌ قاره‌ از طريق‌ تنگة جبل‌ طارق‌ به‌ طول‌ 14 كم از اروپا جدا شده‌ است‌. طول‌ سواحل‌ افريقا جمعاً 500 ،30كم است‌ (همان‌، ؛ I/12 «اطلس‌...5»، 137 -134 ؛ شيفرز، ؛ IV/9 غروي‌، 2). مساحت‌ سراسر قارة افريقا 000 ،200 ،29كم 2، و همراه‌ با جزاير متعلق‌ بدان‌ 000 ،300 ،30كم 2 و به‌ تقريب‌ يك‌ پنجم‌ خشكيهاي‌ كرة زمين‌ است‌ ( افريقا، .(I/13 افريقا از شمالى‌ترين‌ تا جنوبى‌ترين‌ نقطه‌ در فاصلة ميان‌ 37 و 21 عرض‌ شمالى‌ و 34 و 52 عرض‌ جنوبى‌، و از شرقى‌ترين‌ تا غربى‌ترين‌ نقطه‌ در فاصلة ميان‌ 51 و 26 طول‌ شرقى‌ و 17 و 32 طول‌ غربى‌ واقع‌ است‌ 10) .(WNGD,
قارة افريقا داراي‌ جزاير متعددي‌ است‌ كه‌ از آن‌ جمله‌اند: ماداگاسكار، كومور، ماسكارِن‌ كه‌ جزيرة موريس‌ جزئى‌ از آن‌ است‌، اميرانت‌، سيشل‌، الدبره‌، پِمبا، مافيا، زنگبار و سُقطري‌ در شرق‌، ماديرا، قناري‌، جزاير دماغة سبز، اننوبون‌، پرنسيپ‌، سائوتومه‌ و سنت‌ هلن‌ در غرب‌، و شماري‌ جزاير كوچك‌. مجموع‌ مساحت‌ جزاير متعلق‌ به‌ قارة افريقا حدود 000 ،100 ،1كم 2 است‌ («اطلس‌»، 11 -10 ؛ افريقا، همانجا).
ساختار طبيعى‌: بلنديهاي‌ عمدة قارة افريقا را مى‌توان‌ به‌ چند منطقه‌ تقسيم‌ كرد: بخش‌ شمال‌ غربى‌ كه‌ بلنديهاي‌ آن‌ كمتر از هزار متر است‌ و حدود دو سوم‌ اراضى‌ اين‌ قاره‌ را دربرمى‌گيرد، و بخش‌ جنوب‌ شرقى‌ كه‌ ارتفاع‌ آن‌ بيشتر از هزار متر است‌. مرز ميان‌ اين‌ دو بخش‌ از جنوب‌ غرب‌ تا شمال‌ شرق‌ از آنگولا تا مصوع‌ (اتيوپى‌) كشيده‌ شده‌ است‌ (همانجا). بيشتر اراضى‌ اين‌ قاره‌ به‌ صورت‌ فلاتى‌ است‌ كه‌ اكنون‌ كم‌ و بيش‌ آرام‌ است‌ و جنبش‌ و حركت‌ چندانى‌ ندارد. شالودة اين‌ فلات‌ از صخره‌هاي‌ بسيار كهن‌ آركائن‌ از دوره‌هاي‌ قديم‌ پركامبرين‌ است‌ كه‌ در برابر حركتهاي‌ ارضى‌ ايستادگى‌ داشته‌اند. در درون‌ اين‌ فلات‌ پهناور به‌ تقريب‌ اثري‌ از كوههاي‌ چين‌ خورده‌ و جوان‌ نيست‌، اما بيرون‌ از فلات‌، رشته‌ كوههاي‌ چين‌ خورده‌، مانند اطلس‌ در شمال‌ (نك: ه د، اطلس‌) و كاپ‌ در جنوب‌ وجود دارند. كهن‌ترين‌ لايه‌ها را در بخشهاي‌ جنوبى‌ مى‌توان‌ يافت‌ كه‌ همه‌ قديمى‌ و مربوط به‌ دوران‌ پالئوزوئيك‌ هستند (غروي‌، 28). در سراسر دورة پالئوزوئيك‌، فلات‌ افريقا بخشى‌ از قارة بسيار كهن‌ گُندوانا6 بود (همو، 30). در فلات‌ افريقا ناهمواريهايى‌ بر اثر فرسايش‌، به‌ صورت‌ فرورفتگيهاي‌ تنگ‌ و عميق‌ پديد آمده‌ كه‌ حاصل‌ آنها و جود درياچه‌هاست‌. در طول‌ شكستگيهاي‌ زمين‌، قله‌هايى‌ از آتشفشانهاي‌ خاموش‌ پديد آمد كه‌ بلندترين‌ آنها در كوههاي‌ كيليمانجارو به‌ ارتفاع‌ 895 ،5متر، و كنيا به‌ ارتفاع‌ 199 ،5متر است‌ ( افريقا، همانجا).
افريقا گرم‌ترين‌ قارة كرة زمين‌ است‌، زيرا بخش‌ اعظم‌ آن‌ در دو سوي‌ كمربند استوايى‌ قرار گرفته‌ است‌. از اين‌ رو، اختلاف‌ آب‌ و هوايى‌ آن‌ بسيار است‌. در اين‌ قاره‌ صحراي‌ خشك‌ و مناطق‌ به‌ شدت‌ مرطوب‌، هردو ديده‌ مى‌شود. پرآب‌ترين‌ رودهاي‌ نيمكرة شرقى‌ در اين‌ قاره‌ جاري‌ است‌ كه‌ از آن‌ جمله‌اند رودهاي‌ كنگو (زئير) و نيل‌. در حدود يك‌ سوم‌ از سرزمين‌ قارة افريقا صحراست‌. اين‌ صحراها از منابع‌ آبهاي‌ زيرزمينى‌ فراوانى‌ برخوردارند (همانجا). به‌ تقريب‌ سراسر شمال‌ منطقة استوايى‌ در قارة افريقا، صحراست‌ كه‌ صحراي‌ كبير، صحراي‌ سودان‌ و ليبى‌ از آن‌ جمله‌اند. در وسط صحرا كوههايى‌ وجود دارد كه‌ بلندترين‌ قله‌هاي‌ آنها اميكوسى‌ حدود 415 ،3متر، و جبل‌ مرّه‌ 088 ،3متر از سطح‌ دريا ارتفاع‌ دارند . در شمال‌ غرب‌ صحراي‌ كبير ، رشته‌ كوههاي‌ اطلس‌ سربر آورده‌اند كه‌ بلندترين‌ نقطة آن‌ جبل‌ طبقال‌7 به‌ ارتفاع‌ 165 ،4متر است‌. در شرق‌ افريقا كوههاي‌ اتيوپى‌ قرار دارد كه‌ بلندترين‌ نقطة آن‌ رأس‌ داشن‌ به‌ ارتفاع‌ 620 ،4متر است‌. ارتفاعات‌ شرق‌ افريقا به‌ دو بخش‌ ناهمواريهاي‌ ساختاري‌ و ناهمواريهاي‌ آتش‌فشانى‌ تقسيم‌ شده‌اند كه‌ اولى‌ به‌ صورت‌ چين‌ خوردگيها و دومى‌ به‌ صورت‌ ستيغهاي‌ موجود بر روي‌ فلاتهاي‌ مرتفع‌ قرار گرفته‌ است‌ (غروي‌، 37- 38). در جنوب‌ قارة افريقا رشته‌ كوه‌ كاپ‌ واقع‌ است‌ كه‌ بلندترين‌ نقطة آن‌ تابانانتلنيانا8 به‌ ارتفاع‌ 482 ،3متر است‌ ( , 3 BSE؛ II/435 «اطلس‌»، .(10-11
در دورة پلئيستوسن‌ (دوران‌ چهارم‌ زمين‌ شناسى‌) در قارة افريقا دوره‌هاي‌ متفاوت‌ مرطوب‌ و خشك‌ وجود داشته‌ است‌. همين‌ امر سبب‌ فرسايش‌ شديد زمين‌ در صحراها و نقاط خشك‌ شده‌ است‌. اين‌ فرسايش‌ حاصل‌ دورانهاي‌ مرطوب‌ است‌. زمينهاي‌ قديمى‌ مركزي‌ در بيشتر نقاط از فرسايش‌ شديد در لايه‌هاي‌ بيرونى‌ زمين‌ پديد آمده‌اند. برجستگيهاي‌ فلات‌ كه‌ در آن‌ چين‌ خوردگيها كمتر ديده‌ مى‌شود، بر اثر عوامل‌ فرسايش‌ بيرونى‌ يا آتش‌فشانى‌ پديدار شده‌اند (غروي‌، 28، 32). صحراي‌ كبير بزرگ‌ترين‌ منطقة بيابانى‌ استوايى‌ در سراسر كرة زمين‌ است‌ و به‌ همين‌ سبب‌ كبير خوانده‌ شده‌ است‌. صحرا نامى‌ است‌ عربى‌ كه‌ به‌ اين‌ منطقه‌ اطلاق‌ شده‌ است‌. صحراي‌ كبير شامل‌ حدود يك‌ چهارم‌ مساحت‌ سراسر قارة افريقاست‌. اين‌ صحرا از مرزهاي‌ جنوبى‌ مراكش‌، تونس‌ و بخشى‌ از الجزاير، موريتانى‌، ليبى‌ و مصر آغاز، و تا شمال‌ كشورهاي‌ مالى‌، نيجر، چاد و سودان‌ گسترده‌ شده‌ است‌. طول‌ صحراي‌ كبير از غرب‌ تا شرق‌ 700 ،5كم و از شمال‌ تا جنوب‌ در منطقة ميانى‌ 2 هزار كم است‌ ( افريقا، .(II/336 صحراي‌ كبير از چند درجة شمال‌ خط استوا تا بيش‌ از 30 عرض‌ شمالى‌ را شامل‌ مى‌شود و خود مشتمل‌ بر 3 بخش‌ صحراي‌ شمالى‌، صحراي‌ جنوبى‌ و صحراي‌ مركزي‌ است‌ (غروي‌، 50، 52، 53). ميزان‌ بارندگى‌ ساليانه‌ در صحرا به‌ طور متوسط از 100 ميلى‌متر تجاوزنمى‌كند و دربعضى‌ نقاط چون‌ بيلما1 (دونيجر) از 2/3 ميلى‌متر كمتر است‌. شدت‌ تبخير در صحرا به‌ اندازه‌اي‌ است‌ كه‌ رطوبت‌ حاصل‌ از رگبارهاي‌ سيل‌آسا بيش‌ از چند ساعت‌ دوام‌ نمى‌آورد. بخش‌ اندكى‌ از آن‌ نيز در شن‌ نفوذ مى‌كند (همو، 54 -56؛ «اطلس‌»، .(10 خشكى‌ شديد اقليم‌ِ صحرا را مربوط به‌ اواسط دورة چهارم‌ زمين‌شناسى‌ دانسته‌اند. در صحرا طبقات‌ قديمى‌ ارتفاع‌ ملايمى‌ دارند، زيرا كه‌ در دورانهاي‌ مختلف‌ (مرطوب‌ و خشك‌) دچار فرسايش‌ شده‌اند. جريان‌ باد، در اين‌ زمينها گونه‌اي‌ ناهمواري‌ ايجاد مى‌كند كه‌ به‌ آن‌ رِگ‌2 مى‌گويند. اين‌ ارتفاعات‌ سنگهاي‌ سختى‌ بوده‌اند كه‌ بر اثر فرسايش‌ زمين‌ هموار شده‌اند و گاه‌ قشر نازكى‌ از شن‌ روي‌ آنها راپوشانيده‌ است‌. عبور وسائط نقليه‌ و كاروانها تنها از روي‌ رِگها ميسر است‌ (غروي‌، 59، 61).
معادن‌: در قارة افريقا وجود همه‌ نوع‌ معدن‌ معلوم‌ و مشخص‌ شده‌ است‌. افريقا در ميان‌ قاره‌هاي‌ جهان‌ از حيث‌ ذخاير منگنز، كروم‌، بوكسيت‌، طلا، پلوتونيوم‌، كُبالت‌، الماس‌ و فسفر مقام‌ اول‌، و از نظر ذخاير مس‌، پنبة نسوز، اورانيوم‌ و گرافيت‌ مقام‌ دوم‌، و از جهت‌ منابع‌ نفت‌، گاز، سنگ‌آهن‌، تيتانيوم‌، نيكل‌، جيوه‌، قلع‌، روي‌ و سنگهاي‌ قيمتى‌ مقام‌ سوم‌ را داراست‌. در 1984م‌/1363ش‌ ميزان‌ ذخاير نفت‌ افريقا 8 ميليارد تن‌، و گاز طبيعى‌ از جمله‌ گاز متان‌ 6 تريليون‌ متر مكعب‌ برآورد شده‌ است‌. حوضه‌هاي‌ عمدة نفت‌ و گاز افريقا در اطراف‌ درياي‌ مديترانه‌ و صحرا، از جمله‌ در الجزاير، تونس‌، ليبى‌، مصر، حوضة خليج‌ سوئز، گينه‌، نيجريه‌، گابُن‌، كنگو و آنگولا، قرار دارند ( افريقا، I/19, .(20 ذخاير زغال‌ سنگ‌ افريقا را 155 ميليارد و 700 ميليون‌ تن‌ تخمين‌ زده‌اند كه‌ بخش‌ عمدة آن‌ در جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ (129 ميليارد تن‌) و نيز در زيمبابوه‌، سوازيلند، بوتسوانا، موزامبيك‌، نيجريه‌، ماداگاسكار، تانزانيا و زامبيا واقع‌ است‌. افريقا پس‌ از آمريكا از حيث‌ ذخاير سنگ‌ آهن‌ مقام‌ دوم‌ را دارد كه‌ ميزان‌ آن‌ را حدود 42 ميليارد و 300 ميليون‌ تن‌ دانسته‌اند. ميزان‌ ذخاير كروم‌ اين‌ قاره‌ را حدود 4 ميليارد تن‌ تخمين‌ زده‌اند كه‌ 78% آن‌ در جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ و 21% در زيمبابوه‌ است‌. ذخاير منگنز 12 ميليارد و 700 ميليون‌ تن‌ است‌ كه‌ 90% آن‌ را در جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ و 5/3% را در گابن‌ و باقى‌ را در مراكش‌، غنا و كنگو مى‌توان‌ يافت‌. ذخاير بوكسيت‌ را 25 ميليارد تن‌ برآورد كرده‌اند كه‌ 21 ميليارد تن‌ آن‌ در گينه‌ و باقى‌ در كامرون‌، غنا، مالى‌، سيرالئون‌، كنگو، مالاوي‌ و ماداگاسكار نهاده‌ شده‌ است‌. ذخاير مس‌ 162 ميليون‌ و 700 هزار تن‌ تخمين‌ زده‌ شده‌ است‌ كه‌ مهم‌ترين‌ منابع‌ آن‌ در منطقة افريقاي‌ مركزي‌، كنگو و زيمبابوه‌ است‌. ميزان‌ ذخاير مس‌ زيمبابوه‌ 54% و كنگو 36% كل‌ ذخاير مس‌ افريقاست‌. ذخاير سرب‌ 16 ميليون‌ تن‌ و ذخاير روي‌ 31 ميليون‌ تن‌ برآورد شده‌ است‌. منابع‌ روي‌ در مراكش‌، تونس‌، افريقاي‌ مركزي‌ (زيمبابوه‌، كنگو) و جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ وجود دارد و به‌ تقريب‌ 54% مجموع‌ ذخاير روي‌ افريقا در اين‌ جمهوري‌ است‌. ذخاير نيكل‌ افريقا 8/16 ميليون‌ تن‌ است‌. ذخاير كبالت‌ 000 ،260 ،2تن‌ و منابع‌ عمدة آن‌ در كنگو و زامبياست‌. ذخاير ولفرام‌ 83 هزار تن‌ و ذخاير قلع‌ 750 هزار تن‌ كه‌ عمده‌ترين‌ منابع‌ آن‌ در زيمبابوه‌ ، اوگاندا و جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ است‌. افريقا از حيث‌ معادن‌ طلا مقام‌ مهمى‌ در جهان‌ دارد. 93% ذخاير طلاي‌ اين‌ قاره‌ در جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌ قرار دارد. ذخاير طلاي‌ افريقاي‌ جنوبى‌ را 35 هزار تن‌ برآورد كرده‌اند (همان‌، .(I/20 ميزان‌ پلاتين‌ (طلاي‌ سفيد) افريقا را 180 ،18تن‌ تخمين‌ زده‌اند كه‌ منابع‌ عمدة آن‌ در افريقاي‌ جنوبى‌ است‌. ذخاير اورانيوم‌ افريقا 535 هزار تن‌ برآورد شده‌ است‌ كه‌ حدود 191 هزار تن‌ آن‌ در جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌، 160 هزار تن‌ در نيجريه‌، 119 هزار تن‌ در ناميبيا، 26 هزارتن‌ در الجزيره‌ و 19 هزار تن‌ در گابن‌ نهاده‌ شده‌ است‌. ذخاير الماس‌ افريقا را حدود يك‌ ميليارد و 165 ميليون‌ قيراط تخمين‌ زده‌اند كه‌ از 318 ميليون‌ قيراط آن‌ مى‌توان‌ در جواهرسازي‌ استفاده‌ كرد. مهم‌ترين‌ دخاير الماس‌ افريقا در آنگولا، جمهوري‌ افريقاي‌ جنوبى‌، تانزانيا و ناميبياست‌ (همانجا). از ديگر سنگهاي‌ قيمتى‌ افريقا، زمرد، لعل‌ و ياقوت‌ است‌ كه‌ در موزامبيك‌، زيمبابوه‌ و ماداگاسكار يافت‌ مى‌شود (همان‌، .(I/21
آب‌ و هوا: افريقا گرم‌ترين‌ قارة كرة زمين‌ است‌. زيرا بخش‌ اعظم‌ آن‌ در دو سوي‌ منطقة استوايى‌ و مدارهاي‌ رأس‌السرطان‌ و رأس‌الجدي‌ قرار گرفته‌ است‌. تأثير اشعة راديو ا¸كتيو خورشيدي‌ در قارة افريقا بيش‌ از ديگر قاره‌هاست‌. كوچك‌ترين‌ زاوية تابش‌ خورشيد در اين‌ قاره‌ حدود 43 است‌ (شيفرز، ؛ IV/24 سوره‌ كانال‌، I/18 ).
منطقة استوايى‌ و جنب‌ استوايى‌ شمالى‌ و جنوبى‌ محل‌ وزش‌ بادهاي‌ شمال‌ شرقى‌ و جنوب‌ شرقى‌ است‌ كه‌ در نتيجة حركت‌ وضعى‌ زمين‌ پديد مى‌آيند و نزديك‌ سطح‌ زمين‌ به‌ سمت‌ منطقة استوا جريان‌ دارند (شيفرز، همانجا؛ گرو، 12 ؛ نف‌، .(316 نوسانهاي‌ آب‌ و هوايى‌ در منطقة استوايى‌ افريقا بسيار اندك‌ است‌. درجة حرارت‌ در همة فصلهاي‌ سال‌ بالا و به‌ تقريب‌ يكسان‌، ولى‌ ميزان‌ بارندگى‌ متغير است‌ (همانجا؛ شيفرز، .(IV/24 در اين‌ قاره‌ دو گونه‌ منطقة مهم‌ آب‌ و هوايى‌ وجود دارد كه‌ يكى‌ گرم‌ معتدل‌ و ديگري‌ حاره‌ است‌. منطقة حاره‌ به‌ تقريب‌ در ميان‌ عرضهاي‌ 30 شمالى‌ و جنوبى‌ واقع‌ است‌ (همانجا). از آنجا كه‌ بخشى‌ از قارة افريقا در نيمكرة شمالى‌ و بخشى‌ ديگر در نيمكرة جنوبى‌ واقع‌ است‌، فصلهاي‌ آن‌ در اين‌ دو نيمكره‌ با هم‌ تفاوت‌ دارند و برعكس‌ يكديگرند، اما اختلاف‌ درجة حرارت‌ ميان‌ اين‌ دو بخش‌ چندان‌ زياد نيست‌. بخش‌ اعظم‌ قارة افريقا فاقد رطوبت‌ كافى‌ است‌. از اين‌ رو بيشتر زمينهاي‌ اين‌ قاره‌ به‌ مناطق‌ خشك‌ و مرطوب‌ تقسيم‌ شده‌اند ( افريقا، همانجا). جريان‌ باد در افريقا، بيشتر هواي‌ گرم‌ استوايى‌ را با خود به‌ همراه‌ دارد. در منطقة استوايى‌ به‌ تقريب‌ در تمام‌ طول‌ سال‌ بادهاي‌ غربى‌ جريان‌ دارند (براي‌ وضع‌ بارندگى‌ در مناطق‌ مختلف‌ افريقا با در نظر گرفتن‌ ماههاي‌ سال‌، نك: همان‌، .(I/22
گرماي‌ ممتد 25 تا 26 در سراسر طول‌ سال‌ در سواحل‌ خليج‌ گينه‌ و فرورفتگى‌ كنگو ثبت‌ شده‌ است‌. در اين‌ نواحى‌ تفاوت‌ ميان‌ ماههاي‌ بسيار گرم‌ و سرد از 1 و 2 تا 4 و 5 سانتى‌ گراد تجاوز نمى‌كند. حال‌ آنكه‌ در شبانه‌ روز ممكن‌ است‌ تفاوت‌ دما به‌ 10 تا 15 سانتى‌ گراد برسد. ميانگين‌ دما در روز 30 و در شب‌ 20 است‌. كوهستانهاي‌ شرق‌ افريقا داراي‌ آب‌ و هوايى‌ خنك‌تر هستند. به‌ عنوان‌ نمونه‌ در آديس‌ آبابا كه‌ ارتفاع‌ آن‌ 400 ،2متر بالاتر از سطح‌ درياست‌، اختلاف‌ دما در ماههاي‌ سردوگرم‌ سال‌ به‌ 14 تا 18 مى‌رسد. ارتفاعات‌ 400 ،4تا 000 ،5متر در كوههاي‌ كيليمانجارو و رُونزُري‌1 همواره‌ پوشيده‌ از برف‌ است‌ ( افريقا، .(I/22-23 تنها در جنوب‌ غرب‌ آن‌ قسمت‌ از قارة افريقا كه‌ در نيمكرة جنوبى‌ واقع‌ است‌، آب‌ و هوا مديترانه‌اي‌ است‌. هواي‌ اين‌ منطقه‌ مرطوب‌ است‌ و ميزان‌ بارندگى‌ سالانه‌ به‌ 2 هزار ميلى‌متر مى‌رسد. كشاورزي‌ در نقاطى‌ كه‌ ميزان‌ بارندگى‌ متجاوز از 800 ميلى‌متر باشد، امكان‌پذير است‌ و در مناطقى‌ كه‌ بارندگى‌ سالانه‌ كمتر از 600 ميلى‌متر باشد، امكان‌ كشاورزي‌ اندك‌ و گاه‌ ناميسر است‌ (همانجا).
آبهاي‌ داخلى‌: شبكة هيدروگرافى‌ افريقا مؤيد تقسيم‌ بسيار نامتعادلى‌ از آبهاي‌ اين‌ قاره‌ است‌. بيشتر رودخانه‌هاي‌ افريقا در نواحى‌ غربى‌ و مركزي‌ اطراف‌ استوا جريان‌ دارند. به‌ تقريب‌ در تمام‌ مناطق‌ حارة افريقا، تأمين‌ آب‌ مسأله‌اي‌ بسيار مهم‌ و اساسى‌ است‌ (همان‌، ؛ I/24 مانسهارد، .(19 شبكة رودخانه‌هاي‌ افريقا جمعاً 4 سيستم‌ بزرگ‌ رودخانه‌اي‌ پديد آورده‌اند II/438) , 3 BSE). بيشتر رودخانه‌ها در نواحى‌ مرطوب‌ واقع‌ در مناطق‌ غربى‌ و مركزي‌ اطراف‌ استوا جريان‌ دارند كه‌ عمده‌ترين‌ آنها شبكه‌اي‌ است‌ كه‌ با رود كنگو پيوند دارد ( افريقا، .(I/23 رود كنگو كه‌ پرآب‌ترين‌ رود افريقاست‌ و نيز رود نيجر با شمار بسياري‌ از رودخانه‌هاي‌ بزرگ‌ و كوچك‌، جمعاً 05/36% از حوضة آبهاي‌ افريقايى‌ اقيانوس‌ اطلس‌ را تشكيل‌ مى‌دهند ( 3 ، BSEهمانجا). در شمال‌ و جنوب‌ منطقة استوايى‌ كه‌ رطوبت‌ موسمى‌ و غيركافى‌ است‌، با ظهور دوران‌ خشكى‌، از تراكم‌ شبكه‌هاي‌ رودخانه‌اي‌ كاسته‌ مى‌شود، به‌ گونه‌اي‌ كه‌ برخى‌ از آنها كاملاً خشك‌ مى‌شوند. در صحراها، به‌ استثناي‌ نيل‌، آب‌ رودخانه‌ها به‌ صورت‌ مداوم‌ جريان‌ ندارند. اين‌ رودها به‌ هنگام‌ بارندگى‌ شديد داراي‌ آب‌ مى‌شوند ( افريقا، .(I/24 رود نيل‌ و رودخانه‌هاي‌ فرعى‌ و كوچك‌ ديگر وابسته‌ به‌ آن‌، حدود 88/14% از حوضة آبهاي‌ افريقا را تشكيل‌ مى‌دهند كه‌ به‌ حوضة درياي‌ مديترانه‌ تعلق‌ دارند. رود زامبزي‌ و ديگر رودخانه‌هاي‌ واقع‌ در شرق‌ افريقا، حدود 48/18% از حوضة آبهاي‌ اين‌ قاره‌ را تشكيل‌ مى‌دهند وبه‌حوضةاقيانوس‌ هندتعلق‌دارند. آبريز 5/30% ازرودخانه‌ها، حوضه‌هاي‌ بسته‌اي‌ هستند كه‌ به‌ دريا راه‌ ندارند ( 3 ، BSEهمانجا). سرچشمة اصلى‌ رودخانه‌هاي‌ بزرگ‌ افريقاي‌ حاره‌ چون‌ كنگو و نيجر در مناطق‌ مرطوب‌ جنگلى‌ واقع‌ است‌. اين‌ رودها از نظر كشتى‌رانى‌ و توليد برق‌ واجد اهميت‌ است‌ (گرو،
بزرگ‌ترين‌ رودهاي‌ قارة افريقا عبارتنداز: رود نيل‌ به‌ طول‌ 671 ،6كم و حوضة آبگيري‌ 000 ،870 ،2كم 2 و آبدهى‌ 700 م 3 در ثانيه‌؛ كنگو به‌ طول‌ 320 ،4كم و حوضة آبگيري‌ 000 ،691 ،3كم 2 و آبدهى‌ 000 ،38م 3 در ثانيه‌؛ نيجر به‌ طول‌ 160 ،4كم و حوضة آبگيري‌ 000 ،092 ،2كم 2 و آبدهى‌، 6 هزار م 3 در ثانيه‌؛ زامبزي‌ به‌ طول‌ 660 ،2كم و حوضة آبگيري‌ 000 ،330 ،1كم 2 و آبدهى‌ 025 ،1م 3 در ثانيه‌؛ارانژ 860 ،1كم و حوضةآبگيري‌ 000 ،020 ،1كم 2؛ولتا 600 ،1كم و حوضة آبگيري‌ 394 هزار كم 2؛ جوبا 600 ،1كم و حوضة آبگيري‌ 750 هزار كم 2؛ ليمپوپو 600 ،1كم و حوضة آبگيري‌ 440 هزار كم 2؛ سنگال‌ 430 ،1كم و حوضة آبگيري‌ 441 هزار كم 2؛ روفيجى‌ به‌ طول‌ 400 ،1كم و حوضة آبگيري‌ 178 هزار كم 2 ( افريقا، همانجا؛ قس‌: شيفرز، .(IV/21
در قارة افريقا به‌ ويژه‌ مناطق‌ جنوب‌ آن‌ در اراضى‌ تكتونيك‌ و داراي‌ شكستگى‌، درياچه‌هاي‌ متعددي‌ وجود دارد؛ از اين‌رو، اين‌ بخش‌ از افريقا را سرزمين‌ درياچه‌هاي‌ بزرگ‌ ناميده‌اند. وسعت‌ درياچه‌هاي‌ بزرگ‌ افريقا حدود 200 هزار كم 2 است‌ كه‌ تنها 170 هزار كم 2 متعلق‌ به‌ درياچه‌هاي‌ شرق‌ اين‌ قاره‌ است‌ ( افريقا، .(I/27 بزرگ‌ترين‌ درياچة افريقا ويكتورياست‌ كه‌ مساحت‌ آن‌ را ميان‌ 68 و 69 هزار كم 2 و حداكثر عمق‌ آن‌ را ميان‌ 75 و 80 متر نوشته‌اند (همانجا؛ نف‌، 346 ؛ مشيري‌، 207). از ديگر درياچه‌هاي‌ بزرگ‌ افريقا، تانگانيكا به‌ وسعت‌ 000 ،34كم 2 و حداكثر عمق‌ 470 ،1متر؛ نياسا، 800 ،30كم 2 و عمق‌ 706 متر، رودلف‌، 500 ،8كم 2 و عمق‌ 73 متر؛ مورو1، 200 ،5كم 2 و عمق‌ 15 متر است‌. دو درياچة چاد و بنگ‌ وئولو2 وضعى‌ متفاوت‌ دارند. وسعت‌ درياچة چاد از 26 هزار تا 10 هزار كم 2 متغير است‌. عمق‌ اين‌ درياچه‌ نيز از 11 متر، گاه‌ به‌ دو متر كاهش‌ مى‌يابد. وسعت‌ درياچة بنگ‌ وئولو نيز نوسانى‌ ميان‌ 15 هزار تا 4 هزار كم 2 دارد ( افريقا، همانجا). درياچه‌هاي‌ آلبرت‌ و كيبو كه‌ در ارتفاع‌ 500 ،1متري‌ واقع‌ شده‌اند، از مراكز تفريحى‌ افريقا به‌ شمار مى‌روند (مشيري‌، 207- 208). برخى‌ از درياچه‌هاي‌ افريقا مانند تانگانيكا و نياسا آب‌ شيرين‌ دارند. اين‌ درياچه‌ها به‌ سبب‌ محدود بودن‌ حوضة آبخيز، تأثير چندانى‌ در وضع‌ آب‌ و هوا و كشاورزي‌ ندارند، ولى‌ درياچة ويكتوريا كه‌ ميان‌ 3 كشور اوگاندا، تانزانيا و كنيا در ارتفاع‌ 134 ،1متري‌ از سطح‌ دريا قرار گرفته‌، و دومين‌ درياچة آب‌ شيرين‌ جهان‌ است‌، در آب‌ و هواي‌ مناطق‌ پيرامون‌ خود تأثير بسيار دارد ( افريقا، 365 ؛ I/27, نف‌، .(346-347
در افريقا صدها تالاب‌ موسمى‌ وجود دارد كه‌ عمده‌ترين‌ آنها متعلق‌ به‌ منطقة استوايى‌ حوضة رودهاي‌ كنگو و نيل‌ است‌ و مساحت‌ كل‌ آنها حدود 340 هزار كم 2 است‌ ( افريقا، .(I/27 در فصول‌ كم‌ باران‌ برخى‌ از رودخانه‌هاي‌ كوچك‌ و تالابها درنواحى‌ حاره‌ خشك‌ مى‌شوند. اين‌ نواحى‌ كه‌ دو پنجم‌ مساحت‌ قارة افريقا را شامل‌ مى‌شود، همواره‌ در مضيقة آب‌ است‌. از مجموع‌ آبهاي‌ اين‌ منطقه‌ تنها بخش‌ كوچكى‌ در زمين‌ فرو مى‌رود و به‌ صورت‌ آبهاي‌ زيرزمينى‌ در مى‌آيد؛ باقى‌ آن‌ تبخير مى‌شود و حاصلى‌ ندارد (مانسهارد، .(25 اقليم‌ خشك‌، نياز به‌ ايجاد مخازن‌ آب‌ در قارة افريقا را فزونى‌ بخشيده‌ است‌. طبق‌ آمار 1974م‌/1353ش‌ در اين‌ قاره‌ 100 مخزن‌ بزرگ‌ آب‌ با گنجايش‌ 100 ميليون‌ م 3 وجود داشته‌ كه‌ حدود 20% كل‌ مخازن‌ آب‌ جهان‌ را تشكيل‌ مى‌داده‌ است‌. افريقا از ديدگاه‌ نيروگاههاي‌ آبى‌، پس‌ از آسيا مقام‌ دوم‌ را داراست‌. ذخاير انرژي‌ رودخانه‌هاي‌ مرتبط با رود كنگو، با قدرت‌ 390 ميليون‌ كيلووات‌ و زامبزي‌ با قدرت‌ 137 ميليون‌ كيلووات‌، عمده‌ترين‌ آنها هستند ( افريقا، .(I/28
خاك‌: وضع‌ اقليمى‌ بسيار متفاوت‌ افريقا و شرايط اكولوژيك‌ گياهى‌ آن‌ با گونه‌گونى‌ خاك‌ اين‌ قاره‌ ارتباط دارد. حاصل‌خيزترين‌ خاكهاي‌ قارة افريقا، خاكهاي‌ آبرفتى‌ است‌. اين‌ خاكهاي‌ حاصل‌خيز در امتداد سواحل‌ رود نيل‌ و بخشهايى‌ از زمينهاي‌ نسبتاً مرتفع‌ افريقاي‌ شرقى‌ قرار دارند. زمينهاي‌ امتداد رود نيل‌ طى‌ هزاران‌ سال‌ از جمله‌ مناطق‌ كشاورزي‌ قارة افريقا بوده‌ است‌. خاكهاي‌ حاصل‌خيز اراضى‌ مرتفع‌ در نتيجة تأثيرات‌ جوي‌ و امتزاج‌ با مواد آتشفشانى‌ به‌ خاك‌ مرغوب‌ بدل‌ شده‌اند. از ديگر انواع‌ خاكهاي‌ قابل‌ كشت‌ قارة افريقا خاك‌ استپهاي‌ استوايى‌ و علفزارهاي‌ مناطق‌ نسبتاً معتدل‌ است‌ كه‌ در منطقة جنب‌ مداري‌ جنوب‌ در افريقاي‌جنوبى‌ قرار گرفته‌اند. اين‌ خاكها شبيه‌ خاكهاي‌ چرنوزيوم‌ (خاك‌ سياه‌) روسيه‌ هستند و با خاكهاي‌ مرغزاري‌ و بلوطى‌ آمريكاي‌ شمالى‌ مشابهت‌ چندانى‌ ندارند. اين‌ خاكها كم‌ دوامند و به‌ سبب‌ كشت‌ مداوم‌، حاصل‌خيزي‌ خود را از دست‌ مى‌دهند (ويلر، 2/251-252؛ مشيري‌، 208). خاكهاي‌ اراضى‌ مرتفع‌ اغلب‌ از روي‌ دامنه‌ها شسته‌، و در فرورفتگيها انباشته‌ مى‌شوند. در مرطوب‌ترين‌ بخش‌ قارة افريقا، در حوضة رود كنگو و سواحل‌ اطراف‌ آن‌ و نيز در سواحل‌ خليج‌ گينه‌ و كمربند استوايى‌، خاك‌، اغلب‌ سرخ‌ مايل‌ به‌ زرد است‌. اين‌ خاكها داراي‌ تركيبهايى‌ از آهن‌ و مواد اسيدي‌ كوارتزدار است‌ ( افريقا، همانجا؛ موسى‌، 399). اين‌ مواد اسيدي‌ از رشد نباتات‌ مى‌كاهد و در نتيجه‌ اين‌ خاكها از نظر ذخيرة مواد نباتى‌ ضعيف‌ مى‌شوند و حاصل‌خيزي‌ خود را به‌ سبب‌ كمى‌ خاك‌ برگ‌ و دخيرة آهك‌ از دست‌ مى‌دهند (مشيري‌، 208). خاكهاي‌ منطقة افريقايى‌ درياي‌ مديترانه‌ از حيث‌ مواد معدنى‌ نيتروژن‌ و كلسيم‌ غنى‌ نيستند. در منطقة سواحل‌ جنوب‌ شرقى‌ افريقا از جمله‌ موزامبيك‌، خاك‌ سياه‌ (چرنوزيوم‌) و در برخى‌ نواحى‌، خاك‌ سرخ‌ مناطق‌ مداري‌ وجود دارد (موسى‌، 400). خاك‌ منطقة صحرا را مى‌توان‌ به‌ 3 گروه‌ تقسيم‌ كرد كه‌ عبارتند از: خاك‌ بيابانهاي‌ سنگى‌ از نوع‌ حماده‌3 ، خاك‌ ماسه‌اي‌ از نوع‌ ارگ‌ و خاك‌ رگ‌. همة خاكهاي‌ اين‌ منطقه‌ داراي‌ نمك‌ هستند. در صحراهاي‌ نزديك‌ به‌ سواحل‌ درياي‌ مديترانه‌ كه‌ رطوبت‌ هوا در آنها اندكى‌ بيشتر است‌، خاكها عمدتاً به‌ رنگ‌ خاكستري‌ - قهوه‌اي‌ متمايل‌ به‌ سرخ‌ است‌ ( افريقا، .(I/28 در قارة افريقا حدود يك‌ پنجم‌ از اراضى‌ زير كشت‌ قرار مى‌گيرد، ولى‌ شيوة كشاورزي‌ ابتدايى‌ در اين‌ قاره‌ موجب‌ فرسودگى‌ خاك‌ شده‌ است‌ (همان‌، .(I/29
پوشش‌ گياهى‌: ويژگيها و تقسيمات‌ گياهى‌ افريقا با وضع‌ جغرافيايى‌ كنونى‌ و مشخصات‌ زمين‌شناختى‌ ادوار پيشين‌ اين‌ قاره‌ مرتبط است‌. تاكنون‌ برخى‌ از رستنيهاي‌ افريقا چنانكه‌ بايد، شناخته‌ نشده‌ است‌. شمار اين‌ رستنيها به‌ 40 هزار تخمين‌ زده‌ مى‌شود. سرزمين‌ افريقا داراي‌ مناطق‌ نباتى‌ متعددي‌ است‌. بخش‌ شمالى‌ اين‌ قاره‌ متعلق‌ به‌ منطقة هولاركتيك‌4 و شامل‌ رستنيهاي‌ مناطق‌ خشك‌ است‌ كه‌ به‌ تقريب‌ سراسر نيمكرة شمالى‌ را تا نزديك‌ مناطق‌ استوايى‌ دربر مى‌گيرد (همانجا؛ شيفرز، ؛ IV/27-28 «دائرة المعارف‌ جغرافيايى‌5»، .(I/468 اين‌ منطقه‌ داراي‌ گياهان‌ و درختانى‌ از انواع‌ كاج‌، صنوبر، سرو، سپيدار، توس‌ (غان‌)، آلاش‌، نارگيل‌، جوزهندي‌، گردو، بيد، آلاله‌، روناس‌، گياهان‌ چليپايى‌ و جزاينهاست‌ (همانجا؛ افريقا، .(I/29 درختان‌ و گياهان‌ اين‌ منطقه‌ بيشتر داراي‌ برگهاي‌ نسبتاً خشن‌ و هميشه‌ سبز هستند (همانجا). منطقة پالئوتروپيس‌ به‌ تقريب‌ سراسر جنوب‌ صحرا را دربر گرفته‌ است‌. در اين‌ منطقه‌ گياهانى‌ مى‌رويند كه‌ به‌ اقليم‌ مناطق‌ گرم‌ و مرطوب‌ تعلق‌ دارند و در برابر گرماي‌ هوا مقاوم‌ هستند. گياهان‌ اين‌ منطقه‌ از نوع‌ گياهان‌ منطقة ساوان‌ (ساوانا) يا اقليم‌ علفزار استوايى‌ است‌ (همان‌، 31 ؛ I/29, «دائرة المعارف‌ جغرافيايى‌»، ؛ III/201 مانسهارد، .(26 درختان‌ و بوته‌زارهاي‌ آن‌ انبوه‌ نيستند و اغلب‌ رطوبت‌ جذب‌ شده‌ را در خود نگاه‌ مى‌دارند. جزاير ماداگاسكار، سنت‌هلن‌ و جنوب‌ غرب‌ افريقا جزو اين‌ منطقه‌ است‌. وضع‌ منطقة ساوان‌ وابسته‌ به‌ مدت‌ بارندگى‌ است‌ كه‌ تعيين‌ كنندة ميزان‌ رطوبت‌ و دوام‌ آن‌ است‌ ( افريقا، نيز «دائرة المعارف‌ جغرافيايى‌»، همانجاها). بزرگ‌ترين‌ مشخصة اين‌ اقليم‌ تناوب‌ فصلهاي‌ مرطوب‌ و خشك‌ آن‌ است‌. پوشش‌ گياهى‌ اين‌ منطقه‌ را بيشتر علفهاي‌ بلند استوايى‌ با بيشه‌هايى‌ از درختان‌ متفرق‌ و تنك‌ تشكيل‌ مى‌دهند. نواحى‌ اين‌ منطقه‌ را به‌ جنگلهاي‌ خشك‌ يا بوته‌زارهاي‌ استوايى‌ طبقه‌بندي‌ مى‌كنند. در منطقة پالئوتروپيس‌ 6 هزار نوع‌ رستنى‌ از 700 خانوادة گياهى‌ وجود دارد كه‌ از آن‌ جمله‌اند: نخلهاي‌ بسيار بلند، انواع‌ خيزران‌، درختان‌ جنگلى‌ مناطق‌ حاره‌ و ساوانا (همانجا؛ موسى‌، 396-397؛ مشيري‌، 212). منطقة جنوب‌ رود ارانژ از ديگر مناطق‌ گياهى‌ مهم‌ در قارة افريقاست‌. اين‌ منطقه‌ كه‌ ارتفاعات‌ فلات‌ كاپ‌ را در بر مى‌گيرد و 700 هزار كم 2 مساحت‌ دارد، داراي‌ 14 هزار نوع‌ رستنى‌ از 200 ،1خانوادة گياهى‌ است‌ كه‌ بيشتر از نوع‌ گياهان‌ هميشه‌ سبز هستند («دائرة المعارف‌ جغرافيايى‌»، .(II/225
سرزمين‌ حارة استوايى‌ با جنگلهاي‌ مختلطِ فلات‌ همواره‌ مرطوب‌ و سرسبز، از پوشش‌ گياهى‌ بسيار گسترده‌اي‌ برخوردار است‌. اين‌ سرزمين‌ در منطقه‌اي‌ ميان‌ 7 عرض‌ شمالى‌ و 5 عرض‌ جنوبى‌ در اطراف‌ خليج‌ گينه‌، فرورفتگيهاي‌ كنگو، نواحى‌ كوهستانى‌ كامرون‌، حوضة مسير علياي‌ رود كنگو قرار گرفته‌ است‌. در اين‌ سرزمين‌ بيش‌ از 3 هزار نوع‌ درخت‌ وجود دارد كه‌ ارتفاع‌ هزار نوع‌ آن‌ گاه‌ به‌ 40 تا 50 متر و قطرشان‌ به‌ 5/1 متر مى‌رسد. در شمال‌ و جنوب‌ منطقة حارة استوايى‌ با كم‌ شدن‌ ميزان‌ بارندگى‌ و طولانى‌ شدن‌ مدت‌ گرما و خشكى‌ كه‌ به‌ 2 تا 3 ماه‌ در سال‌ مى‌رسد، برگها مى‌ريزند و سرسبزي‌ خود را از دست‌ مى‌دهند. در ارتفاعات‌ بالاتر از 300 ،1متر در منطقة حارة افريقا، درختان‌ كوتاه‌ترند. درختان‌ بيشه‌هاي‌ خشك‌، انبوه‌ نيستند و اغلب‌ صورت‌ بوته‌زار را دارند. اين‌ منطقه‌ تا حدود 20 عرض‌ جنوبى‌ كشيده‌ شده‌ است‌ ( افريقا، 31 30, .(I/29, نواحى‌ جنگلى‌ اين‌ منطقه‌ شامل‌ درختان‌ آبنوس‌، نخل‌، زيتون‌، كاكائو و درختان‌ هميشه‌ سبز است‌ (موسى‌، 396). گياهان‌ بيابانى‌، اغلب‌ در مناطق‌ بيابانى‌ شمال‌، جنوب‌ علفزارهاي‌ استوايى‌ و استپهاي‌ صحراي‌ بزرگ‌ و بيابان‌ كالاهاري‌ مى‌رويند و داراي‌ پوشش‌ قابل‌ ملاحظه‌اي‌ از علف‌ و بوته‌ هستند (همو، 397؛ مشيري‌، همانجا). بيشتر گياهان‌ مناطق‌ استپى‌ كوتاهند و ارتفاع‌ آنها تا 5/1 متر مى‌رسد. اين‌ منطقة سرسبز، براي‌ حيوانات‌ علف‌خوار مرتعى‌ مناسب‌ است‌ (موسى‌، 398). در صحراهاي‌ جنوب‌ افريقا، بيشتر رستنيهايى‌ وجود دارند كه‌ رطوبت‌ را در خود نگاه‌ مى‌دارند ( افريقا، .(I/33 گياهان‌ مديترانه‌اي‌ در نواحى‌ ساحلى‌ درياي‌ مديترانه‌، شمال‌ افريقا و جنوب‌ غرب‌ اين‌ قاره‌ در اطراف‌ كيپ‌ تاون‌ مى‌رويند. درختان‌ اين‌ نواحى‌ عبارتند از: صنوبر (كاج‌)، سرو، زيتون‌، بلوط و جزآنها. در اين‌ مناطق‌ حبوبات‌، گندم‌ و جو نيز كاشته‌ مى‌شود (مشيري‌، 213؛ موسى‌، همانجا). گياهان‌ منطقة ناتال‌ در افريقاي‌ جنوبى‌، مشابه‌ گياهان‌ منطقة مديترانه‌اي‌ است‌ (همو، 398-399؛ «دائرةالمعارف‌ جغرافيايى‌»، .(III/68 در قارة افريقا مناطق‌ ساوانا حدود 33%، بيابانى‌ و نيمه‌ بيابانى‌ 40%، و جنگلى‌ و بيشه‌زار 27% از اراضى‌ را در بر مى‌گيرد ( افريقا، همانجا).
حيات‌ وحش‌: تنوع‌ جانوران‌ در قارة افريقا بسيار است‌. در اين‌ قاره‌ هنوز بقايايى‌ از جانوران‌ دوران‌ متأخر زمين‌شناسى‌، حتى‌ دوران‌ مزوزوئيك‌ مى‌توان‌ يافت‌. در افريقا انواع‌ حشرات‌ خونخوار سمى‌ وجود دارند. در شمال‌ و جنوب‌ قاره‌، انواع‌ حيوانات‌ مناطق‌ جنب‌ مداري‌ در جنگلها به‌سر مى‌برند. وجود فيلها، گوزنها، كرگدنها و ميمونهاي‌ شبيه‌ انسان‌، پرندگان‌ داراي‌ شاخك‌، انواع‌ طوطى‌، طاووس‌ و جز آنها، حاكى‌ از ارتباط زمينى‌ اين‌ قاره‌ با هندوستان‌ و قارة آسياست‌. در افريقا، بز و گاو وحشى‌، گورخر، كرگدن‌، زرافه‌، شير، كفتار، تمساح‌، جانورانى‌ كه‌ در ماسه‌ها و شن‌زارها زندگى‌ مى‌كنند، خزندگان‌ و... در انواع‌ مختلف‌ وجود دارند (همانجا؛ ويلر، 2/252- 253). گروههايى‌ از جانوران‌ درشت‌ اندام‌ افريقا در نتيجة شكار نامحدود، رو به‌ زوال‌ نهاده‌اند. در برخى‌ از نواحى‌، حيواناتى‌ كه‌ مصون‌ مانده‌اند، در پاركهاي‌ ملى‌ نگاهداري‌ مى‌شوند. از مشهورترين‌ اين‌ پاركها، پارك‌ ملى‌ آلبرت‌ واقع‌ در منطقة آتش‌فشانى‌ مرتفع‌ در بخش‌ شرقى‌ كنگو و پارك‌ كروگر در انتهاي‌ شمال‌ شرقى‌ افريقاي‌ جنوبى‌ است‌ (همانجا؛ مشيري‌، 213- 214). در مسير و مجاري‌ رودهاي‌ مرتبط با درياها و اقيانوسها، انواع‌ تمساح‌ و ماهى‌ نيز وجود دارد (همو، 214؛ ويلر، 2/253).
جمعيت‌: در 1994م‌/1373ش‌ جمعيت‌ افريقا را 000 ،288 ،708نفر برآورد كرده‌اند («سالنامه‌...1»، «3 -1 ») كه‌ در مقايسه‌ با 1984م‌/ 1363ش‌ ( افريقا، )، I/13 000 ،288 ،171نفر، افزايش‌ نشان‌ مى‌دهد كه‌ نشانة رشد جمعيت‌ در اين‌ قاره‌ است‌ و رقم‌ آن‌ را 9/2% (همانجا) و يا3% («گزارش‌...» 183) نوشته‌اند. تراكم‌ جمعيت‌ در قارة افريقا 23 نفر در هر كم 2 است‌ («سالنامه‌»، همانجا). از مجموع‌ جمعيت
  فرستادن مقاله
مطالب دیگر در این بخش تاریخ انتشار

قذافی رهبر سر به هوای لیبی؛ با امید مردمانش بر سر کار آمد و طغیان کرد

۱۳۹۵/۸/۲

پیام مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی به مسلمانان

۱۳۹۵/۶/۱۷

نفوذ «رژیم صهیونیستی» در شرق آفريقا؛ اهداف و تهدیدات

۱۳۹۵/۵/۲۴

سفر دکتر ظریف به غرب آفریقا

۱۳۹۵/۵/۱۶

آفريقاي جنوبي؛ شريك قابل اتكا

۱۳۹۵/۲/۶

آیا مصر مالکیت جزایر تیران و صنافیر را از دست می دهد؟

۱۳۹۵/۱/۲۵

شکاف‌‌‌های درونی داعش؛ نزاع دو نسل القاعده

۱۳۹۴/۱۲/۱۹

شیخ زاکزاکی، رهبر شیعیان نیجریه کیست؟

۱۳۹۴/۹/۳۰

پشت پرده ماجرای حمله به شیعیان نیجریه چیست؟

۱۳۹۴/۹/۳۰

شیعیان نیجریه چه کسانی هستند؟

۱۳۹۴/۹/۳۰

نامه رهبر انقلاب اسلامی به عموم جوانان در کشورهای غربی‌

۱۳۹۴/۹/۹

روز بزرگ دیپلماتیک رژیم صهیونیستی رقم خورد

۱۳۹۴/۸/۱۴

مراسم عزاداری شیعیان نیجریه

۱۳۹۴/۷/۲۷

اجراي عمليات پرچم دروغين رسانه‌هاي غربي در فاجعه منا

۱۳۹۴/۷/۱۴

نفوذ «داعش» در سودان

۱۳۹۴/۶/۲۱

تشکیل گروه ۵+۳؛ ترفند جدید کشورهای غربی برای مداخله نظامی در لیبی

۱۳۹۴/۵/۱۳

اوباما و آفریقا؛ سفری برای جبران عقب‌ماندگی تجاری در مقابل چین

۱۳۹۴/۵/۱۳

ریشه‌ها و پیامدهای ترور دادستان مصر

۱۳۹۴/۴/۲۲

اخوان المسلمین در میانه سلفیت وصوفی گری

۱۳۹۴/۴/۸

امکان تشکیل ارتش عربی در یک دهه آینده هم وجود ندارد

۱۳۹۴/۴/۸

نقش امارات در تحولات مصر و حکم اعدام مرسی

۱۳۹۴/۴/۷

حقوق ماهانه روسای جمهورکشورهای آفریقایی چقدر است؟

۱۳۹۴/۴/۱

الغنوشی: سلفی‌ها همان «خوارج» هستند

۱۳۹۴/۳/۲۰

واشنگتن پست: لیبی به پایگاه داعش در لیبی علیه آفریقا تبدیل می‌شود

۱۳۹۴/۳/۲۰

خشنودي رژيم صهيونيستي از تشکيل ناتوي عربي

۱۳۹۴/۳/۱۰

«آفریکوم»؛ معجونی از تمام فساد‌ها

۱۳۹۴/۳/۵

دلایل تبعیض علیه فالاشه‌ها در رژیم صهیونیستی

۱۳۹۴/۳/۴

دکتر روحانی سالروز استقلال اریتره را تبریک گفت

۱۳۹۴/۳/۳

نقش عوامل خارجی در بحران لیبی

۱۳۹۴/۲/۲۹

برزیل افریقا؛ قربانی سودای صهیونیزم

۱۳۹۴/۲/۲۲

مناسبات اقتصادی ایران و آفریقای جنوبی

۱۳۹۴/۲/۲۰

تبلیغات میدانی داعش در مصر!

۱۳۹۴/۲/۲

سیدحسن نصرالله خطاب به سعودی‌ها:از جنگ‌افروزی دست بردارید!

۱۳۹۴/۱/۲۹

چرایی مداخله مصر در جنگ علیه یمن

۱۳۹۴/۱/۲۶

تهدیدات احتمالی ورود داعش به لیبی برای اروپا

۱۳۹۴/۱/۲۲

«خطرات و خاطرات»؛ بخش ششم

۱۳۹۳/۱۲/۲۳

از رقابت‌های پنهانی مصر و عربستان تا جای خالی فلسطین در طرح دفاع مشترک عربی

۱۳۹۳/۱۲/۲۰

نگاه طماع رهبران رژیم صهیونیستی به نیجریه

۱۳۹۳/۱۲/۱۹

پس از سوریه و عراق آیا اکنون نوبت نابودی ارتش مصر رسیده است؟

۱۳۹۳/۱۲/۱۷

سلفیان مصر پس از اخوان و رویکرد دولت سیسی در مواجهه با آنان

۱۳۹۳/۱۲/۱۷

بیعت‌گیری داعش از صدها کودک در لیبی

۱۳۹۳/۱۲/۱۳

چرا قبایل وابسته به قذافی از داعش در لیبی حمایت می‌کنند؟

۱۳۹۳/۱۲/۱۲

آیا «بهار داعشی» در شمال آفریقا آغاز شده است؟

۱۳۹۳/۱۲/۱۱

انتخابات ریاست جمهوری نیجریه 1

۱۳۹۳/۱۲/۱۱

انتخابات ریاست جمهوری نیجریه 2

۱۳۹۳/۱۲/۱۱

«بهار داعش» در شمال آفریقا؛غرب، بزرگترین برنده جنگ در آفریقاست

۱۳۹۳/۱۲/۲

«خطرات و خاطرات»؛ بخش پنجم

۱۳۹۳/۱۱/۲۶

آسیه جبار؛ نویسنده مشهور الجزایری درگذشت

۱۳۹۳/۱۱/۲۰

«خطرات و خاطرات»؛ بخش چهارم

۱۳۹۳/۱۱/۱۱

آفریقا عرصه قدرت های نوظهور؛ سفر اردوغان به آفریقا

۱۳۹۳/۱۱/۱

بررسی دیدگاه‌های مختلف شکل‌گیری بوکوحرام

۱۳۹۳/۱۰/۳۰

«خاطرات و خطرات»؛ بخش سوم

۱۳۹۳/۱۰/۳۰

اهمیت نقش ایران و مصر در تحولات منطقه‌ای

۱۳۹۳/۱۰/۲۹

«خطرات و خاطرات»؛ بخش دوم

۱۳۹۳/۱۰/۲۷

«خطرات و خاطرات»؛ بخش اول

۱۳۹۳/۱۰/۲۰

راه اندازي «مركز مطالعات ايران و آفريقاي جنوبي» در پرتوريا

۱۳۹۳/۱۰/۲۰

تونس 2014؛ انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری

۱۳۹۳/۱۰/۱۴

شهادت روحانی شیعه در اوگاندا

۱۳۹۳/۱۰/۱۰

تنش‌ در ليبي؛علل و پيامدها

۱۳۹۳/۱۰/۷

جریان‌شناسی گروه‌های تکفیری- جهادی در مصر

۱۳۹۳/۱۰/۶

دولت آینده تونس و چالش‌های پیش رو

۱۳۹۳/۱۰/۶

تحلیل نتایج انتخابات پارلمانی تونس

۱۳۹۳/۱۰/۶

نشانه‌هایی از دخالت دوباره غرب در لیبی

۱۳۹۳/۹/۲۳

گاهشمار اوضاع سودان جنوبي با گذشت يک سال از مناقشه

۱۳۹۳/۹/۲۳

نام‌های ایرانی بر خیابان‌های مصر

۱۳۹۳/۹/۱۶

اولین سالگرد درگذشت "نلسون ماندلا" برگزار شد

۱۳۹۳/۹/۱۵

انتقاد آفریقای جنوبی از اقدامات رژیم صهیونیستی در سرزمین های اشغالی

۱۳۹۳/۹/۹

سبسی و مرزوقی در دور دوم انتخابات تونس

۱۳۹۳/۹/۵

آفریکوم ... ابزار جدید استعمار قاره آفریقا

۱۳۹۳/۹/۲

عربستان ۲ میلیارد پوند در پروژه توسعه منطقه کانال سوئز سرمایه گذاری می‌کند

۱۳۹۳/۹/۲

ليبي در آتش و خون

۱۳۹۳/۷/۲۹

هشدارکارشناسان درباره حمایت های مالی عربستان از افراطی گری در آفریقا

۱۳۹۳/۷/۱۴

پایگاه نظامی آمریکا در آفریقا؛ تنش زا و بحران ساز

۱۳۹۳/۷/۱۴

قدرت یابی بوکوحرام؛ علت ها و پیامدها

۱۳۹۳/۷/۱۴

100 روزي كه مصر با السيسي نفس كشيده است!

۱۳۹۳/۷/۶

گسترش صادرات تسلیحات نظامی روسیه در بازار آفریقا

۱۳۹۳/۷/۱

تأثیرات بحران لیبی بر امنیت مصر

۱۳۹۳/۶/۳۰

قدرت یابی بوکوحرام؛ علت ها و پیامدها

۱۳۹۳/۶/۲۴

بررسي روابط ايران و مصر؛ چالشهاي ساختاري

۱۳۹۳/۶/۱۶

تأثیرات بحران لیبی بر امنیت مصر

۱۳۹۳/۶/۱۱

راهبرد هند برای دسترسی به منابع آفریقا

۱۳۹۳/۶/۳

پیدا و پنهان گروهک «بوکوحرام» در نیجریه

۱۳۹۳/۵/۲۵

خلع سلاح مقاومت، بدون خلع سلاح هسته‌ای رژیم صهیونیستی پذیرفته نیست

۱۳۹۳/۵/۱۹

نظامی خبرساز لیبی را بشناسیم

۱۳۹۳/۵/۱۸

عبدالفتاح السیسی کیست؟

۱۳۹۳/۵/۱۱

بحران در غرب آفریقا/ ۷۲۹ کشته در 2 هفته بیماری ابولا

۱۳۹۳/۵/۱۱

آمریکا و طرح دولت- ملت‌سازی در غرب آسیا و آفریقا

۱۳۹۳/۵/۵

راهپیمایی روز قدس در نیجریه

۱۳۹۳/۵/۴

تظاهرات ضدصهیونیستی هزاران الجزایری به درگیری با پلیس منجر شد

۱۳۹۳/۴/۳۰

راهپیمایی ده‌ها هزار مغربی در حمایت از مردم غزه

۱۳۹۳/۴/۳۰

تبیین تضادهای اجتماعی- سیاسی در مصرِ پسامرسی

۱۳۹۳/۴/۲۴

عبدالفتاح سيسي، رئيس‌جمهوري ناشناخته

۱۳۹۳/۴/۱۸

چشم طمع واشنگتن به ليبي

۱۳۹۳/۴/۱۷

راهبرد رژیم صهیونیستی در کشورهای مرکز آفریقا

۱۳۹۳/۴/۱۱

تداوم بحران سیاسی و امنیتی در لیبی

۱۳۹۳/۳/۱۱

روابط واشنگتن – قاهره ابری اما خوب

۱۳۹۳/۳/۴

بازگشت امنيت به سومالي رويايي است که تحقق نخواهد يافت

۱۳۹۳/۲/۲۹

«انصار بیت‌المقدس» ریشه در کجا دارد؟

۱۳۹۳/۲/۲۲

اهداف رژیم صهیونیستی در آفریقا

۱۳۹۳/۱/۳۱

جنبش «النهضه» تونس و چالش‌های آینده

۱۳۹۳/۱/۲۶

از رفتار هوشمندانه اسلامگراهای تونس تا تصویب قانون اساسی

۱۳۹۳/۱/۱۸

ادامه ناآرامی‌ها در مصر

۱۳۹۳/۱/۱۵

آفریقا از جنگ داخلی در سودان جنوبی تا نسل کشی مسلمانان در آفریقای مرکزی

۱۳۹۳/۱/۱۰

روزشمار انقلاب مصر از آغاز تا سقوط مبارک

۱۳۹۲/۱۱/۶

نگاه موافقان و مخالفان به همه‌پرسی مصر

۱۳۹۲/۱۰/۳۰

خطر بازگشت بازماندگان مبارک به قدرت

۱۳۹۲/۱۰/۲۳

احضار رئیس دفتر حفاظت منافع ایران در مصر و نقش «بندر بن سلطان»

۱۳۹۲/۱۰/۲۱

رفراندوم قانون اساسی؛ ترفندی برای مشروعیت بخشیدن به کودتا علیه مرسی

۱۳۹۲/۱۰/۷

کشور تازه استقلال یافته آفریقایی در آشوب

۱۳۹۲/۱۰/۴

کناره گیری رابرت موگابه از قدرت؛ تاثیر از ماندلا یا تضعیف جایگاه؟

۱۳۹۲/۱۰/۳

هشت درسی که ماندلا به جهان عرب داد

۱۳۹۲/۹/۲۵

قانون اساسی جدید مصر تضمین مردم سالاری یا تضعیف آن

۱۳۹۲/۹/۲۴

اسرائیل و رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی

۱۳۹۲/۹/۲۳

بازگشت به حیاط خلوت

۱۳۹۲/۹/۱۷

فرانسه در آفریقای مرکزی به دنبال چیست؟

۱۳۹۲/۹/۱۲

تلاش فرانسه براي بازگشت به آفريقا

۱۳۹۲/۹/۱۰

سیلی الجزایری‌ها به استعمار فرانسه

۱۳۹۲/۹/۶

ماندلا نمي‌تواند حرف بزند

۱۳۹۲/۸/۲۷

بازيگران صحنه سياسي مصر و سناريوهاي پيش‌رو

۱۳۹۲/۸/۲۱

آمريكا و تحولات پرشتاب مصر

۱۳۹۲/۸/۲۰

سايه اعدام برسر مرسي؟

۱۳۹۲/۸/۱۵

اولین جلسه محاکمه مرسی پس از 120 روز اسارت

۱۳۹۲/۸/۱۴

مصر پس از عزل مرسی

۱۳۹۲/۸/۱۳

هویت اسلامی، منصب وزیر دفاع و سیستم انتخاباتی چالش‌های قانون اساسی مصر

۱۳۹۲/۸/۶

قربانيان جديد آفريقا

۱۳۹۲/۷/۳۰

سايه مرگ به خيابان‌هاي قاهره بازگشت

۱۳۹۲/۷/۱۶

اخوان‌المسلمين و بن بستهاي سياسي پيش رو

۱۳۹۲/۷/۱۰

الازهر عليه قرضاوي

۱۳۹۲/۷/۹

آینده تحولات مصر در دست اخوان

۱۳۹۲/۷/۸

تاثیرات منفی حوادث جاری در مصر بر صنعت گردشگری این کشور

۱۳۹۲/۷/۲

مصادره اموال ديكتاتور تونس

۱۳۹۲/۷/۱

انحراف انقلاب مصر از مسير اصلي

۱۳۹۲/۶/۲۵

آیا "بوتفلیقه" در تونس میانجی گری خواهد کرد؟

۱۳۹۲/۶/۲۳

حماس و غزه پس از عزل مرسی

۱۳۹۲/۶/۱۸

اقتصاد مصر، روزهای سختی را می‌گذراند

۱۳۹۲/۶/۱۷

در محاکمه مبارک چه گذشت؟

۱۳۹۲/۶/۹

مغرب بر سر دوراهی

۱۳۹۲/۶/۶

مرسی در زندان، مبارک در آستانه آزادی!

۱۳۹۲/۵/۳۰

چه موضعي در قبال مصر اتخاذ كنيم؟

۱۳۹۲/۵/۲۸

مصر شرمسار تاریخ خویش است

۱۳۹۲/۵/۲۷

آینده مصر چه خواهد شد؟

۱۳۹۲/۵/۲۶

آيـنده مبـهم بـراي تونـس

۱۳۹۲/۵/۲۳

فرياد ملت مصر عليه آمريكا

۱۳۹۲/۵/۱۵

اخوان‌المسلمین و آینده پیش رو

۱۳۹۲/۵/۱۴

سرمایه‌گذاران خارجی در مصر کدامند؟

۱۳۹۲/۵/۱۳

روز قدس امسال و نیاز روزافزون جهان اسلام به وحدت

۱۳۹۲/۵/۹

مصر در پیچ تاریخی

۱۳۹۲/۵/۶

ارتباط تركيه با القاعده در تونس

۱۳۹۲/۴/۳۰

اخوان‌المسلمین در مسیر دوراهی تاریخی

۱۳۹۲/۴/۲۹

آیا مصر به پاکستان دیگری تبدیل خواهد شد؟

۱۳۹۲/۴/۲۶

در نشست محرمانه اخوان در ترکیه چه گذشت

۱۳۹۲/۴/۲۵

۳ سناریوی فراروی اخوان

۱۳۹۲/۴/۲۳

عوامل خیزش اعراب علیه دوحه

۱۳۹۲/۴/۱۹

مقایسه‌ای بین دو اتحاد؛ از وفای ایرانیان به اسد تا خیانت‌ شیوخ عرب به مرسی

۱۳۹۲/۴/۱۷

آخرین ساعات حضور «مُرسی» در کاخ الاتحادیه

۱۳۹۲/۴/۱۶

سکته در انقلاب مصر

۱۳۹۲/۴/۱۵

سلفی شدن اخوانی‌ها یا اخوانی شدن سلفی‌ها

۱۳۹۲/۴/۱۰

آیا برای مظلومیت شیعیان مصر پایانی هم هست؟

۱۳۹۲/۴/۵

آسیب شناسی انقلاب مصر

۱۳۹۲/۴/۴

مرسی از آرمان‌گرایی تا مصلحت‌گرایی

۱۳۹۲/۴/۲

ناامنی در لیبی با گذشت ۲ سال از سقوط سرهنگ

۱۳۹۲/۴/۱

«نلسون ماندلا» از مبارزه با آپارتاید تا دست و پنجه نرم کردن با بیماری

۱۳۹۲/۳/۲۰

وعده کمک به ارتش های آفریقایی توسط اولاند

۱۳۹۲/۳/۵

وزن سياسي «مرسي» در ترازوي موافقان و مخالفان

۱۳۹۲/۲/۲۹

فرآيند دموكراتيك مصر و نقش اسلامگراها

۱۳۹۲/۲/۲۵

ˈداووس آفریقاˈ و چالش های قاره آفریقا

۱۳۹۲/۲/۲۴

رژیم صهیونیستی و آسیب پذیری‌ از انقلاب مصر

۱۳۹۲/۲/۱۰

رشد بالاي اقتصادي در كنار فقر، چهره امروز آفريقا

۱۳۹۲/۲/۲

بحران اقتصادی مصر و لزوم ثبات سیاسی

۱۳۹۲/۱/۳۱

مصر،کاسه‌ای برای «اخوان» و ارتش

۱۳۹۲/۱/۲۶

آشفتگی در صحنه سیاسی مصر

۱۳۹۲/۱/۲۴

ليبي ؛ تقلا براي گامي به پيش

۱۳۹۲/۱/۲۰

ˈزوماˈ در گرداب سیاسی جمهوری آفریقای مرکزی

۱۳۹۲/۱/۱۷

تونس در سال ۹۱؛ تداوم تنش‌های سیاسی و سقوط اولین دولت پس از انقلاب

۱۳۹۲/۱/۷

بهار القاعده در سوریه، سینا و مالی

۱۳۹۱/۱۲/۲۷

مصر در سال ۹۱؛ از تصویب همه‌پرسی قانون اساسی تا درگیری‌های خیابانی

۱۳۹۱/۱۲/۲۶

السنوسی درباره امام صدر دروغ می‌گوید

۱۳۹۱/۱۲/۲۳

امیدها برای تحقق آشتی ملی در کنیا

۱۳۹۱/۱۲/۲۱

نگاهی به ساختار کابینه جدید تونس

۱۳۹۱/۱۲/۲۰

توطئه طرف‌های بین‌المللی برای الحاق ابیی به سودان جنوبی

۱۳۹۱/۱۲/۱۳

تونس در گردونه بحران

۱۳۹۱/۱۲/۱۲

جنگ مالی تلاشی برای مقابله با چین در قاره سیاه

۱۳۹۱/۱۲/۱

نقب در دل بيابان‌هاي مالي

۱۳۹۱/۱۱/۲۹

کنیا سفرای اروپایی را احضار کرد

۱۳۹۱/۱۱/۲۴

امریکا برای آینده مصر تصمیم خواهد گرفت؟

۱۳۹۱/۱۱/۱۸

آخرین کتابسوزی در عصر جدید!

۱۳۹۱/۱۱/۱۴

کشتی سکولارها در مصر به گِل نشست؟

۱۳۹۱/۱۱/۳

چرا فرانسه به جنگ زمینی علیه مالی روی آورد

۱۳۹۱/۱۱/۱

فرانسه در مالی به دنبال چیست؟

۱۳۹۱/۱۰/۲۶

دبی و دلارهای «عمر سلیمان»

۱۳۹۱/۱۰/۱۷

مصر؛ از حکم نامبارک مبارک تا تصویب همه‌پرسی مرسی

۱۳۹۱/۱۰/۱۲

فساد در حلقه خاندان «بن علی» (2)

۱۳۹۱/۱۰/۳

مافیای فساد در خاندان «بن‌علی» (1)

۱۳۹۱/۱۰/۲

همه‌پرسی قانون اساسی جدید مصر از نگاه آمار و ارقام

۱۳۹۱/۹/۲۵

مواضع گروه‌های مصری درباره حضور در همه‌پرسی یا تحریم آن

۱۳۹۱/۹/۲۲

رفراندوم قانون اساسی در غیاب تفاهم سیاسی

۱۳۹۱/۹/۱۸

بحران‌های قانون اساسی مصر و سیاست‌های ایالات متحده

۱۳۹۱/۹/۱۶

واشنگتن به رویکرد اخوان‌المسلمین مصر تردید دارد

۱۳۹۱/۹/۱۵

دیدگاه احزاب سیاسی درباره همه‌پرسی قانون اساسی جدید مصر

۱۳۹۱/۹/۱۲

مقاومت مصر مقابل تولد يك فرعون جديد

۱۳۹۱/۹/۸

تجاوزات تل آویو به غزه ؛ آزمونی برای مصر پس از انقلاب

۱۳۹۱/۸/۳۰

سوالاتی که مصر انقلابی باید پاسخ دهد

۱۳۹۱/۸/۲۷

رژيم‎صهيونيستي در صدد بي‎ثباتي در سودان

۱۳۹۱/۸/۲۰

تدوین طرح بین‌المللی مداخله نظامی در مالی

۱۳۹۱/۸/۱۵

ترکیب دولت جدید لیبی چگونه است؟

۱۳۹۱/۸/۱۰

چه کسی ۲.۷ تن سند به سرزمین های اشغالی قاچاق کرد؟

۱۳۹۱/۸/۹

افسری با ماموریت اصلاح در ارتش مصر

۱۳۹۱/۸/۸

مرسی از آرمان‌گرایی تا مصلحت‌گرایی

۱۳۹۱/۸/۶

نگراني انقلابيون از رابطه مصر با رژيم صهيونيستي

۱۳۹۱/۸/۳

الجزایر؛ کشوری جوان که سیاستمدارانی سالخورده بر آن فرمانروایی می‌کنند

۱۳۹۱/۷/۳۰

دگردیسی اندیشه ای در اخوان المسلمین

۱۳۹۱/۷/۲۵

چرا تونس جرم شمردن عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را تصویب نمی‌کند؟

۱۳۹۱/۷/۲۳

عملکرد صد روزه محمد مرسی؛ موافقان و مخالفان

۱۳۹۱/۷/۱۹

تونس در حال تبدیل شدن به «لانۀ تروریسم»

۱۳۹۱/۷/۱۶

مرگ سفیر آمریکا در بنغازی ، تحولی نوین در بهار عربی

۱۳۹۱/۷/۱۲

سلفی گری در تونس؛ طوفان ویرانگر آل سعود در شمال آفریقا

۱۳۹۱/۷/۱۰

چرایی غیبت عربستان در نشست قاهره

۱۳۹۱/۷/۸

چالش استقلال سیاسی پیش روی رئیس جمهور مصر

۱۳۹۱/۷/۳

سینا آبستن تحولات مهمی است

۱۳۹۱/۷/۱

رویکرد اتحادیه اروپا به تحولات خاورمیانه عربی و شمال افریقا

۱۳۹۱/۶/۲۹

انقلاب های دوم در فضای بیداری اسلامی

۱۳۹۱/۶/۲۷

جنبه‌هاي پنهاني حمله به قرارگاه مرزي مصر

۱۳۹۱/۶/۱۹

ثروت افسانه ای مبارک در انگلیس

۱۳۹۱/۶/۱۳

جنبش عدم تعهد در ایران

۱۳۹۱/۶/۵

نگاهی به وضعیت اقتصادی مصر

۱۳۹۱/۵/۱۸

تونس؛ کشمکش برای حاکمیت نظام پارلمانی یا ریاستی

۱۳۹۱/۵/۱۴

تونس؛ آیا استعفاهای دیگری در دولت جدید در راه است

۱۳۹۱/۵/۱۱

چالش‌هاي تونس در روزهاي تمرين دموكراسي

۱۳۹۱/۵/۹

آفريقا براي جلوگيري از سرقت سرمايه هاي خود بايد زيرساختهاي اقتصادي اش را تقويت کند

۱۳۹۱/۵/۸

مواضع مرسي درباره مشكلات ساكنان نوار غزه

۱۳۹۱/۵/۷

چرا قنديل به نخست وزيري مصر انتخاب شد؟

۱۳۹۱/۵/۴

عمر سليمان مرد يا كشته شد؟

۱۳۹۱/۵/۲

اسلامگرايان مصر و آزموني بزرگ در پيش رو

۱۳۹۱/۵/۱

پرتاب کفش به کلینتون بیانگر عمق نفرت مردم مصر از آمریکا

۱۳۹۱/۴/۲۷

الجزاير؛ از استقلال تا اصلاحات

۱۳۹۱/۴/۲۶

شکست سناریو بازتولید سناریوی صدام برای مرسی

۱۳۹۱/۴/۲۴

رسانه ها با درك شرايط مصر از اقدام شتابزده بپرهيزند

۱۳۹۱/۴/۱۳

سيدجمال الدين اسدآبادي پيشگام مبارزه در مصر

۱۳۹۱/۴/۱۲

حفظ امنیت مصر پیشرفت آن را درپی دارد

۱۳۹۱/۴/۱۱

«التحریر» یک گام تا شکست کامل ژنرال ها

۱۳۹۱/۴/۱۰

دوئل شورای نظامی و مردم انقلابی مصر

۱۳۹۱/۴/۴

احتمال دستکاری در نتایج انتخابات مصر وجود دارد

۱۳۹۱/۴/۳

محمد مرسي؛ انتخاب ميان آرمانگرايي و و‌اقعگرايي

۱۳۹۱/۳/۳۱

شيريني پيروزي اسلام گرايان مصر و كودتاي تلخ شوراي نظامي

۱۳۹۱/۳/۳۰

ترکیه در سومالی به دنبال چیست؟

۱۳۹۱/۳/۲۴

گاه‌شمار خلع سلاح ليبي 2

۱۳۹۱/۳/۲۳

گاه‌شمار خلع سلاح ليبي 1

۱۳۹۱/۳/۲۲

انقلاب جاوید و قدرتمند ایران باید الگوی انقلاب‌‌های عربی باشد

۱۳۹۱/۳/۲۱

قاتل انقلابيون مصري در ميدان التحرير كيست؟

۱۳۹۱/۳/۲۰

سناریوهای انتخابات مصر و ماهیت ائتلاف‌های احتمالی دور دوم

۱۳۹۱/۳/۱۷

مهندسی چهار ضلعی شورای نظامی برای انتخابات مصر

۱۳۹۱/۳/۱۶

کارزار اسلامگرایان با ژنرال‌های مبارک

۱۳۹۱/۳/۱۰

سعوديها چه كسي را بعنوان رييس جمهور مصر مي خواهند؟

۱۳۹۱/۳/۹

جريان‌شناسي گروه‌هاي اسلامي در ليبي

۱۳۹۱/۳/۸

يكپارچگي ملت مصر در ضديت با اسرائيل

۱۳۹۱/۳/۸

رقابت اسلامگرایان و ژنرال ها در مصر

۱۳۹۱/۳/۷

آينده روابط مصر با ايران پس از انتخابات

۱۳۹۱/۳/۳

مصر در آستانه انتخابات سرنوشت‌ساز

۱۳۹۱/۳/۲

البسطيوسي: اولويت من ازسرگيري روابط با ايران است

۱۳۹۱/۲/۲۷

نگاهي به مواضع و ديدگاه "سليم العوا"

۱۳۹۱/۲/۲۷

انتخابات مجلس الجزاير گامي در جهت اصلاحات

۱۳۹۱/۲/۲۴

انقلاب‌هاي عربي و بازتاب آن بر كشور الجزاير

۱۳۹۱/۲/۲۰

الجزاير : نگاهي به ساختار سياسي الجزاير

۱۳۹۱/۲/۱۹

شورای عالی نظامی،اخوان المسلمون و احتمال تکرار سناریوی سال 1954

۱۳۹۱/۲/۱۸

مشارکت سیاسی سلفی‌ها در فرایند سیاسی ضامن منافع آمریکاست

۱۳۹۱/۲/۱۷

افزايش نارضايتي هاي عمومي در الجزاير

۱۳۹۱/۲/۱۶

مصر دوران مبارک بسر آمده است

۱۳۹۱/۲/۱۱

بهره‌برداری صهیونیستی از منازعات منطقه‌ای و مناقشات دو جانبه- سودان

۱۳۹۱/۲/۹

فيگارو: روابط ميان رژیم صهیونیستی و مصر وخیم شده است

۱۳۹۱/۲/۵

دستاورد اخواني ها بيش از ديگر جريان هاي اسلامي است

۱۳۹۱/۲/۴

عقب نشيني سودان جنوبي از منطقه "هجليج" اقدامي واقعي يا تاكتيكي

۱۳۹۱/۲/۲

عمرسلیمان ، نامزد اخوان و سلفی‌ها رسما رد صلاحیت شد

۱۳۹۱/۱/۳۰

احتمال تعویق انتخابات ریاست جمهوری در مصر

۱۳۹۱/۱/۲۹

واگرایی گروه‌های انقلابی در مصر

۱۳۹۱/۱/۲۸

تجاوز سودان جنوبی به سودان با تحریک رژیم صهیونیستی صورت گرفت

۱۳۹۱/۱/۲۷

لیبی و مصر هدف بعدی تجزیه طلبی غرب

۱۳۹۱/۱/۲۲

نامزدی سلیمان اهانت به خون شهداست

۱۳۹۱/۱/۲۰

هیئت اخوان المسلمین مصر با هدف رفع نگرانی در آمریکا

۱۳۹۱/۱/۱۹

"خیرت الشاطر"، نامزد اخوان المسلمون برای انتحابات ریاست جمهوری مصر کیست؟

۱۳۹۱/۱/۱۵

اخوان المسلمین با هم معادله بازی را برهم زد

۱۳۹۱/۱/۱۴

کاندیداتوری اخوان المسلمین

۱۳۹۱/۱/۱۴

جزییات فساد مالی آمریکا در مصر

۱۳۹۰/۱۲/۲۱

تولد دوبارۀ اخوان المسلمین لیبی

۱۳۹۰/۱۲/۲۰

نخست وزیر مصر و وزرا را استیضاح می‌کنیم

۱۳۹۰/۱۲/۱۷

ارمغان دموکراسی آمریکایی برای لیبی

۱۳۹۰/۱۲/۱۶

توافق شورای نظامی و اخوان المسلمون توطئه علیه مصر است

۱۳۹۰/۱۲/۱۵

اسرار جدیدی از پرونده فعالیت سازمان‌های خارجی در مصر برملا شد

۱۳۹۰/۱۲/۱۴

اخوان المسلمون وکیل مردم مصر نیستند

۱۳۹۰/۱۲/۱۳

اهداف و آرمان‌های جنبش بیستم فوریه مغرب کدامند؟

۱۳۹۰/۱۲/۱۰

تلاش انگلیس برای تصاحب نفت سومالی

۱۳۹۰/۱۲/۹

آیا اجلاس لندن مردم محنت کشیده سومالی را نجات خواهد داد؟

۱۳۹۰/۱۲/۷

سوء استفاده‌های معمر قذافی از قضیه فلسطین

۱۳۹۰/۱۲/۶

هر آن‌چه از سودان باید دانست

۱۳۹۰/۱۲/۳

لیبی جدید وارث ویرانه‌های حملات "ناتو"

۱۳۹۰/۱۲/۱

مصر-رژيم صهيونيستي؛ بازگشت به عقب

۱۳۹۰/۱۱/۳۰

آنچه ليبي را از تونس و مصر متمايز كرد

۱۳۹۰/۱۱/۲۹

یک سال بعد از انقلاب تونس

۱۳۹۰/۱۱/۲۵

افشای تلگراف محرمانه سفیر آمریکا با طنطاوی درباره جانشینی مبارک

۱۳۹۰/۱۱/۲۴

بزرگداشت 22 بهمن در مصر

۱۳۹۰/۱۱/۲۳

ايران را رها كنيد از اخوان المسلمين بترسيد

۱۳۹۰/۱۱/۱۹

چهارشنبه اي كه براي مصر سياه مي ماند

۱۳۹۰/۱۱/۱۶

تراژدي پورت سعيد

۱۳۹۰/۱۱/۱۵

ناتو عمدا غيرنظاميان در ليبي را هدف مي‌گرفت

۱۳۹۰/۱۱/۱۰

پيگيري اعدام مبارك توسط ملت مصر

۱۳۹۰/۱۱/۸

آغاز میوه چینی اخوان المسلمین

۱۳۹۰/۱۱/۵

"سعدالکتانی" کاندیدای اخوان‌ برای ریاست پارلمان مصر را بهتر بشناسیم

۱۳۹۰/۱۱/۱

ریاست جمهوری مصر از آن چه کسی خواهد شد؟

۱۳۹۰/۱۰/۲۷

سيف ‌الاسلام كجاست؟

۱۳۹۰/۱۰/۲۱

"انقلاب 17 فوریه"، طومار حکومت ۴۲ ساله قذافی را درهم پیچید

۱۳۹۰/۱۰/۲۰

اخوان محتاطانه گام برمي دارد

۱۳۹۰/۱۰/۱۹

شورای انتقالی نماینده واقعی ملت لیبی نیست

۱۳۹۰/۱۰/۱۸

ليبي و جنگ قدرت

۱۳۹۰/۱۰/۱۴

جنگ نيابتي آمريكا در آفريقا

۱۳۹۰/۱۰/۱۳

البرادعی: قانون‌اساسی مصر در حد قانون‌ اساسی بورکینافاسو هم نیست

۱۳۹۰/۱۰/۱۲

قدرت نوظهور اخوان المسلمين در پارلمان مصر

۱۳۹۰/۱۰/۱۰

مذاكرات محرمانه شوراي نظامي مصر با آمريكا درباره «كمپ ديويد» بود

۱۳۹۰/۱۰/۶

ماهيت گروه «بوکو حرام» نيجريه چيست؟

۱۳۹۰/۱۰/۵

مصر؛ دموكراسي يا بي ثباتي؟

۱۳۹۰/۱۰/۴

برلوسكوني عاشق قذافي بود

۱۳۹۰/۱۰/۳

نگاهی به اهداف و فعالیت‌های رژیم صهیونیستی در سودان جنوبی

۱۳۹۰/۹/۳۰

انتقاد وسيع از خشونت ارتش مصر

۱۳۹۰/۹/۲۹

در آينده شاهد درگيري بزرگ ميان اخواني‌ها و نظاميان در مصر خواهيم بود

۱۳۹۰/۹/۲۸

پیوندهای استراتژیک شورای نظامی مصر با تل‌آویو

۱۳۹۰/۹/۲۷

النهضة، تونس جدید و مدل اسلام میانه‌رو

۱۳۹۰/۹/۲۶

موضع گيري ملت ليبي در برابر بازماندگان قذافي

۱۳۹۰/۹/۲۳

نگاهي به انديشه‌هاي رئيس جمهور موقت تونس

۱۳۹۰/۹/۲۲

اصلاحات قانون اساسي جديد تونس چيست؟

۱۳۹۰/۹/۲۱

سودان؛ كانون توطئه‌هاي بيگانه

۱۳۹۰/۹/۲۰

علل پیروزی اسلامگرایان در انتخابات مغرب

۱۳۹۰/۹/۱۶

نگاهي به صنعت نفت ليبي پس از قذافي

۱۳۹۰/۹/۹

پيامدهاي منطقه اي تحولات سياسي مصر

۱۳۹۰/۹/۸

ده ها كشته حاصل ۹ ماه زمامداري ارتش مصر

۱۳۹۰/۹/۷

دولت جديد ليبي؛ بيم ها و اميدها

۱۳۹۰/۹/۶

اسلام‌گرایان پیروز انتخابات مغرب

۱۳۹۰/۹/۵

رژه ميليوني برای نجات مصر

۱۳۹۰/۹/۲

آخرین تحولات سیاسی و امنیتی مصر

۱۳۹۰/۹/۱

جعبه سیاه قذافی از ظهور تا سقوط

۱۳۹۰/۸/۳۰

تكليف اموال مبارك چه شد ؟

۱۳۹۰/۸/۲۸

نگاهی به اندیشه‌ها و فعالیت سیاسی"راشد الغنوشی"

۱۳۹۰/۸/۲۵

ناگفته هايي كه با مرگ ديكتاتور پنهان ماند

۱۳۹۰/۸/۱۷

مروري بر ساختار اقتصادي و سياسي ليبي

۱۳۹۰/۸/۱۴

پايان حكومت قذافي و آخرين فصل انقلاب ليبي

۱۳۹۰/۸/۱۰

چرا تونسی‌ها اسلامگراها را برگزیدند؟

۱۳۹۰/۸/۹

مصر در جستجوي هويت گمشده

۱۳۹۰/۸/۴

قاتلان قذافي ؛‌ خودسرها يا مأموران معذور؟

۱۳۹۰/۸/۳

"عایشه عبدالسلام"، راز نگهدار قذافی

۱۳۹۰/۷/۲۷

بیداری اسلامی و تحولات منطقه

۱۳۹۰/۷/۲۶

جعبه سیاه قذافی!

۱۳۹۰/۷/۲۵

مقایسه اندیشه هاي سلفی اخوان با سلفی هاي جهادي تکفیري -2

۱۳۹۰/۷/۲۰

مقایسه اندیشه هاي سلفی اخوان با سلفی هاي جهادي تکفیري -1

۱۳۹۰/۷/۱۹

با فشار قذافی درباره امام موسی صدر دروغ گفتم!

۱۳۹۰/۷/۱۸

درس‌هایی از سقوط بغداد و فتح طرابلس

۱۳۹۰/۷/۱۷

10 درس از بهار عربی

۱۳۹۰/۷/۱۶

دو نظام متفاوت با جنایت‌های مشابه

۱۳۹۰/۷/۱۳

غافلگيري سيا در مصر و تونس

۱۳۹۰/۷/۹

لیبی کشوری رازآلود

۱۳۹۰/۷/۵

مصر به دوران حقارت برنمی‎گردد

۱۳۹۰/۶/۲۸

طیف‌های سیاسی چهارگانه امریکا و حمله به لیبی

۱۳۹۰/۶/۲۷

نمایش قدرت نفوذ ترکیه در منطقه‌؟

۱۳۹۰/۶/۲۶

چرا تصرف سفارت رژِیم صهیونیستی کار درستی بود؟

۱۳۹۰/۶/۲۲

هراس از سقوط در ورطه جنگ هاي قبيله اي

۱۳۹۰/۶/۱۳

مکان اختفاي قذافي کجاست؟

۱۳۹۰/۶/۱۳

بحران رهبري براي ليبي پس از قذافي

۱۳۹۰/۶/۱۳

جنگ داخلي؛ دورنماي ليبي پس از قذافي

۱۳۹۰/۶/۱۳

ناگفته‌هایی در باره لیبی و سرهنگ قذافی

۱۳۹۰/۶/۱۳

تحلیل مطبوعات فرانسه از آخرین تحولات لیبی

۱۳۹۰/۶/۱۳

ليبي اسير نمي شود

۱۳۹۰/۶/۱۳

پایان مرزهای امن سینا

۱۳۹۰/۶/۱۲

قذافي، صدام ديگري است؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

قذافی ‌کجاست؟ ونزوئلا، استرالیا یا لیبی؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

ليبي، سرزميني ديگر در آستانه غارت و اشغال

۱۳۹۰/۶/۱۲

تحولات شمال آفریقا و آینده دموکراسی در خاورمیانه

۱۳۹۰/۶/۱۲

تحلیل اکونومیست از سقوط طرابلس!

۱۳۹۰/۶/۱۲

انقلاب لیبی و دو چالش جدی

۱۳۹۰/۶/۱۲

اگر مصر حرکت کند ...

۱۳۹۰/۶/۱۲

رهایی از دیکتاتوری و تله ی سرمایه داری

۱۳۹۰/۶/۱۲

سرنوشت قذافی و حجاج بن یوسف

۱۳۹۰/۶/۱۲

دارایی‌های قذافی کجاست؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

غرب برای لیبی چه خوابی دیده است؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

تحولات منطقه؛ نقش قبایل لیبی در فرار قذافی

۱۳۹۰/۶/۱۲

سرنوشت خانواده قذافي در يك نگاه

۱۳۹۰/۶/۱۲

ليبي نظامي یا دموکراتيک؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

ترکيه، تلاش براي ايفاي نقش در بازسازي ليبي

۱۳۹۰/۶/۱۲

منافع اقتصادي غرب در ليبي از نگاه رسانه‌هاي جهان

۱۳۹۰/۶/۱۲

چه آينده اي در انتظار ليبي است؟

۱۳۹۰/۶/۱۲

کنفرانس پاریس و رقابت شرکت‌های غربی برای ورود به بازار لیبی

۱۳۹۰/۶/۱۰

نخستین شکاف در قرارداد کمپ دیوید

۱۳۹۰/۶/۸

نقش نفت در ناآرامی‌های لیبی

۱۳۹۰/۶/۸

حقایقی درباره لیبی که رسانه ها به ما نگفتند!!!

۱۳۹۰/۶/۸

بحران ليبي و تحول در الگوهاي مداخله

۱۳۹۰/۶/۸

تحولات ليبي را غرب مديريت مي‌كند؟

۱۳۹۰/۶/۸

چرا قذافي تا آخر کار خواهد جنگيد؟

۱۳۹۰/۶/۸

نقش قبایل در ساختار سياسي لیبی

۱۳۹۰/۶/۸

اريتره؛ روزنه‌اي براي نفوذ اسرائيل در آفريقا

۱۳۹۰/۶/۸

"غرب و قذافي" از اتحاد استراتژيك تا سرنوشت شوم

۱۳۹۰/۶/۸

بحران ليبي و موقعيت اتحاديه آفريقا

۱۳۹۰/۶/۸

بازگشت امام موسي صدر؛ بيم و اميدها

۱۳۹۰/۶/۸

سیف الاسلام قذافی؛ چهره ای اصلاح طلب؟!

۱۳۹۰/۶/۸

راه دشوار لیبی به‌سوی دوره‌ای جدید

۱۳۹۰/۶/۸

ابهام در چشم انداز ليبي و نزاع براي كسب امتياز

۱۳۹۰/۶/۸

لیبی و آینده ای مبهم

۱۳۹۰/۶/۸

چند خاطره در مورد قذافی

۱۳۹۰/۶/۸

بررسی سناریوهای بعد از قذافی

۱۳۹۰/۶/۶

چگونه سرهنگ را بگیریم؟

۱۳۹۰/۶/۶

طعم میوه بهار عربی در لیبی

۱۳۹۰/۶/۶

دغدغه‌های خلاء قدرت در لیبی بدون قذافی

۱۳۹۰/۶/۶

اظهارات عجیب وزیر خارجه ترکیه

۱۳۹۰/۶/۶

سقوط طرابلس شادی ندارد

۱۳۹۰/۶/۳

فروپاشي سريع نظام قذافي و آينده مبهم ليبي

۱۳۹۰/۶/۳

انقلابيون ليبي قادر به تشکيل دولت خواهند بود؟

۱۳۹۰/۶/۳

ساعت صفر براي ليبي

۱۳۹۰/۶/۳

سرهنگ ‌بازی تمام شد

۱۳۹۰/۶/۲

ليبي پس از قذافي و احتمال حضور بيگانگان

۱۳۹۰/۶/۲

گام بعدي در ليبي چيست؟

۱۳۹۰/۶/۲

چه کسی لیبی را پس از قذافی رهبری خواهد کرد؟

۱۳۹۰/۶/۲

سرگذشت دلقكي كه قديمي‌ترين حكمران جهان است

۱۳۹۰/۶/۲

درد گرسنگی در شاخ آفریقا

۱۳۹۰/۶/۲

سرنگونی قذافی و عدم احساس خطر رهبران عرب!

۱۳۹۰/۶/۲

نبرد طرابلس؛ ادامه مقاومت هواداران قذافی؟

۱۳۹۰/۶/۲

مشکلات اقتصادی پس از سرنگونی حکومت های مستبد در شمال آفریقا

۱۳۹۰/۶/۲

سقوط قذافی و ابهام در آینده لیبی

۱۳۹۰/۶/۲

قذافی چرا سرنگون شد؟

۱۳۹۰/۶/۱

قذافي از ظهور تا سقوط

۱۳۹۰/۶/۱

آيا آمریکا برنده تحولات لیبی است؟ (طرح مسئله)

۱۳۹۰/۶/۱

تصحیح روند انقلاب‌های عربی

۱۳۹۰/۶/۱

تحولات منطقه: چرا پروژه مدرنیسم شکست خورد؟

۱۳۹۰/۵/۳۰

مختصات نفوذ ایران در معادلات منطقه

۱۳۹۰/۵/۳۰

پرچم اردوغانیسم در مصر به زمین زده شد؟

۱۳۹۰/۵/۳۰

اخوان‌المسلمین و سلفی‌ها ائتلاف نمی‌کنند

۱۳۹۰/۵/۳۰

جدال مرگ و زندگي در سرزمين قحطي زده سومالي

۱۳۹۰/۵/۳۰

بن بست در ليبي ممکن است ادامه يابد

۱۳۹۰/۵/۳۰

افزایش نگراني رژيم صهيونيستي از اوضاع در مرز با مصر

۱۳۹۰/۵/۳۰

طرح رژیم صهیونیستی براي جدا كردن سينا از مصر

۱۳۹۰/۵/۳۰

سومالی منتظر روز جهانی غذا نمی‎ماند

۱۳۹۰/۵/۳۰

مسائل مهم در روابط مصر و فلسطین اشغالی

۱۳۹۰/۵/۳۰

دادگاه‌ مبارك؛ فرمايشي يا واقعي؟

۱۳۹۰/۵/۲۸

شمارش معکوس برای پایان عرصه داری نظامیان مصر

۱۳۹۰/۵/۲۴

مرثيه صهيون بر كالبد نيمه جان فرعون

۱۳۹۰/۵/۲۴

نقش گروه‌های اسلامی در انقلاب‌های عربی

۱۳۹۰/۵/۲۳

محسن پاک آیین: ایران و آفریقا، قبل و بعد از انقلاب اسلامی

۱۳۹۰/۵/۲۳

اخوان المسلمين مصر؛ وحدت در عين كثرت

۱۳۹۰/۵/۲۳

آفريقا و نقش استعماري غرب

۱۳۹۰/۵/۲۳

ردپای رژیم صهیونیستی در سودان جنوبی

۱۳۹۰/۵/۲۳

شکست "انتقال" در مصر و تونس

۱۳۹۰/۵/۲۲

تحول در جبهه مخالفان قذافی

۱۳۹۰/۵/۲۲

دختر قذافی پس از 25 سال زنده شد!

۱۳۹۰/۵/۲۲

جدال بين اسلام گرايان و ليبرال ها درباره هويت آينده مصر ادامه دارد

۱۳۹۰/۵/۲۲

چرا سودان جولانگاه صهيونيست‌ها در آفريقا شده است؟

۱۳۹۰/۵/۲۲

چالش‌ها در روابط رژیم صهیونیستی و مصر

۱۳۹۰/۵/۲۲

طرح غرب براي نخستين ساعات پس از سقوط قذافي

۱۳۹۰/۵/۱۹

پشت‌ پرده‌ قحطي ‌‌در سومالي‌ چيست؟

۱۳۹۰/۵/۱۸

محاكمه مبارك و پيامدهاي آن

۱۳۹۰/۵/۱۷

آی آدم ها که بر ساحل نشسته شاد و خندانید...!

۱۳۹۰/۵/۱۷

خشم امريکايي ها از ناتوانی نرم‌افزار "پیشگویی" پنتاگون در تشخیص ناآرامی‌های مصر

۱۳۹۰/۵/۱۷

تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای عادی سازی روابط فرهنگی با مصر

۱۳۹۰/۵/۱۷

ترمیدور انقلاب مصر

۱۳۹۰/۵/۱۷

مبارک خیال مصری ها را راحت کرد

۱۳۹۰/۵/۱۷

مصر بعد از دادگاه مبارک

۱۳۹۰/۵/۱۷

مصر: ظهور اسلام‌گرایان در صحنه انقلاب

۱۳۹۰/۵/۱۶

کاربران فضای مجازی در مواجه با دیکتاتور در قفس

۱۳۹۰/۵/۱۶

مصری ها چه رویایی در سر دارند؟

۱۳۹۰/۵/۱۶

بررسي روند جدايي جنوب سودان از شمال

۱۳۹۰/۵/۱۵

چگونه بهار عربی تا کنون به الجزایر نرسیده است؟

۱۳۹۰/۵/۱۵

سومالي؛ مردمي مستأصل

۱۳۹۰/۵/۱۵

آيا انتخابات پيش از موعد در مغرب تلاشي براي مهار کردن اعتراضات است؟

۱۳۹۰/۵/۱۲

انتقال دموکراتیک در مصر: پنج نکته مهم درباره اقتصاد و کمک های بین المللی

۱۳۹۰/۵/۱۲

چرا خیزش‌های کشورهای عربی پیش‌بینی نشد-2

۱۳۹۰/۵/۱۱

فقر سومالی غم‎آهنگ بن‎لادنی دیگر را می‎نوازد

۱۳۹۰/۵/۱۱

مصر در مسیر خشونت‎های ناخواسته

۱۳۹۰/۵/۱۱

محاكمه مبارك؛ شوراي عالي مصر برسر دو راهي

۱۳۹۰/۵/۱۱

آینده سیاسی مصر و سناریوهای پیش‌رو

۱۳۹۰/۵/۱۱

ائتلاف آمريکا و القاعده در جنگ هاي بوسني و ليبي

۱۳۹۰/۵/۱۰

از انقلاب اسلامی تا انقلاب های منطقه

۱۳۹۰/۵/۱۰

آینده مصر و جنبش سلفی‌ها

۱۳۹۰/۵/۱۰

كشور تجزيه شده ليبي، گزينه‌اي ناگزير براي غرب

۱۳۹۰/۵/۱۰

زنگ خطر سلفي ها براي انقلاب مصر

۱۳۹۰/۵/۱۰

٥ درس جنگ‌هاي افغانستان و ليبي براي ناتو

۱۳۹۰/۵/۱۰

مديريت ليبي با ايجاد نظام فدراتيو

۱۳۹۰/۵/۸

اشتباهات هشت گانه سلفی ها در مصر

۱۳۹۰/۵/۸

پشت پرده قتل فرمانده مخالفان قذافي

۱۳۹۰/۵/۸

سومین یادداشت از سرکیس نعوم

۱۳۹۰/۵/۸

قحطي سومالي و ماهيت طرف‌هاي مسئول

۱۳۹۰/۵/۸

سناریوی تازه برای قذافی؛ تبعید داخلی

۱۳۹۰/۵/۸

چرا غربی‏ها از تجزیه‌ی سودان به وجد آمدند؟

۱۳۹۰/۵/۵

تعدیل کابینه عصام شرف

۱۳۹۰/۵/۴

قحطي در سومالي

۱۳۹۰/۵/۳

رقابت چین و امریکا در آفریقا

۱۳۹۰/۵/۳

بررسی انقلاب‌های خاورمیانه و شمال آفریقا در مرکز پژوهش‌های مجلس

۱۳۹۰/۵/۳

سقوط مبارك، تنگنايي حقيقي براي رژیم صهیونیستی

۱۳۹۰/۵/۳

بازگشت انقلاب به مصر

۱۳۹۰/۵/۱

“بهار عربی” در مسیر حرکت به سوی دموکراسی؟

۱۳۹۰/۵/۱

سايه ايران‌هراسي اعراب بر روابط ايران و مصر

۱۳۹۰/۵/۱

خاورمیانه، خیزش یا جنبش؟ انقلاب یا اصقلاب؟

۱۳۹۰/۵/۱

راهکارهاي نظامي و سياسي در ليبي تاکنون بي نتيجه بوده است

۱۳۹۰/۵/۱

گروه بانک آفریقایی توسعه ADBG

۱۳۹۰/۴/۲۹

مسکو و واشنگتن روزهای پایان قذافی را شمردند

۱۳۹۰/۴/۲۹

آیا واقعا ایران عامل ناکامی دولت مصر است؟

۱۳۹۰/۴/۲۹

آيا چشم اندازي مثبت براي حل سياسي مشکل ليبي ديده مي شود؟

۱۳۹۰/۴/۲۹

بررسی نقش جامعه مدنی در تحولات اخیر خاورمیانه

۱۳۹۰/۴/۲۸

ماندلا، حکومت داری مطلوب و سیاست خارجی

۱۳۹۰/۴/۲۸

جنگ لیبی از نگاه حقوق بین الملل

۱۳۹۰/۴/۲۸

ارتش مصر می خواهد موقعیت خود در دولت را مستحکم کند

۱۳۹۰/۴/۲۷

انتقاد بولتون از مدیریت امریکا در جنگ لیبی

۱۳۹۰/۴/۲۷

شخصیت شناسی قذافی در پیگیری روند تحولات لیبی

۱۳۹۰/۴/۲۷

سودان جنوبي؛ طفلي نوپا از والديني غربي

۱۳۹۰/۴/۲۱

درسی از جدیدترین کشور جهان برای انقلاب های منطقه

۱۳۹۰/۴/۲۱

مصر در مسیر رابطه با ایران، چالش ها و محدودیت ها

۱۳۹۰/۴/۲۱

تقابل احزاب اسلام گرا و سکولار در مصر

۱۳۹۰/۴/۲۱

رژیم صهیونیستی در پی «همکاری استراتژیک» با سودان جنوبی

۱۳۹۰/۴/۲۱

تولد سودان جنوبي و راهبردهاي آتي غرب و رژيم صهيونيستي

۱۳۹۰/۴/۲۱

شطرنج روسیه و ناتو بر صفحه لیبی

۱۳۹۰/۴/۲۰

بیم‌ها و امیدهای روسیه در بحران لیبی

۱۳۹۰/۴/۲۰

چه کسانی برای پول های آمریکا کیسه دوخته اند

۱۳۹۰/۴/۱۹

سودان؛ پازل غرب براي تجزيه ديگر كشورهاي آفريقايي

۱۳۹۰/۴/۱۹

آینده لیبی پس از قذافی و پسران

۱۳۹۰/۴/۱۸

دلايل تغيير چرخش سياسي آمريكا در قبال اخوان

۱۳۹۰/۴/۱۸

چند سناریو برای لیبی

۱۳۹۰/۴/۱۸

لیبی و آینده فرارو؟!

۱۳۹۰/۴/۱۸

شطرنج ایرانی، قمار آمریکایی

۱۳۹۰/۴/۱۸

اعراب به مصر مشوق‌های اقتصادی می‌دهند

۱۳۹۰/۴/۱۶

تحولات شمال آفریقا و آینده دموکراسی در خاورمیانه

۱۳۹۰/۴/۱۶

اخوان المسلمین و دگردیسی سیاسی

۱۳۹۰/۴/۱۶

معضل بنیادی آمریکا در خاورمیانه عربی

۱۳۹۰/۴/۱۶

شرح دیدار یک امریکایی از تونس

۱۳۹۰/۴/۱۶

 وقتی آمریکا یهودی ها را عصبانی کرد

۱۳۹۰/۴/۱۶

چرا خیزش‌های کشورهای عربی پیش‌بینی نشد

۱۳۹۰/۴/۱۶

تحلیل شینهوا از جدایی جنوب سودان

۱۳۹۰/۴/۱۵

روابط آتی ایران و مصر

۱۳۹۰/۴/۱۵

ابعاد نتایج همه‌پرسی در مغرب

۱۳۹۰/۴/۱۵

ارتباط آمریکا با اخوان و عدم وجود راهبردی مشخص

۱۳۹۰/۴/۱۵

امکانات و ضرورت های همکاری استراتژیک ایران، ترکیه و مصر

۱۳۹۰/۴/۱۵

فشار غرب و مقاومت قذافی!

۱۳۹۰/۴/۱۵

ناتو در چالش لیبی، احساس فشار می کند

۱۳۹۰/۴/۱۵

دانمارک و شورای انتقالی لیبی

۱۳۹۰/۴/۱۳

مصر و تداوم التهاب

۱۳۹۰/۴/۱۳

اسلام به تونس باز مي گردد

۱۳۹۰/۴/۱۳

انقلاب آرام بدون خشونت در مراکش؟

۱۳۹۰/۴/۱۳

تهدید قذافی، بهانه ای برای خروج یا معامله؟

۱۳۹۰/۴/۱۳

مغرب و اصلاحات قطره‌چكاني

۱۳۹۰/۴/۱۳

اخوان المسلمین و جایگاه مردمی گسترده ای مصر

۱۳۹۰/۴/۱۳

ارجاع وضعیت لیبی به دیوان بین المللی کیفری

۱۳۹۰/۴/۱۱

تل‌آویو نگران قاهره است

۱۳۹۰/۴/۸

چه کسی این مرد را دستگیر می کند؟

۱۳۹۰/۴/۸

اخوان‌المسلمين به دنبال 50 درصد كرسي‌هاي پارلماني

۱۳۹۰/۴/۸

ايران و مصر به سمت بازيابي روابط ديپلماتيك پيش مي روند

۱۳۹۰/۴/۸

پايان روياي عمرو موسي

۱۳۹۰/۴/۸

وقتی گفتگو، تله ای برای انقلابیون می شود

۱۳۹۰/۴/۸

اهداف و انگیزه‌های رویکرد تهاجمی فرانسه به لیبی و ساحل عاج

۱۳۹۰/۴/۸

محکومیت یک زن به نسل کشی، برای اولین بار

۱۳۹۰/۴/۷

انقلاب هاي عربي از نتايج فساد در کشورهاي عربي

۱۳۹۰/۴/۷

مردی که برای یک بمب ساده دعا می کند

۱۳۹۰/۴/۶

ابعاد خطرات دخالت نظامي غرب در ديگر كشورها

۱۳۹۰/۴/۶

نروژ ديگر توان ادامه حضور در ليبي را ندارد

۱۳۹۰/۴/۶

بهار عرب، مرارت هاي پناهجويان و انفعال اتحاديه اروپا

۱۳۹۰/۴/۶

برنامه‌هاي ‌سياسي و مالي آمريكا براي جنوب سودان

۱۳۹۰/۴/۶

دخالت هاي خارجي درسومالي و بحران ناتمام شاخ شكسته آفريقا

۱۳۹۰/۴/۵

تحلیلی از وقایع در لیبی

۱۳۹۰/۴/۵

انقلاب مصر، نیازمند موج دوم

۱۳۹۰/۴/۵

فرصت های ایران و رژیم صهیونیستی در افریقای جدید

۱۳۹۰/۴/۵

صحنه گردان نمایش لیبی چه کسی است؟

۱۳۹۰/۴/۵

اقدامات رژیم صهیونیستی برای رویارویی با تحولات منطقه

۱۳۹۰/۴/۵

توصیفی متفاوت از اوضاع لیبی

۱۳۹۰/۴/۵

جدال کاخ سفید و کنگره در طرابلس

۱۳۹۰/۴/۴

"عدم اطمینان" و "امیدواری" در مصر

۱۳۹۰/۴/۲

مخالفت مصر با برنامه آمریکا برای تامین مالی گروه های سیاسی

۱۳۹۰/۴/۲

هراس غرب از قدرت گرفتن اسلامگرايان در تونس

۱۳۹۰/۴/۲

توطئه رژیم صهیونیستی و غرب برای تجزیه جهان عرب

۱۳۹۰/۴/۲

وقتی پوند انگلیس از جان انسان ها ارزشمندتر است

۱۳۹۰/۴/۲

تونس از دیکتاتوری تا انقلاب

۱۳۹۰/۴/۲

علل اهميت معاهده كمپ‌ديويد براي آمريكا و رژیم صهیونیستی

۱۳۹۰/۴/۲

ساکنان غزه و گذرگاه رفح

۱۳۹۰/۴/۱

چكش ناتو بر سر غيرنظاميان ليبي

۱۳۹۰/۴/۱

مغرب و حفظ استبداد با ابزارهاي دموكراتيك

۱۳۹۰/۴/۱

نقش عربستان در انقلاب های شمال افریقا

۱۳۹۰/۴/۱

مغرب و قانون اساسی جدید این کشور

۱۳۹۰/۴/۱

هدف سفر همسر باراک اوباما به افریقا

۱۳۹۰/۴/۱

هزینه هایی که سارکوزی هنوز باید بپردازد

۱۳۹۰/۴/۱

از دست رفتن هم پیمانان قذافی در افریقا

۱۳۹۰/۳/۳۰

دیدار وزرای فرهنگ سودان و جمهوری اسلامی ایران

۱۳۹۰/۳/۳۰

پشت پرده اصلاحات قانون اساسي در مغرب

۱۳۹۰/۳/۲۹

تحلیلی متفاوت از رابطه مصر و ایران

۱۳۹۰/۳/۲۹

اظهارت تکان دهنده بازرگان نزديک به مبارک

۱۳۹۰/۳/۲۸

جزئيات جديدي از فعاليت جاسوس موساد در مصر

۱۳۹۰/۳/۲۵

توصیه به اردن، مغرب و عربستان

۱۳۹۰/۳/۲۵

طرح حكومت اسلامي در انديشه امام خميني و سيد قطب - بخش نخست

۱۳۹۰/۳/۲۵

ایران و اخوان ‏المسلمین در گذر زمان

۱۳۹۰/۳/۲۵

نگرانی روسیه در خصوص اهداف غرب در لیبی

۱۳۹۰/۳/۲۴

تلاش تونس براي هدايت انقلاب به سوي بازسازي اقتصادي

۱۳۹۰/۳/۲۴

همه در جستجوی سرهنگ

۱۳۹۰/۳/۲۴

هاني ياسين، قديمي‌ترين زنداني مصري

۱۳۹۰/۳/۲۴

تحولات مصر و سیاست خارجی آمریکا

۱۳۹۰/۳/۲۳

ترویج الگوی ترکیه برای آینده مصر

۱۳۹۰/۳/۲۳

بایسته‌های سیاست‌خارجی جدید مصر در سایه تحولات منطقه

۱۳۹۰/۳/۲۳

امریکا و مدیریت بحران مصر

۱۳۹۰/۳/۲۳

ناتو در ليبي و 10 سال، كشتار غير نظاميان در منطقه

۱۳۹۰/۳/۲۳

قذافی نه نخستین هدف بود نه آخرین

۱۳۹۰/۳/۲۳

تحولات سیاسی مصر؛ رویکردها و پیامدهای منطقه‌ای

۱۳۹۰/۳/۲۲

مصر پسامبارک و مولفه های تاثیرگذار در بازیگری غرب

۱۳۹۰/۳/۲۲

عناصر و مولفه های تعیین کننده در روابط ایران و مصر پس از سقوط مبارک

۱۳۹۰/۳/۲۲

بن‌بست بحران لیبی و گزینه‌های قذافی

۱۳۹۰/۳/۲۲

طمع شركت هاي نفتي آمريكايي به ليبي پس از قذافي

۱۳۹۰/۳/۲۲

اندیشه سیاسی شیخ راشد الغنوشی

۱۳۹۰/۳/۲۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.22

۱۳۹۰/۳/۲۲

عربستان سعودی، ایران و آمریکا در آغاز بهار عربی

۱۳۹۰/۳/۲۱

نگاه رهبران جنوب آفريقا به امام خميني (ره)

۱۳۹۰/۳/۲۱

رویدادهای خاورمیانه و نظریه برخورد تمدن ها

۱۳۹۰/۳/۲۱

مصر در راه احیاء هویت از دست رفته

۱۳۹۰/۳/۲۱

تمرکز آمریکا بر روابط ایران و زیمبابوه!

۱۳۹۰/۳/۲۱

تاثیر بازگشایی رفح بر مصر، حماس و تل آویو

۱۳۹۰/۳/۲۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.21

۱۳۹۰/۳/۲۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.17

۱۳۹۰/۳/۱۷

كنكاشي در انقلاب تونس و عوامل آن

۱۳۹۰/۳/۱۶

زمان برقراري آتش بس در ليبي فرا رسيده است

۱۳۹۰/۳/۱۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.16

۱۳۹۰/۳/۱۶

تغییر استراتژی ناتو در لیبی

۱۳۹۰/۳/۱۶

آخرین تحولات لیبی

۱۳۹۰/۳/۱۶

قذافی؛ سیاستمداری دیوانه نیست

۱۳۹۰/۳/۱۰

نگاهي به تاريخ انتخابات در تونس

۱۳۹۰/۳/۱۰

طرح اتحاد ایران، عربستان، عراق و مصر!

۱۳۹۰/۳/۹

قلب هارتلند آمریکا!

۱۳۹۰/۳/۹

نقش سیاست‌های خزنده انگلستان در انحراف انقلاب‌های اسلامی ـ عربی

۱۳۹۰/۳/۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.09

۱۳۹۰/۳/۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.08

۱۳۹۰/۳/۸

زمان ایران و مصر را از هم دور می کند؟

۱۳۹۰/۳/۸

روابط ايران و مصر، فراتر از معيارهاي ديپلماتيك

۱۳۹۰/۳/۸

الجزاير در آزمون سخت اصلاحات

۱۳۹۰/۳/۸

عصر جديد در سياست خارجي مصر

۱۳۹۰/۳/۷

چگونه می‌توان انقلاب‌های ایران و مصر را مقایسه کرد

۱۳۹۰/۳/۷

تکاپوی انقلاب در الازهر

۱۳۹۰/۳/۷

این مرد یا به قتل می رسد یا خودکشی می کند

۱۳۹۰/۳/۷

عملیات ناتو در لیبی و نقش آمریکا

۱۳۹۰/۳/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.07

۱۳۹۰/۳/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.04

۱۳۹۰/۳/۴

نتیجه انتخابات را می پذیرید آقای اوباما؟

۱۳۹۰/۳/۴

تعويق انتخابات تونس چالشهاي سياسي و امنيتي اين کشور را تشديد مي کند

۱۳۹۰/۳/۴

همه قیام های منطقه در ابتدا خواستار اصلاح ساختار بودند

۱۳۹۰/۳/۴

رابطه امنیت سوریه و امنیت انقلاب جدید مصر

۱۳۹۰/۳/۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.03

۱۳۹۰/۳/۳

کدام اسلام در لیبی ایفای نقش می کند؟

۱۳۹۰/۳/۳

اشتباه بودن فرضيات آمريكا در مورد ليبي به اثبات رسيده است

۱۳۹۰/۳/۳

نقش آفرینی روسیه در لیبی؟

۱۳۹۰/۳/۳

آفران: آفریقای جنوبی و برگزاری هشتمین انتخابات

۱۳۹۰/۳/۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.02

۱۳۹۰/۳/۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.03.01

۱۳۹۰/۳/۱

همه شاگردان مكتب قذافی!

۱۳۹۰/۲/۳۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.28

۱۳۹۰/۲/۲۸

جایگاه الازهر در مصر

۱۳۹۰/۲/۲۸

نبیل العربی کیست؟

۱۳۹۰/۲/۲۸

راهبردهاي مصر، امنيت اسرائيل را تحت تاثير قرار مي‌دهد

۱۳۹۰/۲/۲۷

شیطنت اسرائیل و آزمونی سخت برای مصر

۱۳۹۰/۲/۲۷

سناریوهای محتمل برای آینده لیبی

۱۳۹۰/۲/۲۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.27

۱۳۹۰/۲/۲۷

شورای همکاری عضویت مصر را رد کرد !

۱۳۹۰/۲/۲۶

آفران: مروری بر مهم ترین وقایع قاره آفریقا - 2

۱۳۹۰/۲/۲۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.26

۱۳۹۰/۲/۲۶

گره کوری که اوباما باید باز کند

۱۳۹۰/۲/۲۶

نگاه روسي به تكرار سناريوي سومالي در ليبي

۱۳۹۰/۲/۲۶

اخوان المسلمین؛ حیران در دوراهی تهران و استانبول

۱۳۹۰/۲/۲۶

مهندسی آمریکایی در شمال آفریقا و خاورمیانه

۱۳۹۰/۲/۲۶

عراق دوم در راه است

۱۳۹۰/۲/۲۵

چرا اسرائیل از تحولات مصر می ترسد؟

۱۳۹۰/۲/۲۵

آفران: مروری بر مهم ترین وقایع اخیر قاره آفریقا

۱۳۹۰/۲/۲۵

ائتلاف عليه اسرائيل استراتژي مشترك ايران و مصر

۱۳۹۰/۲/۲۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.25

۱۳۹۰/۲/۲۵

آرزوهای بر باد رفته شیر صحرا

۱۳۹۰/۲/۲۵

مروری بر ساختار داخلی و خارجی مصر پس از سقوط مبارک

۱۳۹۰/۲/۲۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.24

۱۳۹۰/۲/۲۴

بررسی آخرین تحولات لیبی

۱۳۹۰/۲/۲۴

جریان شناسی احزاب مصری(8) حزب الخضر المصری

۱۳۹۰/۲/۲۴

جریان شناسی احزاب مصری (7) حزب الامة

۱۳۹۰/۲/۲۴

اخوان‌المسلین قواعد بازی دموکراتیک را بلد است

۱۳۹۰/۲/۲۴

متن پيمان كمپ‌ديويد بين مصر و رژيم صهيونيستي

۱۳۹۰/۲/۲۴

کشورهاي غربي در حمله به ليبي، اهداف استعماري را دنبال مي کنند

۱۳۹۰/۲/۲۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.19

۱۳۹۰/۲/۱۹

آمریکا نگران تکرارتجربه ایران درمصر

۱۳۹۰/۲/۱۴

70 درصد از قرار دادهای بزرگ مصر متعلق به پسر مبارک است

۱۳۹۰/۲/۱۴

دانشگاه دفاع ملی آمریکا: انقلاب ایران و تجربه های آن برای بهار اعراب_ بخش اول

۱۳۹۰/۲/۱۴

نمونه‌های مهمی از سیاست خارجی جدید مصر

۱۳۹۰/۲/۱۴

سناریوهای احتمالی برای آینده بحران لیبی

۱۳۹۰/۲/۱۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.14

۱۳۹۰/۲/۱۴

جریان شناسی احزاب مصری (6) حزب التجمع الوطنی التقدمی

۱۳۹۰/۲/۱۴

تلاش اخوان المسلمين براي ايفاي نقش سياسي پررنگ تر در مصر

۱۳۹۰/۲/۱۳

حمله به لیبی با مدل عراق

۱۳۹۰/۲/۱۳

رابطه مستقیم سقوط مبارک و نجات طرح آشتی ملی فلسطینی

۱۳۹۰/۲/۱۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.13

۱۳۹۰/۲/۱۳

بررسی ماهیت انقلابیون لیبی

۱۳۹۰/۲/۱۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.12

۱۳۹۰/۲/۱۲

ایران دوست جدیدی پیدا کرد

۱۳۹۰/۲/۱۲

مصراته، عامل تعیین تکلیف در لیبی؟

۱۳۹۰/۲/۱۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.11

۱۳۹۰/۲/۱۱

جریان شناسی احزاب مصری (5) حزب الوفد الجدید

۱۳۹۰/۲/۱۱

جریان شناسی احزاب مصری(4) حزب الشعب الدیمقراطى

۱۳۹۰/۲/۱۱

قومیت، قبیله و هویت سیاسی در قاره آفریقا

۱۳۹۰/۲/۸

تغییرات در مصر؛ فقط به اندازه کافی

۱۳۹۰/۲/۸

نگرانی از دخالت های گسترده تر غرب در لیبی

۱۳۹۰/۲/۸

خون قذافی مباح است؟

۱۳۹۰/۲/۷

جنگ با قذافي ليبي، رقص شمشير با قذافي بحرين

۱۳۹۰/۲/۷

تقابل گفتمانی اسلامگرا و سکولار در مصر پس از انقلاب

۱۳۹۰/۲/۷

ويژگي‌هاي تسليحات به‏ كار برده شده در ليبي توسط غرب

۱۳۹۰/۲/۷

عربستان، ضد انقلاب را رهبری می کند

۱۳۹۰/۲/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.07

۱۳۹۰/۲/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.06

۱۳۹۰/۲/۶

 پشت صحنه حمله ناتو به ليبي

۱۳۹۰/۲/۶

از تخيلات قذافي تا سودانيزه كردن ليبي

۱۳۹۰/۲/۶

آيا روابط ديپلماتيك مصر دستخوش تغيير مي‌شود؟

۱۳۹۰/۲/۶

منافع و حمله به لیبی

۱۳۹۰/۲/۶

آغاز جنگ جهانی جدید با تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا‬

۱۳۹۰/۲/۶

کالبد شکافی انقلاب 11 فوریه مصر

۱۳۹۰/۲/۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.05

۱۳۹۰/۲/۵

خروج قاهره از محور واشنگتن-تل آویو

۱۳۹۰/۲/۵

گزیده‌ای از سخنان مقام معظم رهبری درباره ملت و دولت مصر

۱۳۹۰/۲/۵

روابط ایران و مصر در گذر زمان

۱۳۹۰/۲/۵

حضور ناتو در لیبی

۱۳۹۰/۲/۵

استراتژی بی‌نظمی آمریکا برای خاورمیانه و شمال آفریقا

۱۳۹۰/۲/۵

جریان شناسی احزاب مصری(3) حزب الاحرار الاشتراکیین

۱۳۹۰/۲/۵

جایگاه ارتش در «مصر جدید»: رویکردها و تحلیل‌ها

۱۳۹۰/۲/۴

مروري بر اهداف و انگيزه‌هاي جنگ در شمال آفريقا

۱۳۹۰/۲/۴

سلطه دوباره برقاره آفريقا

۱۳۹۰/۲/۴

اعدام يا حبس ابد در انتظار ديكتاتور مخلوع مصر

۱۳۹۰/۲/۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.04

۱۳۹۰/۲/۴

اکونومیست: بحران لیبی ،لحظه دشوار تصمیم

۱۳۹۰/۲/۴

«آنتروپی امنیتی»؛‌ شگرد مصادره‌ی انقلاب‌های مردمی

۱۳۹۰/۲/۴

اهداف پنهان غرب و 3 سناریو در لیبی

۱۳۹۰/۲/۳

شينهوا : راه برون رفت از بحران ليبي چيست؟

۱۳۹۰/۲/۳

تجزيه ليبي در دستور کار ناتو

۱۳۹۰/۲/۳

جریان شناسی احزاب مصری(2) حزب مصر العربی الاشتراکی

۱۳۹۰/۲/۳

مجدی حسین درباره شخصیت صالحی،جلیلی و لاریجانی چه گفت؟

۱۳۹۰/۲/۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.02.03

۱۳۹۰/۲/۳

آمريكا به دنبال حذف يا يافتن پناهگاهي براي قذافي؟

۱۳۹۰/۲/۳

جریان شناسی احزاب مصری (1) پیشینه احزاب قبل و بعد از قیام 25 ژانویه

۱۳۹۰/۱/۳۱

جنگ مشكوك اوباما

۱۳۹۰/۱/۳۱

آخرین وضعیت تونس پس از خلع بن علی

۱۳۹۰/۱/۳۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.31

۱۳۹۰/۱/۳۱

خطرات «تغییر» برای راهبرد منطقه‌ای آمریکا

۱۳۹۰/۱/۳۱

ضرورت های انقلاب اسلامی، دیپلماسی فرهنگی و آینده مصر

۱۳۹۰/۱/۳۱

تلاش ناتو براي تقسيم ليبي به دو قسمت شرقي و غربي

۱۳۹۰/۱/۳۱

دفاع از دیکتاتورها به روش صهیونیستی

۱۳۹۰/۱/۳۱

آينده از نگاه مردم ، قذافي و ناتو

۱۳۹۰/۱/۳۰

قاهره به دنبال رابطه با ایران حتی اگر اسرائیل نخواهد

۱۳۹۰/۱/۳۰

ایران برنده قمار تاریخی آمریکا

۱۳۹۰/۱/۳۰

گزارشي از برنامه هاي انتخاباتي نامزدهاي رياست جمهوري مصر

۱۳۹۰/۱/۳۰

پشت پرده حضور معنادار ناتو در ليبي

۱۳۹۰/۱/۳۰

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.30

۱۳۹۰/۱/۳۰

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.29

۱۳۹۰/۱/۲۹

آیا شروع روابط مصر با ایران از نشانه‌های تغییر در منطقه است؟

۱۳۹۰/۱/۲۹

واكاوي ابعاد روابط ايران و مصر

۱۳۹۰/۱/۲۹

نمایش قدرت اخوان المسلمین در مصر

۱۳۹۰/۱/۲۹

مثلث پرقدرت ایران – شیعه – اخوان‌المسلمین

۱۳۹۰/۱/۲۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.28

۱۳۹۰/۱/۲۸

آفران: به راستی چرا خداحافظی برای دیکتاتورها سخت است؟

۱۳۹۰/۱/۲۸

نگاهی به تأثیر و تأثر فرهنگی و سیاسی ایران و مصر در قرن اخیر

۱۳۹۰/۱/۲۸

شاید قذافی نرود

۱۳۹۰/۱/۲۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.27

۱۳۹۰/۱/۲۷

نگاهي به نقش خليفه هفتار در جنبش ليبي

۱۳۹۰/۱/۲۷

اهداف پشت‌پرده لشكركشي نظامي غرب به ليبي

۱۳۹۰/۱/۲۷

نسل عمر مختار در برابر قذافی

۱۳۹۰/۱/۲۷

در كشورهاي مختلف چه مناطقي پرواز ممنوع هستند؟

۱۳۹۰/۱/۲۵

سياست‌هاي صندوق بين‌المللي پول و بانك جهاني در نسل كشي رواندا

۱۳۹۰/۱/۲۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.24

۱۳۹۰/۱/۲۴

استعمارگری به شیوه مُدرن

۱۳۹۰/۱/۲۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.23

۱۳۹۰/۱/۲۳

جامعه جهاني و بحران ليبي

۱۳۹۰/۱/۲۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.22

۱۳۹۰/۱/۲۲

تحلیل واشنگتن پست از اوضاع متفاوت الجزایر با دیگر کشورهای عربی

۱۳۹۰/۱/۲۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.21

۱۳۹۰/۱/۲۱

پیش‌شرط‌ های شورشیان لیبی برای مذاکره

۱۳۹۰/۱/۲۱

سایه تونی بلر بر خاک لیبی

۱۳۹۰/۱/۲۱

نفعی که اروپایی ها از جنگ لیبی می برند

۱۳۹۰/۱/۲۱

۵ دليل براي اعتياد آمريكا به جنگ‌

۱۳۹۰/۱/۲۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.20

۱۳۹۰/۱/۲۰

تحلیل استراتژیک تحولات خاورمیانه

۱۳۹۰/۱/۲۰

فرانسه در ليبي و ساحل عاج به دنبال چيست؟

۱۳۹۰/۱/۱۸

نقش ارتش در تحولات مصر پس از مبارک

۱۳۹۰/۱/۱۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.17

۱۳۹۰/۱/۱۷

پول نقد فراوان‌؛ تکیه‌گاه اصلی قذافی

۱۳۹۰/۱/۱۷

«سیا» رهبر مخالفان لیبی شد

۱۳۹۰/۱/۱۷

نحوه تعامل غرب با لیبی

۱۳۹۰/۱/۱۷

چرا سارکوزی به دنبال جنگ است؟

۱۳۹۰/۱/۱۷

ايران و معادله پر مجهول انقلاب‌هاى عربى

۱۳۹۰/۱/۱۶

طرابلس بهانه بود، تهران هدف؟

۱۳۹۰/۱/۱۶

مصر با ایران چه می‌کند؟

۱۳۹۰/۱/۱۶

نگاه اتاق فكرهاي آمريكا به ليبي

۱۳۹۰/۱/۱۶

لیلا طرابلسی؛ حاکم فاسد «کارتاژ»

۱۳۹۰/۱/۱۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.16

۱۳۹۰/۱/۱۶

پشت صحنه اصلی جنگ لیبی

۱۳۹۰/۱/۱۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.15

۱۳۹۰/۱/۱۵

لیبی قربانی اعراب میشود

۱۳۹۰/۱/۱۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.14

۱۳۹۰/۱/۱۴

عامل وقت در لیبی به سود کیست؟

۱۳۹۰/۱/۱۴

اختلاف‌نظرها و منافع واقعی روسیه در لیبی

۱۳۹۰/۱/۱۴

آفران: تحولات شمال آفر یقا - 90.01.10

۱۳۹۰/۱/۱۰

نسل نوپديد مصر و زايش يک اسلام نوپديد

۱۳۹۰/۱/۱۰

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.09

۱۳۹۰/۱/۹

نيم ميليارد دلار هزينه روزانه عمليات نظامي عليه ليبي

۱۳۹۰/۱/۹

5 پیامدمهم مداخله غرب درلیبی

۱۳۹۰/۱/۹

حکایت معمرقذافی: ازانزوا تا انزوا

۱۳۹۰/۱/۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.08

۱۳۹۰/۱/۸

آفران: جنگ نفت در ليبي

۱۳۹۰/۱/۸

گنج قارون فراعنه جدید در آتش

۱۳۹۰/۱/۸

شخصیت شناسی قذافی در پیگیری روند تحولات لیبی

۱۳۹۰/۱/۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.07

۱۳۹۰/۱/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.06

۱۳۹۰/۱/۶

آفران: وضعيت ليبي

۱۳۹۰/۱/۶

آفران: مصالح ایالات متحده در دولت مبارک

۱۳۹۰/۱/۶

چرا مبارزات در لیبی به خشونت کشیده شد؟

۱۳۹۰/۱/۶

سرهنگ می رود،چه کسی می آید؟

۱۳۹۰/۱/۶

چرا آمریکا به لیبی حمله کرد؟

۱۳۹۰/۱/۶

لیبی پس از قذافی چه خواهد شد؟

۱۳۹۰/۱/۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.04

۱۳۹۰/۱/۴

ارزیابی گلوبال ریسرچ از جنگ جدید غرب

۱۳۹۰/۱/۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.03

۱۳۹۰/۱/۳

اختلاف بين کشورهاي غربي درباره عمليات نظامي در ليبي

۱۳۹۰/۱/۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.02

۱۳۹۰/۱/۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 90.01.01

۱۳۹۰/۱/۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.29

۱۳۸۹/۱۲/۲۹

جامعه جهانی و روز نخست دخالت نظامی در لیبی

۱۳۸۹/۱۲/۲۹

منطقه ممنوعه پروازى و آينده ليبى

۱۳۸۹/۱۲/۲۹

رئیس جمهور آینده مصر کیست

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

خطراتي که ناتو را درليبي تهديد مي کنند

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.28

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

اتحادیه اروپا و تحولات مصر

۱۳۸۹/۱۲/۲۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.26

۱۳۸۹/۱۲/۲۶

لیبی؛ تشدید اختلاف میان فرانسه و آلمان

۱۳۸۹/۱۲/۲۶

آيا جهانيان درباره شکل گيري جبهه متحد عليه ليبي، زمان در اختيار دارند؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.25

۱۳۸۹/۱۲/۲۵

واكاوي رابطه قذافي با رژيم صهيونيستي از خفا تا آشكار

۱۳۸۹/۱۲/۲۵

و اگر قذافی نرود؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.24

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

روابط تاريخي ـ فرهنگي ايران و مصر

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

آینده مثلث آمریکا-اسرائیل-مصر: سناریوهای محتمل

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

آيا قذافي بر سر كناره‌گيري‌اش مذاكره خواهد كرد؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

محمد البرادعي، كانديدايي مردد و بدون پايگاه

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

بعد از این انقلاب به کجا می روید؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

گامهای متزلزل اروپا در برابر لیبی

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.23

۱۳۸۹/۱۲/۲۳

خاورميانه و شمال آفريقا، محدوده پرواز ممنوع

۱۳۸۹/۱۲/۲۳

چرا این جنگ لازم الاجرا نیست

۱۳۸۹/۱۲/۲۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.22

۱۳۸۹/۱۲/۲۲

مسیر مصر به سوی آرامش؛ از کدام راه؟

۱۳۸۹/۱۲/۲۲

دوستی عاقلانه، دورنمایی از رابطه ایران – مصر

۱۳۸۹/۱۲/۲۲

آفران: تحولات شمال آفر یقا - 89.12.21

۱۳۸۹/۱۲/۲۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.19

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

بررسی رفتار سیاسی اخوان المسلمین در تحولات مصر و تحلیل نقش آفرینی آن در تحولات آتی

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

تحلیل عوامل سقوط مبارک

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

البرادعی در قامت یک مصلح اجتماعی یا رهبر سیاسی؟

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

ویژگیها و اقدامات جنبش اعتراضی در مصر

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

نقش عوامل بیرونی در تحولات مصر

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

روسیه و چین، آخرین امید‌های قذافی برای ماندن

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

جنوب سودان؛ عرصه‌ جديد يكه‌تازي صهيونيسم

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

رژيم صهيونيستي و بقاي ديكتاتوري در شمال آفريقا

۱۳۸۹/۱۲/۱۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.18

۱۳۸۹/۱۲/۱۸

تحلیل چرایی تحولات مصر و تاثیر آن بر تحولات آتی خاورمیانه

۱۳۸۹/۱۲/۱۸

شاهرگ های نفتی لیبی در سیطره انقلابیون

۱۳۸۹/۱۲/۱۸

تحلیل عوامل ایجاد کننده قیام مردم تونس

۱۳۸۹/۱۲/۱۷

تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا از نگاه منوچهر متکی

۱۳۸۹/۱۲/۱۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.17

۱۳۸۹/۱۲/۱۷

تاریخ و تمدن مصر

۱۳۸۹/۱۲/۱۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.16

۱۳۸۹/۱۲/۱۶

از حاکمیت فراعنه تا حاکمیت دموکراسی

۱۳۸۹/۱۲/۱۶

لیبی و فصل جدید ورود شورای امنیت به موضوعات حقوق بشری

۱۳۸۹/۱۲/۱۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.15

۱۳۸۹/۱۲/۱۵

آفران: انقلاب ليبي و جغرافياي استراتژيك آن

۱۳۸۹/۱۲/۱۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.14

۱۳۸۹/۱۲/۱۴

همکار افتخاری آفران: خیزش اسلامی،قدرت نرم

۱۳۸۹/۱۲/۱۴

ایجاد منطقه پرواز ممنوع در لیبی توسط غرب؟!

۱۳۸۹/۱۲/۱۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.13

۱۳۸۹/۱۲/۱۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.12

۱۳۸۹/۱۲/۱۲

نقش قبايل در آينده نظام سياسي ليبي

۱۳۸۹/۱۲/۱۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.11

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

آفران: آمريكا و گزينه هاي آن در قبال ليبي

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

آفران: ديدگاه البرادعي در خصوص مرحله بعدي انقلاب مصر

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

تحريم هوايى چقدر قذافى را مى‌ترساند؟

۱۳۸۹/۱۲/۱۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.10

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

آفران: حوادث مصر و كاهش نفوذ امريكا

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

آفران: تغییرات در دولت موقت تونس

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

نشست مؤسسه مطالعات خاورميانه واشنگتن در خصوص ارتش مصر

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

لیبی طعمه جدید ناتو

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

سونامي سياسي در خاورميانه و شمال آفريقا

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

فراز و فرود ديكتاتور سبز

۱۳۸۹/۱۲/۱۰

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.09

۱۳۸۹/۱۲/۹

متن كامل اصلاح قانون اساسي مصر

۱۳۸۹/۱۲/۹

آفران: نظام ليبي و افزايش فشار آمريكا

۱۳۸۹/۱۲/۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.08

۱۳۸۹/۱۲/۸

آفران: حوادث لیبی

۱۳۸۹/۱۲/۸

آیا این مرد جانشین قذافی است ؟

۱۳۸۹/۱۲/۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.07

۱۳۸۹/۱۲/۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.06

۱۳۸۹/۱۲/۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.05

۱۳۸۹/۱۲/۵

ميراث عبدالناصر و تاثير آن بر انقلاب جوانان مصر

۱۳۸۹/۱۲/۵

آفران: واكنش اسرائيل به تحولات منطقه

۱۳۸۹/۱۲/۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.04

۱۳۸۹/۱۲/۴

آفران: بله . . .ليبي مصر و تونس نيست

۱۳۸۹/۱۲/۴

آفران: اسراییل متضرر از سیاست های واشنگتن

۱۳۸۹/۱۲/۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.03

۱۳۸۹/۱۲/۳

بررسی رویکرد اسلامی انقلاب مصر/رفتار آمریکا غیر عادی است

۱۳۸۹/۱۲/۳

شعار دموکراسى در لیبى، دموکراسى غربى نیست

۱۳۸۹/۱۲/۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.12.01

۱۳۸۹/۱۲/۱

آفران: انقلاب هاي مردمي در جهان عرب

۱۳۸۹/۱۱/۳۰

آفران: ليبي بين دو انقلاب

۱۳۸۹/۱۱/۳۰

آفران: آینده مبهم کمپ دیوید

۱۳۸۹/۱۱/۲۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.28

۱۳۸۹/۱۱/۲۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.27

۱۳۸۹/۱۱/۲۷

آفران: تغییر سیاست های مصر در مقابل رژیم صهیونیستی

۱۳۸۹/۱۱/۲۷

پشت پرده انقلاب مصر: دیکتاتوری بدون توسعه

۱۳۸۹/۱۱/۲۷

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.26

۱۳۸۹/۱۱/۲۶

انقلاب مصر ، ایران و استراتژی پینگ پنگ

۱۳۸۹/۱۱/۲۶

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.25

۱۳۸۹/۱۱/۲۵

احتمال تجديد نظر حكومت جديد مصر در قرارداد كمپ ديويد

۱۳۸۹/۱۱/۲۵

عمرو موسي، آنچه هست و آنچه معرفي مي شود

۱۳۸۹/۱۱/۲۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.24

۱۳۸۹/۱۱/۲۴

نسخه نظامى امريکايى‌ها براى مصر

۱۳۸۹/۱۱/۲۴

آمریکا مصری جدید برای خود ساخت؟

۱۳۸۹/۱۱/۲۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.23

۱۳۸۹/۱۱/۲۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.22

۱۳۸۹/۱۱/۲۲

عمر سلیمان، چشم امید آمریکا و اسرائیل

۱۳۸۹/۱۱/۲۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.21

۱۳۸۹/۱۱/۲۱

ترفند آمريكا براي مصادره انقلاب مصر

۱۳۸۹/۱۱/۲۱

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.20

۱۳۸۹/۱۱/۲۰

امريکا و بحران مصر؛ آشفتگى انبوه و اهرم محدود

۱۳۸۹/۱۱/۲۰

احمد زویل کیست؟

۱۳۸۹/۱۱/۲۰

بازتاب انقلاب اسلامي ايران در مصر

۱۳۸۹/۱۱/۲۰

مبادا مصر، ایران شود

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.19

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

مردم مردم مصر در آخرين نظر سنجي درباره گرايش هاي اسلامي خود چه گفته اند؟

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

چرا این همه وحشت از اخوان المسلمین؟

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

سیر جایگاه ریاست جمهوری در تونس

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

آمريكايي دانستن انقلاب واقعي مردم مصر و تونس ظلم و اهانت به ملت ها است

۱۳۸۹/۱۱/۱۹

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.18

۱۳۸۹/۱۱/۱۸

اسرائیل نگران مذاکرات است نه دوستدار مبارک

۱۳۸۹/۱۱/۱۸

بازگشت مصر به معادلات منطقه با الگوی مصری

۱۳۸۹/۱۱/۱۸

آفران: بررسی بحران ساحل عاج و راه حل های برون رفت از آن

۱۳۸۹/۱۱/۱۸

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.17

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

اجرای سناریوی B در مصر

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

جنبش مصر و اخوان‌المسلمین از دید طارق رمضان

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

بازار جهانی طلا تحت تاثیر انقلاب در مصر

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

پـيام دکتر مـحمـد بـديع، مرشدعام اخوان المسلمين مصر

۱۳۸۹/۱۱/۱۷

آفران: تحولات شمال آفریقا 89.11.16

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

پیام مقام معظم رهبری خطاب به مردم مصر و تونس

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

مصر از يک قرن پيش به دنبال انقلاب بود

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

واهمه آمریکا از تکرار انقلاب ایران در مصر

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

جایگاه ایران در مصر پس از حسنی مبارک

۱۳۸۹/۱۱/۱۶

آفران: بیانات مقام معظم رهبری پیرامون حوادث مصر و تونس

۱۳۸۹/۱۱/۱۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.15

۱۳۸۹/۱۱/۱۵

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.14

۱۳۸۹/۱۱/۱۴

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.13

۱۳۸۹/۱۱/۱۳

اين آقا جلاد است

۱۳۸۹/۱۱/۱۳

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.12

۱۳۸۹/۱۱/۱۲

تحولات خاورميانه پيروزي هژموني ايران بر آمريكاست

۱۳۸۹/۱۱/۱۲

آفران: دخالتهای فرانسه و آمریکا در تونس، قبل و بعد از انقلاب

۱۳۸۹/۱۱/۱۲

آفران: تحولات شمال آفریقا - 89.11.11

۱۳۸۹/۱۱/۱۱

خون به رگ مردم تونس بازگشت

۱۳۸۹/۱۱/۱۱

دومینوی عربی

۱۳۸۹/۱۱/۱۰

آقاى مبارک لطفا زودتر برويد

۱۳۸۹/۱۱/۱۰

اشتباه ایران را در تونس تکرار نکنید

۱۳۸۹/۱۱/۹

رژيم صهيونيستي در جنوب سودان؛ مصداقي از استعمار نو

۱۳۸۹/۱۱/۷

احزاب تونس و فقدان رهبري اعتراضات مردمي

۱۳۸۹/۱۱/۶

انسان آفریقائی باید تاریخ آفریقا را بنویسد

۱۳۸۹/۱۱/۵

تغيير در تونس، زمينه ها و پيامدها

۱۳۸۹/۱۱/۴

آفران: معرفی کاندیداهاي تاثیرگذار انتخابات ریاست جمهوری آفریقای مرکزی

۱۳۸۹/۱۱/۳

آفران: نگاهی به کشور مالی

۱۳۸۹/۱۱/۳

توفيقات و برکات سنگال

۱۳۸۹/۱۱/۳

آفران: آيينه انتخابات هاي سال 2010 در آفريقا و تجسم آن در آينده

۱۳۸۹/۱۱/۲

پایان غم انگیز برای تونس یا برای بن علی؟

۱۳۸۹/۱۰/۳۰

آيا مقدمات ظهور اسلام‌گرايان فراهم است؟

۱۳۸۹/۱۰/۳۰

آفران: نتایج نهایی انتخابات در مجمع الجزایر کومور

۱۳۸۹/۱۰/۲۹

هشدار فعالان سياسي عرب نسبت به گسترش پديده جدايي طلبي

۱۳۸۹/۱۰/۲۸

ديرينه بودن طرح جداسازي سودان

۱۳۸۹/۱۰/۲۷

تونس؛ از اعتراض تا تغيير

۱۳۸۹/۱۰/۲۶

وقتى چانه زنى با حکومت شکست مى خورد

۱۳۸۹/۱۰/۲۵

دخالت خارجى براى برقرارى دموکراسى

۱۳۸۹/۱۰/۲۱

قيروان؛ نماد تمدن اسلامي در ‌آفريقا

۱۳۸۹/۱۰/۲۰

پایکوبی و شادمانی اشغالگران قدس از تجزیه سودان

۱۳۸۹/۱۰/۱۹

پرونده سودان (مجموعه مقالات)

۱۳۸۹/۱۰/۱۸

آفران: نتایج انتخابات ریاست جمهوری کومور 

۱۳۸۹/۱۰/۱۵

جنبش‌های اسلامی در مغرب عربی

۱۳۸۹/۱۰/۱۴

آفران: بحران ساحل عاج و گذري بر انتخابات 2008 زيمبابوه

۱۳۸۹/۱۰/۱۳

شاخ آفریقا، میدان رقابت قدرت‌های بزرگ

۱۳۸۹/۱۰/۱۲

آفران: گسترش نا آرامي‌ها در تونس

۱۳۸۹/۱۰/۱۱

برژینسکی: مصر آتشفشانی است که منطقه را می‌سوزاند

۱۳۸۹/۱۰/۹

عمرالبشیر تسلیم شده است

۱۳۸۹/۱۰/۸

جايگاه و تأثير آيين مسيحيت در آفريقا(پایانی)

۱۳۸۹/۱۰/۶

جايگاه و تأثير آيين مسيحيت در آفريقا(2)

۱۳۸۹/۱۰/۵

جايگاه و تأثير آيين مسيحيت در آفريقا(1)

۱۳۸۹/۱۰/۴

آفران: جدایی طلبان کازامانس (MFDC) در سنگال

۱۳۸۹/۱۰/۲

تجزیه سودان به‌نفع همسایگان این‌كشور است

۱۳۸۹/۱۰/۱

تهاجم سنگين صليبي‌ها از جنوب سودان

۱۳۸۹/۹/۳۰

مداخلات نرم در شاخ آفريقا-2

۱۳۸۹/۹/۲۹

مداخلات نرم در شاخ آفريقا-1

۱۳۸۹/۹/۲۸

اسرائیل دوم در جنوب سودان

۱۳۸۹/۹/۲۷

آفران: سودان و چالش هاي پيش روي همه پرسي تعيين سرنوشت جنوب

۱۳۸۹/۹/۲۳

آفران: تحولات پس از انتخابات ریاست جمهوری در گینه

۱۳۸۹/۹/۲۲

آفران: بحران سیاسی در ساحل عاج

۱۳۸۹/۹/۲۱

آفران: ايران و اسراييل در افريقا

۱۳۸۹/۹/۱۶

درس‌هايي جالب از يك وزير آفريقايي

۱۳۸۹/۹/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي

۱۳۸۹/۹/۱۳

نگاهی به سیاست های افریقایی هند

۱۳۸۹/۹/۹

ترعه اى به قدمت تاريخ

۱۳۸۹/۹/۷

مصر، جمهوري موروثي يا انتخابات آزاد

۱۳۸۹/۹/۶

آفران: كنيا؛ قدرت بلامنازع شرق آفريقا

۱۳۸۹/۹/۴

آفران: چين در آفريقا و منافع متقابل

۱۳۸۹/۹/۱

آفران: انتخابات پارلماني مصر

۱۳۸۹/۸/۳۰

همكار افتخاري آفران: نگاهي به روابط ايران و الجزاير از ابتدای شکل گیری تاکنون

۱۳۸۹/۸/۲۹

آفریقا در مطالعات ایرانی

۱۳۸۹/۸/۲۵

آفران: آينده صحراي باختري و نشست نيويورك

۱۳۸۹/۸/۲۴

پیشرفت و توان بالقوه اقتصاد آفریقا

۱۳۸۹/۸/۲۲

آفران: بحران در جبهه آزاديبخش ملي الجزاير

۱۳۸۹/۸/۲۰

آفران: اظهارات دكتر حسن مكي، مدير دانشگاه جهاني آفريقا

۱۳۸۹/۸/۱۹

آفران: مسووليت هاي پيش روي رئيس جمهور تانزانيا

۱۳۸۹/۸/۱۸

آفران: سفر دوره اي وزير امور خارجه ايران به غرب آفريقا

۱۳۸۹/۸/۱۷

اقتصاد بوتسوانا

۱۳۸۹/۸/۱۶

کنیا و توسعه کشاورزی برای زنان کشاورز

۱۳۸۹/۸/۱۵

توسعه آفریقا و نقش تجارت و کشاورزی

۱۳۸۹/۸/۱۳

آفران: تغيير و تحول در كابينه دولت آفريقاي جنوبي 

۱۳۸۹/۸/۱۲

گزارش کامل میزگرد تخصصی ایران و نیجریه

۱۳۸۹/۸/۱۱

آفران: شرايط تانزانيا و مجمع الجزاير زنگبار پيش از برگزاري انتخابات

۱۳۸۹/۸/۱۰

آیا هزینه سرمایه در آفریقای جنوبی بالا است؟‌

۱۳۸۹/۸/۹

اعتماد به بيگانگان، آغاز ضربه پذيري سودان

۱۳۸۹/۸/۵

كالبدشكافي بحران سومالي

۱۳۸۹/۸/۴

استعمار قاره سياه اين بار با «آفريكام»

۱۳۸۹/۸/۳

آفران: حقيقت سهام ايران در معدن اورانيوم ناميبيا

۱۳۸۹/۸/۲

سومالی و جای خالی نخبگان

۱۳۸۹/۷/۲۸

قدرت نرم آمريكا در شاخ آفريقا

۱۳۸۹/۷/۲۷

استراتژی اسرائیل در رابطه با آفریقا

۱۳۸۹/۷/۲۶

آفران: جنگ القاعده عليه فرانسه

۱۳۸۹/۷/۲۵

رقابت ها شفاف باشد، جمال مبارک شکست می خورد

۱۳۸۹/۷/۲۱

آفران: الشباب؛ هويت و اهداف 

۱۳۸۹/۷/۲۰

محسن پاك آيين: بررسي علل قطع روابط زامبيا و جموري اسلامي ايران

۱۳۸۹/۷/۱۹

آفران: جنگ آمريكا عليه ايران؛ چه كسي مسئول مرگ مردم است؟

۱۳۸۹/۷/۱۸

آفران: استقرار نظاميان آمريكا در جنوب الجزاير

۱۳۸۹/۷/۱۵

واكاوي ادوار تاريخي تلاوت قرآن كريم در مصر

۱۳۸۹/۷/۱۴

آفران: مصاحبه جاني كارسون در حاشيه اجلاس سازمان ملل

۱۳۸۹/۷/۱۳

جريان هاي اسلامي در سودان

۱۳۸۹/۷/۱۱

چرا جنبش تونس سياسي شد؟

۱۳۸۹/۷/۱۰

آفران: سخنان باراك اوباما در نشست نيويورك درباره سودان

۱۳۸۹/۷/۷

محسن پاك آيين: ايران، مصر و انديشه تقريب

۱۳۸۹/۷/۶

آفران: سياست كنيا در قبال جدايي جنوب سودان

۱۳۸۹/۷/۵

آفران: دزدي دريايي در سواحل سومالي، ريشه ها و راه حل ها

۱۳۸۹/۷/۴

محسن پاك آيين: پیش بینی جالب مقام معظم رهبری در مورد زامبیا

۱۳۸۹/۷/۳

آفران: جنگ عليه القاعده در موريتاني

۱۳۸۹/۷/۱

آفران: برگزاري چهاردهمين «گردهم‌آيي اتحاديه آفريقا»

۱۳۸۹/۶/۳۱

محسن پاك آيين: نگاهي به تاريخچه روابط ايران و قاره افريقا

۱۳۸۹/۶/۳۱

آفران: فضاي مجازي و انتخابات رياست جمهوري نيجريه

۱۳۸۹/۶/۳۱

سياست خارجي ايران در آفريقا

۱۳۸۹/۶/۳۰

آفران: همايش هم انديشي ايران و آفريقا؛ چرا؟

۱۳۸۹/۶/۳۰

آفران: سودان، موضع بازيگران منطقه اي نسبت به استقلال جنوب

۱۳۸۹/۶/۲۹

محبت اهل بیت (س) حلقه اتصال مردم ایران و مصر

۱۳۸۹/۶/۲۹

آفران: تظاهرات مردم سومالي در اعتراض به اهانت به قرآن در امريكا

۱۳۸۹/۶/۲۸

وحدت اسلامگرايان؛ تجربه مغربي

۱۳۸۹/۶/۲۴

آفران: رويدادهاي آفريقا در ماه گذشته (89.05.15-89.06.15)

۱۳۸۹/۶/۲۳

آفران: همايش هم انديشي ايران و آفريقا

۱۳۸۹/۶/۲۲

همكار افتخاري آفران: عيد فطر در سنگال

۱۳۸۹/۶/۱۸

آفران: آخرين تحولات سومالي در دو جبهه سياسي و نظامي

۱۳۸۹/۶/۱۷

آفران: راه پيمايي روز قدس در نيجريه

۱۳۸۹/۶/۱۵

بزرگان الجزاير

۱۳۸۹/۶/۱۴

استراتژي اسرائيل در رابطه با آفريقا

۱۳۸۹/۶/۱۱

آفران: انتخاب دبيركل اتحاديه مديترانه

۱۳۸۹/۶/۱۰

شهيد سيد قطب

۱۳۸۹/۶/۹

آفران: اعتصاب اتحاديه هاي كارگري در آفريقاي جنوبي

۱۳۸۹/۶/۸

مرگ؛ عامل تغيير در جهان عرب

۱۳۸۹/۶/۷

شهيد حسن البنا

۱۳۸۹/۶/۴

حرکت الاتجاه الاسلامی

۱۳۸۹/۶/۳

آفران: اوضاع سياسي اوگاندا و وضعيت مخالفان

۱۳۸۹/۶/۲

نلسون ماندلا

۱۳۸۹/۶/۱

احزاب سیاسی الجزایر

۱۳۸۹/۵/۳۱

آفران: دلايل اقبال مردم روآندا به كاگامه

۱۳۸۹/۵/۲۸

آفران: رفراندوم قانون اساسي كنيا و تاثير آن بر انتخابات رياست جمهوري (2)

۱۳۸۹/۵/۲۷

آفران: نقش امريكا در سومالي و برنامه هاي آينده آن

۱۳۸۹/۵/۲۶

آفران: پادشاهي‌هاي نوين در شمال آفريقا

۱۳۸۹/۵/۲۵

آفران: ديپلماسي باراك اوباما در آفريقا

۱۳۸۹/۵/۲۴

آفران: تحولات اخير در صحنه سياسي مصر (3)

۱۳۸۹/۵/۲۱

آفران: سخنان رييس جمهور امريكا در افتتاحيه همايش رهبران جوان آفريقا

۱۳۸۹/۵/۲۰

آفران: پنتاگون، افزايش حضور ايالات متحده در آفريقا

۱۳۸۹/۵/۱۹

آفران: تحولات اخير در صحنه سياسي مصر (2)

۱۳۸۹/۵/۱۸

آفران: رويدادهاي آفريقا در ماه گذشته (89.04.15-89.05.15)

۱۳۸۹/۵/۱۷

آفران: تروريسم در سومالي

۱۳۸۹/۵/۱۴

آفران: آخرين تحولات كنيا پيش از برگزاري رفراندم قانون اساسي

۱۳۸۹/۵/۱۳

آفران: سياست هاي ايالات متحده امريكا در آفريقا از نگاه جاني كارسون

۱۳۸۹/۵/۱۲

آفران: سياست در زنگبار

۱۳۸۹/۵/۱۱

آفران: پروژه كشورهاي غربي براي تجزيه سودان

۱۳۸۹/۵/۱۰

آفران:  تحليل رسانه هاي خارجي از روند تغييرات در مصر

۱۳۸۹/۵/۷

آفران: هجوم ارتش موريتاني به پايگاه هاي القاعده

۱۳۸۹/۵/۶

آفران: بمب گذاري اوگاندا و حضور القاعده در آفريقا

۱۳۸۹/۵/۴

آفران: موريتاني ... ثبات يا بحران؟

۱۳۸۹/۵/۳

آفران: بحراني به نام صحراي سيناء

۱۳۸۹/۴/۳۱

آفران: بمب گذاري اوگاندا، هشدار براي نيجريه 

۱۳۸۹/۴/۲۹

آفران: نزاع ايران و رژيم اشغالگر صهيونيستي در آفريقا

۱۳۸۹/۴/۲۸

آفران: روز جهاني ماندلا

۱۳۸۹/۴/۲۷

آفران: سفر رئيس جمهور برزيل به هفت كشور آفريقايي

۱۳۸۹/۴/۲۴

آفران: كمك آفريقا (ليبي) به غزه

۱۳۸۹/۴/۲۴

آفران: سناريوهاي احتمالي آينده حكومت در مصر

۱۳۸۹/۴/۲۳

آفران: اعزام كشتي كمك هاي انسان دوستانه ليبي به غزه

۱۳۸۹/۴/۲۲

آفران: رفراندوم قانون اساسي كنيا و تاثير آن بر انتخابات رياست جمهوري

۱۳۸۹/۴/۱۷

آفران: تشيع در موريتاني

۱۳۸۹/۴/۱۶

آفران: بازگشت كودتا به آفريقا؟

۱۳۸۹/۴/۱۵

آفران: تحولات اخير در صحنه سياسي مصر

۱۳۸۹/۴/۱۴

آفران: شاخ آفريقا، شرايط كنوني و سياست ايالات متحده امريكا

۱۳۸۹/۴/۱۳

ادريسيان اولين حکومت شيعي در شمال آفريقا

۱۳۸۹/۴/۱۲

آفران: پايان دوره نظاميان در گينه؟

۱۳۸۹/۴/۹

آفران: استراتژي ايالات متحده آمريكا در الجزاير

۱۳۸۹/۴/۸

آفران: حضور چين در نيجريه

۱۳۸۹/۴/۷

آفران: اوضاع اسف بار آفريقاي مركزي و نقش فرانسه در پيدايش آن

۱۳۸۹/۴/۶

آفران: پيروزي بر آپارتايد؛ اتحاد و قدرت سياه يا هوشمندي سفيد

۱۳۸۹/۴/۲

آفران: بازگشت تركيه به آفريقا

۱۳۸۹/۴/۱

آفران: مراحل تكامل برنامه هاي تبليغاتي القاعده مغرب اسلامي

۱۳۸۹/۳/۳۱

آفران: رقابت آمريكا و فرانسه در الجزاير... پيروز نهايي؟

۱۳۸۹/۳/۳۰

آفران: كنفرانس بازنگري اساسنامه ديوان كيفري بين المللي در اوگاندا

۱۳۸۹/۳/۲۹

آفران: ايالات متحده و مسئله صحراي باختري

۱۳۸۹/۳/۲۷

جنبش اخوان المسلمين در منطقه شمال آفريقا

۱۳۸۹/۳/۲۶

آفران: جام جهاني فوتبال و آفريقاي جنوبي

۱۳۸۹/۳/۲۳

آفران: اعزام كاروان كمك هاي بشر دوستانه از الجزاير به غزه

۱۳۸۹/۳/۲۲

آفران: حضور نظامي امريكا در سومالي

۱۳۸۹/۳/۲۰

آفران: سخنان معاون آفريقاي وزارت امور خارجه ايالات متحده به مناسبت روز آفريقا

۱۳۸۹/۳/۱۹

آفران: جامعه كشورهاي شرق آفريقا (EAC)

۱۳۸۹/۳/۱۸

آفران: سير تحول سياست نظامي فرانسه در آفريقا

۱۳۸۹/۳/۱۷

آفران: تظاهرات ضد اسرائيلي در مراكش

۱۳۸۹/۳/۱۷

آفران: پژوهش و مطالعات تحقيقاتي در آفريقا

۱۳۸۹/۳/۱۶

آفران: همكاري آفريكوم و ديوان بين الملل كيفري، اجراي عدالت در آفريقا ؟!

۱۳۸۹/۳/۱۳

آفران: اجلاس فرانسه و كشور هاي آفريقا

۱۳۸۹/۳/۱۳

آفران: جنايت جديد رژيم صهيونيستي و واكنش جامعه بين الملل

۱۳۸۹/۳/۱۲

آفران: شركت رييس جمهور ليبريا در انتخابات سال آينده

۱۳۸۹/۳/۱۱

آفران: آفريكوم و جنگ پنهان ايالات متحده در قاره آفريقا

۱۳۸۹/۳/۱۰

آفران: كنفرانس امنيت و بازسازي سومالي در تركيه

۱۳۸۹/۳/۹

آفران: آشنايي با كشور گينه كوناكري

۱۳۸۹/۳/۸

آفران: بررسي روند انتخابات اتيوپي

۱۳۸۹/۳/۴

آفران: به مناسبت روز آفريقا

۱۳۸۹/۳/۳

آفران: اختلافات بر سر تقسيم آب رودخانه نيل

۱۳۸۹/۳/۲

روابط ايران و مصر بهانه جويي مصري ها يا فشار آمريكا

۱۳۸۹/۲/۲۹

آيا البرادعي پيام آور تغييرات در مصر خواهد بود؟

۱۳۸۹/۲/۲۸

آفريقا

۱۳۸۹/۲/۲۷

آفران: بيستمين اجلاس آفريقايي مجمع جهاني اقتصاد در تانزانيا

۱۳۸۹/۲/۲۶

آفران: استراتژي آمريكا در منطقه مغرب عربي 

۱۳۸۹/۲/۲۵

آفران: گروه بانك آفريقايي توسعه

۱۳۸۹/۲/۲۳

آفران: نگاهي به اوضاع سياسي كشور توگو

۱۳۸۹/۲/۲۲

اطلاعات اساسي كشور الجزاير

۱۳۸۹/۲/۲۱

آفران: نياز آفريقا به نقشه جديد؟!

۱۳۸۹/۲/۱۹

آفران: اسلام و مسيحيت در افريقا (2)

۱۳۸۹/۲/۱۸

آفران: اوباما، افزايش نظامي گري در آفريقا ؟!

۱۳۸۹/۲/۱۶

پراكندگي مسلمانان و مسيحيان در مناطق مختلف افريقا

۱۳۸۹/۲/۱۵

طريقه‌ها و فرقه‌هاي‌ اسلامي‌ در نيجريه

۱۳۸۹/۲/۱۲

مساحت كل جنگلهاي جهان؟ ميزان پراكندگي آن در كشورهاي مختلف؟

۱۳۸۹/۲/۱۱

تقويم گوجي و تاثیر آن بر فرهنگ مردم اتيوپي

۱۳۸۹/۲/۹

آفران: جنبش هاي اسلام گرا در الجزائر معاصر

۱۳۸۹/۲/۸

جشن ادبار در اتیوپی

۱۳۸۹/۲/۶

علل گرایش به تمساح پرستی توسط قبیله آناری در اتیوپی

۱۳۸۹/۲/۵

وجوه نام گذاری در فرهنگ مردم اتیوپی

۱۳۸۹/۲/۴

الهه هاي كوچك كشور غنا

۱۳۸۹/۲/۲

برخي ارزش هاي فرهنگي كشور غنا و تحولات آن

۱۳۸۹/۲/۱

آفران: اسلام و مسيحيت در آفريقا (1)

۱۳۸۹/۲/۱

کشور نيجریه در آئینه آمار‌

۱۳۸۹/۱/۲۹

جهاني شدن و ريشه هاي رنسانس آفريقائي

۱۳۸۹/۱/۲۸

جایگاه سنت و نیاکان در فرهنگ آفریقا

۱۳۸۹/۱/۲۶

آفران: سوسياليزم در آفريقا

۱۳۸۹/۱/۲۴

آفران: اسلام گرايي در تونس

۱۳۸۹/۱/۲۴

آفران: قطع روابط ديپلماتيك موريتاني- رژيم صهيونيستي

۱۳۸۹/۱/۱۸

آفران : مراكز قدرت سومالي پس از محاكم اسلامي

۱۳۸۹/۱/۱۸

وضعيت فرهنگي ديني آفريقا

۱۳۸۹/۱/۱۵

ضرورت نگاه جدي به سرمايه گذاري در كشاورزي آفريقا

۱۳۸۹/۱/۱۱

نقدي بر آفريقا پژوهي

۱۳۸۹/۱/۱۰

جايگاه زبان فارسي در قاره افريقا

۱۳۸۹/۱/۹

تشيع در تونس

۱۳۸۹/۱/۸

تشيع در تانزانيا

۱۳۸۹/۱/۸

تشيع در اتيوپي

۱۳۸۹/۱/۸

تشيع در مصر

۱۳۸۹/۱/۸

تشيع در سودان

۱۳۸۹/۱/۸

تشيع در نيجريه

۱۳۸۹/۱/۸

آشنايی با قبیله "می نیت" در اتیوپی

۱۳۸۸/۱۲/۲۶

زنگ های تجاوز به سودان

۱۳۸۸/۱۲/۲۶

اجلاس نهاد همكاري اقتصادي چين و آفريقا در مصر

۱۳۸۸/۱۲/۲۴

آفران: تاريخچه اي از كودتاهاي آفريقايي

۱۳۸۸/۱۲/۲۴

بحران در روابط الجزاير- مراكش و مسئله صحراي باختري

۱۳۸۸/۱۲/۲۳

رویکرد فرهنگي اتيوپـــــي پس از نظام سوسياليستي

۱۳۸۸/۱۲/۲۲

دورنماي تحولات پانتلند: اتحاد يا جدايي؟

۱۳۸۸/۱۲/۲۲

آفران: وفات شيخ الازهر؛ طنطاوي

۱۳۸۸/۱۲/۲۲

جبهه پوليساريو صحراي باختري، شكل گيري و ساختار

۱۳۸۸/۱۲/۱۹

بررسي اوضاع سياسي، اقتصادي و اجتماعي كشور گامبيا

۱۳۸۸/۱۲/۱۹

آفران: نگاهي اجمالي بر اتحادیه آفریقا

۱۳۸۸/۱۲/۱۷

آفران: اتحاديه آفريقا در گذر زمان

۱۳۸۸/۱۲/۱۲

آفران: البرادعي، «موسوي» مصر

۱۳۸۸/۱۲/۱۰

آفران: انتخابات رياست جمهوري در توگو

۱۳۸۸/۱۲/۹

آفران: سفر سارکوزي به رواندا بعد از چهار سال قطع روابط

۱۳۸۸/۱۲/۶

آفران: تعليق روابط ديپلماتيك كشورهاي موريتاني و مالي

۱۳۸۸/۱۲/۴

آفران: جامعه اقتصادي غرب آفريقا (اكواس)

۱۳۸۸/۱۲/۴

آفران: كودتا در نيجر

۱۳۸۸/۱۲/۱

آفران: آخرين وضعيت نفت آنگولا 

۱۳۸۸/۱۱/۲۸

آفران: تحولات اخير در روابط چاد و سودان

۱۳۸۸/۱۱/۲۱

آفران:‌ آخرين تحولات عرصه سياسي سودان

۱۳۸۸/۱۱/۱۴

آفران: سفر رئيس جمهور موريتاني به ايران 

۱۳۸۸/۱۱/۱۳

آفران: وضعيت هندي هاي ساكن آفريقاي جنوبي 

۱۳۸۸/۱۱/۱۰

آفران: برگزاري ششمين «نشست اتحاديه بين‌المجالس اسلامي

۱۳۸۸/۱۱/۸

آفران: انتخابات رياست جمهوري سودان و تحولات سياسي اخير اين كشور

۱۳۸۸/۱۱/۵

آفران: نشست كارشناسان و شخصيت هاي برجسته مصري درباره ديوار فولادي مصر

۱۳۸۸/۱۰/۲۲

آفران: تقاضاي علماي موريتاني براي مذاكره با گروه هاي سلفي

۱۳۸۸/۱۰/۲۰

آفران: سفر وزير امور خارجه چين به چند كشور آفريقايي

۱۳۸۸/۱۰/۲۰

آفران: بررسي اختلافات داخلي اخوان المسلمين مصر

۱۳۸۸/۱۰/۱۹

آفران: برنامه هاي انرژي هسته اي در آفريقا و خاور ميانه

۱۳۸۸/۱۰/۱۲

آفران: ساخت ديوار فولادي در مرزهاي مصر و غزه  

۱۳۸۸/۱۰/۱۰

عزاداري حضرت ابا عبدالله الحسين (ع) در آفريقا

۱۳۸۸/۱۰/۹

آفران: مراسم سوگواري دهه اول محرم سال 1431 هجري قمري در نيجريه

۱۳۸۸/۱۰/۷

آفران: برگزاري چهاردهمين «اجلاس اتحاديه آفريقا»

۱۳۸۸/۱۰/۳

آفران: جنبش اخوان المسلمين مصر 

۱۳۸۸/۱۰/۲

آفران: حضور چين در آفريقا و جنگ رواني غربي ها

۱۳۸۸/۱۰/۱

آفران: اعلام آمادگي مجدد موريتاني براي عضويت در سازمان فرانكفون

۱۳۸۸/۹/۲۵

آفران: سازماندهي نيرو هاي القاعده در شمال آفريقا

۱۳۸۸/۹/۱۹

آفران: كاركرد متفاوت اصلاحات ارضي در جهان

۱۳۸۸/۹/۱۸

آفران: تاثير عضويت آنگولا در اوپك براي روسيه

۱۳۸۸/۹/۱۶

آفران: چه كسي عامل ربودن كارمندان اسپانيايي در موريتاني است؟

۱۳۸۸/۹/۱۱

آفران: سفر آقاي لاريجاني به مصر

۱۳۸۸/۹/۸

آفران: صنعت فوتبال آفريقا

۱۳۸۸/۹/۱

آفران: گزارش مدير برنامه خاورميانه بنياد كارنگي با تكيه بر نقش مصر در منطقه

۱۳۸۸/۸/۳۰

آفران: مخالفت اپوزوسيون با بازگشت داديس كامارا به گينه

۱۳۸۸/۸/۲۹

آفران: بررسي روابط ايران و لسوتو در حاشيه ديدارهاي مقامات دو كشور

۱۳۸۸/۸/۲۳

آفران: اسلام گرايي در الجزاير

۱۳۸۸/۸/۱۹

آفران: مذاكرات نفتي دولت چين با دولت نيجريه

۱۳۸۸/۸/۱۹

آفران: سفر مشاور فرهنگي رئيس جمهور به زيمبابوه

۱۳۸۸/۸/۱۷

آفران: سخنراني شيخ ابراهيم زاكزاكي در مراسم ولادت حضرت مهدي (عج)

۱۳۸۸/۸/۱۷

آفران: اعتصابات گسترده در افريقاي جنوبي

۱۳۸۸/۸/۱۶

آفران: انگلستان و صاحبان قدرت در بوتسوانا

۱۳۸۸/۸/۹

آفران: محكوميت عاملين قاچاق اسلحه از فرانسه به آنگولا

۱۳۸۸/۸/۶

كنفرانس بين المللي محيط زيست در نواكشوت

۱۳۸۸/۷/۲۴

آفران: پيام هاي تبريك كشورهاي آفريقا به دكتر احمدي نژاد

۱۳۸۸/۷/۱۱

آفران: مواضع آژانس خبري بيزينس دي در مورد انتخابات ايران

۱۳۸۸/۷/۸

آفران: نگاهي به وقايع سياسي اخير در گينه بيسائو

۱۳۸۸/۷/۸

آفران: اتحاد كشورهاي آفريقا و آمريكاي لاتين

۱۳۸۸/۷/۷

آفران: برنامه JCET در قاره آفريقا

۱۳۸۸/۷/۶

حقيقت زاريا

۱۳۸۸/۷/۴

آفران: وضعيت اخير شيعه در نيجريه

۱۳۸۸/۷/۱

آفران: راهپيمايي روز قدس در نيجريه

۱۳۸۸/۷/۱

آفران: افشاي گزارش همكاري سفارت آمريكا در حمله به گروه شيعيان

۱۳۸۸/۶/۲۸

آفران: فرقه اهل سنت و جماعت در سومالي

۱۳۸۸/۶/۲۴

سخنان مقام معظم رهبري در رابطه با روز جهاني قدس

۱۳۸۸/۶/۲۲

آفران: صحراي باختري از نگاه روزنامه نگار نيجريايي

۱۳۸۸/۶/۱۵

آفران: سير تاريخي نظام آموزشي نيجريه

۱۳۸۸/۶/۸

آفران: جانشين آينده رئيس جمهور مصر، جمال مبارك يا عمر سليمان؟

۱۳۸۸/۶/۷

همكار افتخاري آفران: آفریقا؛ سرزمین ناشناخته ها

۱۳۸۸/۵/۲۵

آفران: سخنراني شيخ زاك زاكي در مراسم بزرگداشت شهداي حركت اسلامي و روز شهادت امام موسي كاظم عليه السلام

۱۳۸۸/۵/۲۴

سخنراني شيخ ابراهيم زاكزاكي در مراسم ولادت حضرت مهدي (عج )

۱۳۸۸/۵/۲۲

آفران: دورنماي تحولات در پانتلند، اتحاد يا جدايي؟

۱۳۸۸/۵/۱۷

آفران: جانشين آينده حسني مبارك

۱۳۸۸/۵/۷

آفران: هولوكاست و موضع مراكش

۱۳۸۸/۵/۴

آفران: حكم دادگاه داوري درباره منطقه نفت خيز آبيه

۱۳۸۸/۵/۱

آفران: مصر جانشين آينده آمريكا در عراق

۱۳۸۸/۴/۳۱

آفران: انتخابات موريتاني (1)

۱۳۸۸/۴/۲۳

چهره ناشناخته تشیع‏(بخش1)

۱۳۸۸/۴/۱۰

چهره ناشناخته تشیع‏(بخش2)

۱۳۸۸/۴/۱۰

چهره ناشناخته تشیع‏(بخش3)

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش اول

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش دوم

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش سوم

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش چهارم

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش پنجم

۱۳۸۸/۴/۱۰

اوضاع اجتماعی فرهنگی زنان در سیرالئون- بخش ششم

۱۳۸۸/۴/۱۰

آفران: انتخابات ايران از منظر برخي كشورهاي آفريقايي

۱۳۸۸/۴/۹

آفران: سفر مدودف به نيجريه

۱۳۸۸/۴/۶

آفران: بيانيه رئيس جمهور آفريقاي جنوبي در نشست مجمع عمومي سازمان ملل

۱۳۸۸/۴/۵

انتقام القاعده از اوباما در سومالي

۱۳۸۸/۴/۳

آفران: دولت سومالي در آستانه سقوط 

۱۳۸۸/۴/۲

طبيعت‌گردي در انتهاي‌ آفريقا

۱۳۸۸/۳/۲۸

سفر به آفريقا، مد امروز گردشگري

۱۳۸۸/۳/۲۸

كنيا و جنبش الشباب، درگيري ها و ترس ها ...

۱۳۸۸/۳/۲۸

مسافرت به ديار ماندلا با خاطره ملاقات شيرهاي زنده

۱۳۸۸/۳/۲۸

آفران: سفر چانگراي به امريكا

۱۳۸۸/۳/۲۰

آفران: اوضاع سياسي نيجر

۱۳۸۸/۳/۱۷

تلاش افراد خارجي در كنار شبه نظامیان سومالی

۱۳۸۸/۳/۱۷

دولت وحدت ملي سومالي و مخالفان اسلام گرا...

۱۳۸۸/۳/۱۲

بهائيت در مصر

۱۳۸۸/۳/۹

آفران: اقتصاد جنوب سودان و مشكلات آن

۱۳۸۸/۳/۹

اتحاديه فرانسه – آفريقا (بخش 1)

۱۳۸۸/۳/۹

اتحاديه فرانسه – آفريقا(بخش پاياني)

۱۳۸۸/۳/۹

انقلاب اسلامی و جنبه جذبی قوی جهانی بخش 1

۱۳۸۸/۳/۹

انقلاب اسلامی و جنبه جذبی قوی جهانی بخش 2

۱۳۸۸/۳/۹

انقلاب اسلامی و جنبه جذبی قوی جهانی بخش 3

۱۳۸۸/۳/۹

آفران: سومالی: مقايسه دوره رياست جمهوري شریف و یوسف

۱۳۸۸/۳/۶

آفران: موريتاني و قطع ارتباط با رژيم صهيونيستي

۱۳۸۸/۳/۵

اريتره در ليست ضعيف ترين كشورهاي دنيا

۱۳۸۸/۳/۵

بخش خصوصي در كشورهاي هدف

۱۳۸۸/۳/۴

ضرورت سرمايه گذاري در بخش كشاورزي آفريقا

۱۳۸۸/۳/۴

شورش یزید بن مهلب و شورشی دیگر در افریقا

۱۳۸۸/۳/۴

تمدن و تاریخ آفریقا

۱۳۸۸/۳/۴

جغرافیای طبیعی آفریقا

۱۳۸۸/۳/۴

تقريب مذاهب اسلامي و همكاري با شمال آفريقا

۱۳۸۸/۳/۴

آفريقاي جنوبي-پايگاه نظامي "آفريکام" آمريکا-بخش 1

۱۳۸۸/۳/۴

آفريقاي جنوبي-پايگاه نظامي "آفريکام" آمريکا-بخش 2

۱۳۸۸/۳/۴

مسيحيت در آفريقا-بخش 1

۱۳۸۸/۳/۳

مسيحيت در آفريقا-بخش 2

۱۳۸۸/۳/۳

مسيحيت در آفريقا-بخش 3

۱۳۸۸/۳/۳

مسيحيت در آفريقا-بخش 4

۱۳۸۸/۳/۳

مسيحيت در آفريقا-بخش 5

۱۳۸۸/۳/۳

آفران: مواضع امريكا در قبال سومالي

۱۳۸۸/۳/۳

كوه ها در آفريقا

۱۳۸۸/۲/۳۱

اين بار سارکوزى در آفريقاى جنوبى

۱۳۸۸/۲/۳۰

بررسی درگیری های اتیوپی و اریتره

۱۳۸۸/۲/۳۰

نفوذ اسرائیل در آفریقا - امنیت ملی اعراب(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۳۰

نفوذ اسرائیل در آفریقا - امنیت ملی اعراب(بخش4)

۱۳۸۸/۲/۳۰

نفوذ اسرائیل در آفریقا - امنیت ملی اعراب(بخش5)

۱۳۸۸/۲/۳۰

جایگاه سنت و نیاکان در فرهنگ آفریقا

۱۳۸۸/۲/۲۹

شیعه در مغرب

۱۳۸۸/۲/۲۸

نگاهی به شیعیان كنیا

۱۳۸۸/۲/۲۸

از شرق تا غرب آفریقا ؛ از خشونت تا تلاش برای صلح

۱۳۸۸/۲/۲۸

کشورهاي عربي دچار دودستگي هستند

۱۳۸۸/۲/۲۴

صداي رودزيا

۱۳۸۸/۲/۲۳

بيش از 40 درصد مصري ها زير خط فقر

۱۳۸۸/۲/۲۰

آخرین تحولات قاره آفریقا(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۲۰

آخرین تحولات قاره آفریقا(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۲۰

آفران: آفريكوم در مراكش

۱۳۸۸/۲/۱۸

صاحارا داغ ترين كويرجهان

۱۳۸۸/۲/۱۶

گورستان عصر حجر

۱۳۸۸/۲/۱۶

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت اول)

۱۳۸۸/۲/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت دوم)

۱۳۸۸/۲/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت سوم)

۱۳۸۸/۲/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت چهارم)

۱۳۸۸/۲/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت پنجم)

۱۳۸۸/۲/۱۵

گفتمان تاريخي مسلمانان اتيوپي(قسمت ششم)

۱۳۸۸/۲/۱۵

قبيله لب بشقابي ها

۱۳۸۸/۲/۱۵

انتخابات دمکراتيک مرحله چهارم پارلمان حزبي و مجالس استاني آفريقاي جنوبي

۱۳۸۸/۲/۱۵

آفران:حضور ايرانيان در آفريقا(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۱۵

آفران:حضور ايرانيان در آفريقا(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۱۵

آفران:قبايل و عشاير در سومالي

۱۳۸۸/۲/۱۵

آفران:مذاهب در سومالي

۱۳۸۸/۲/۱۵

پراكندگي مسلمانان و مسيحيان

۱۳۸۸/۲/۱۴

دولت مبارک ، دست و پازدن در باتلاق(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۱۴

دولت مبارک ، دست و پازدن در باتلاق(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۱۴

سناريوي شکست خورده مصر عليه حزب الله

۱۳۸۸/۲/۱۴

مردم مصر به سيد حسن نصرالله اعتماد دارند

۱۳۸۸/۲/۱۴

شيعه ستيزي دولت مغرب

۱۳۸۸/۲/۱۴

مصر و تبليغات علیه حزب الله (بخش1)

۱۳۸۸/۲/۱۴

مصر و تبليغات علیه حزب الله (بخش2)

۱۳۸۸/۲/۱۴

تبيين تئوريك از روابط ايران و مصر(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۱۴

تبيين تئوريك از روابط ايران و مصر(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۱۴

تبيين تئوريك از روابط ايران و مصر(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۱۴

تبيين تئوريك از روابط ايران و مصر(بخش4)

۱۳۸۸/۲/۱۴

تبيين تئوريك از روابط ايران و مصر(بخش5)

۱۳۸۸/۲/۱۴

ديدار 5 روزه ريس جمهوري سابق زامبيا از ايران

۱۳۸۸/۲/۱۲

کاش خشم مصر را در جنگ غزه مشاهده مي کرديم(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۱۲

کاش خشم مصر را در جنگ غزه مشاهده مي کرديم(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۱۲

برآورد تهديد سالانه جامعه اطلاعاتي آمريكا(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۱۲

برآورد تهديد سالانه جامعه اطلاعاتي آمريكا(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۱۲

برآورد تهديد سالانه جامعه اطلاعاتي آمريكا(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۱۲

تقويم گوجي در فرهنگ مردم اتيوپي (بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

تقویم گوجی در فرهنگ مردم اتیوپی(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

وضعيت فرهنگي قبيله «اري » در اتيوپي(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

وضعيت فرهنگي قبيله «اري » در اتيوپي(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

وضعيت فرهنگي قبيله «اري » در اتيوپي(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۹

وضعيت فرهنگي قبيله «اري » در اتيوپي(بخش4)

۱۳۸۸/۲/۹

وضعيت فرهنگي قبيله «اري » در اتيوپي(بخش5 )

۱۳۸۸/۲/۹

"واغ پرستي"قبیله گوراگه دراتیوپی(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

"واغپرستي"قبیله گوراگه دراتیوپی(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

"واغپرستي"قبیله گوراگه دراتیوپی(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۹

"واغپرستي"قبیله گوراگه دراتیوپی(بخش4)

۱۳۸۸/۲/۹

معرفي منطقه باستاني"ملكا كونتره" در اتيوپي(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

معرفي منطقه باستاني"ملكا كونتره" در اتيوپي(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

تآثير فرهنگ اهل البيت (ع) در آفريقا

۱۳۸۸/۲/۹

روز جهاني آفريقا در يك نگاه (25 ماه مه ميلادي)

۱۳۸۸/۲/۹

بررسی ریشه های فرهنگ ناک(nak) در نیجریه

۱۳۸۸/۲/۹

رويكرد فرهنگي قبيله « سيدامو» در اتيوپي(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۹

رويكرد فرهنگي قبيله « سيدامو» در اتيوپي (بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

رويكرد فرهنگي قبيله « سيدامو» در اتيوپي (بخش3)

۱۳۸۸/۲/۹

آداب قبيله شيناشا (shinasha)در اتيوپي

۱۳۸۸/۲/۹

جایگاه سنت و نیاکان در فرهنگ آفریقا(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

جایگاه سنت و نیاکان در فرهنگ آفریقا(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

فرقه‌هاي‌ اسلامي‌ در نيجريه‌ (بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

فرقه‌هاي‌ اسلامي‌ در نيجريه‌ (بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

الهه هاي كوچك كشور غنا (بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

الهه های کوچک کشور غنا(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۹

الهه های کوچک کشور غنا(بخش 3)

۱۳۸۸/۲/۹

ارزش های فرهنگی کشور غنا و تحولات آن(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

ارزش هاي فرهنگي كشور غنا وتحولات آن(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

ارزش هاي فرهنگي كشور غنا وتحولات آن(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۹

آشنائی با قبیله"می نیت" در اتیوپی(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۹

آشنائی با قبیله"می نیت" در اتیوپی(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۹

شیعیان الجزایر- شیخ فضیل الریال(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۸

شیعیان الجزایر- شیخ فضیل الریال(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۸

شیعیان الجزایر- شیخ فضیل الریال(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۸

جهاني شدن و ريشه هاي رنسانس آفريقائي(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۸

جهاني شدن و ريشه هاي رنسانس آفريقائي(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۸

جهاني شدن و ريشه هاي رنسانس آفريقائي(بخش3)

۱۳۸۸/۲/۸

اتيوپـــــي پس از نظام سوسياليستي(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۸

اتيوپـــــي پس از نظام سوسياليستي(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۸

اتيوپـــــي پس از نظام سوسياليستي(بخش 3)

۱۳۸۸/۲/۸

آفران: جزيره ميگينگو، عامل اختلاف

۱۳۸۸/۲/۸

مصاحبه كيهان با سفير ايران در ابوجا نيجريه(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۷

مصاحبه كيهان با سفير ايران در ابوجا نيجريه(بخش2)

۱۳۸۸/۲/۷

اینترنت درقاره افریقا

۱۳۸۸/۲/۶

میراث فرهنگی در زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

کودکان کار در خانواده های آسیب دیده زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

وضعیت حج تمتع در زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

نقش و جایگاه کلیسا در زیمبابوه امروز

۱۳۸۸/۲/۶

سازمانها و تشکل های غیر دولتی زنان در زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

افریقا ،قاره ای امیدوار به آینده

۱۳۸۸/۲/۶

قاره آفریقا در برابر فرصتی استثنائی

۱۳۸۸/۲/۶

رقابت تلويزيون هاي ماهواره اي در آفریقا

۱۳۸۸/۲/۶

بررسی وضعیت زنان در زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

بررسی جوانب علمی مدرنیسم درزبانهای زیمبابوه

۱۳۸۸/۲/۶

نگاهي به جايگاه تشيع در مغرب و آينده شيعيان

۱۳۸۸/۲/۶

معرفي مراكز ديني مسلمانان در سودان

۱۳۸۸/۲/۶

اسلام در حوزه کشورهای جنوب آفریقا(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۶

اسلام در حوزه کشورهای جنوب آفریقا(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۶

اسلام در حوزه کشورهای جنوب آفریقا(بخش 3)

۱۳۸۸/۲/۶

اسلام در حوزه کشورهای جنوب آفریقا(بخش 4)

۱۳۸۸/۲/۶

ادیان و مذاهب در افریقای جنوبی

۱۳۸۸/۲/۶

زنان وکودکان قربانی در قاره آفریقا

۱۳۸۸/۲/۶

شایسته سازی حضور فرهنگی ایران در کنیا

۱۳۸۸/۲/۶

چشم اندازهای امید بخش برای قاره آفریقا

۱۳۸۸/۲/۶

ارزيابي دانشگاه هاي نيجريه

۱۳۸۸/۲/۵

انقلاب اسلامي و بازتاب آن در كشور نيجريه(بخش 1)

۱۳۸۸/۲/۵

انقلاب اسلامي و بازتاب آن در كشور نيجريه(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۵

تاشه(Tashe)،سنتي مقابل نفوذ فرهنگي غرب در نيجريه

۱۳۸۸/۲/۵

ذخایر ارزی آفریقا

۱۳۸۸/۲/۳

"ملت رنگین کمان"

۱۳۸۸/۲/۳

انرژی برای آفریقا

۱۳۸۸/۲/۳

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش1)

۱۳۸۸/۲/۳

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 2)

۱۳۸۸/۲/۳

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 3)

۱۳۸۸/۲/۳

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 4)

۱۳۸۸/۲/۲

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 5)

۱۳۸۸/۲/۲

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 6)

۱۳۸۸/۲/۲

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 7)

۱۳۸۸/۲/۲

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 8)

۱۳۸۸/۲/۲

رايزني فرهنگي  جمهوري اسلامي ايران - نيجريه(بخش 9)

۱۳۸۸/۲/۲

آفران: منطقه نفت خيز «ابيي»

۱۳۸۸/۲/۲

روابط اسرائيل با گروههاي ويژه آفريقايي(بخش اول)

۱۳۸۸/۲/۱

روابط اسرائيل با گروههاي ويژه آفريقايي(بخش دوم)

۱۳۸۸/۲/۱

روابط اسرائيل با گروههاي ويژه آفريقايي(بخش سوم)

۱۳۸۸/۲/۱

روابط اسرائيل با گروههاي ويژه آفريقايي(بخش چهارم)

۱۳۸۸/۲/۱

روابط اسرائيل و گروههاي ويژه آفريقايي(بخش پاياني)

۱۳۸۸/۲/۱

ضرورت توجه به گوهر سياه

۱۳۸۸/۲/۱

منازعه در قبايل آفريقايي زير صحرا(بخش اول)

۱۳۸۸/۲/۱

منازعه در قبايل آفريقايي زير صحرا(بخش دوم)

۱۳۸۸/۲/۱

منازعه در قبايل آفريقايي زير صحرا(بخش سوم)

۱۳۸۸/۲/۱

منازعه در قبايل آفريقايي زير صحرا(بخش چهارم)

۱۳۸۸/۲/۱

منازعه در قبايل آفريقايي زير صحرا(بخش پاياني)

۱۳۸۸/۲/۱

اسرائيل , استعمار جديد در آفريقا (بخش اول)

۱۳۸۸/۲/۱

اسرائيل، استعمار جديد در آفريقا( بخش دوم)

۱۳۸۸/۲/۱

خواسته‌های مردم مصر

۱۳۸۸/۱/۲۹

بازیگری چند جانبه

۱۳۸۸/۱/۲۹

مصر در انتظار قاهره در سکوت(بخش1)

۱۳۸۸/۱/۲۹

مصر در انتظار قاهره در سکوت(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۲۹

مصر در انتظار قاهره در سکوت(بخش3)

۱۳۸۸/۱/۲۹

نصرالله های مصر

۱۳۸۸/۱/۲۹

رودررویی با چین از تبت تا زیمبابوه(بخش1)

۱۳۸۸/۱/۲۹

رودررویی با چین از تبت تا زیمبابوه(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۲۹

آشنايي با فرهنگ كشور غنا

۱۳۸۸/۱/۲۹

پروژه غرب برای تغییر رژیم های آفریقا

۱۳۸۸/۱/۲۹

دیپلماسی ایرانی در آفریقا

۱۳۸۸/۱/۲۹

آفریقا میزبان نظامی گری بوش(بخش 1)

۱۳۸۸/۱/۲۹

آفریقا میزبان نظامی گری بوش(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۲۹

نگاهی به بیانیه های الجزایر

۱۳۸۸/۱/۲۷

خروج از آفریقا

۱۳۸۸/۱/۲۷

مصاحبه با خانم رقیه توماسی

۱۳۸۸/۱/۲۷

سازمان ها و مؤسسات اسلامي زيمبابوه(بخش اول)

۱۳۸۸/۱/۲۷

انتقاد از سکوت جهان عرب

۱۳۸۸/۱/۲۷

تاثير تجددگرايى در آفريقا(بخش دوم)

۱۳۸۸/۱/۲۷

تاثير تجددگرايى در آفريقا(بخش پاياني)

۱۳۸۸/۱/۲۷

سازمان ها و مؤسسات اسلامي زيمبابوه(بخش دوم)

۱۳۸۸/۱/۲۷

تاثير تجددگرايى در آفريقا(بخش اول)

۱۳۸۸/۱/۲۷

سیاست خارجی مصر در دنیای متغیر

۱۳۸۸/۱/۲۷

زنان آفريقا(بخش دوم)

۱۳۸۸/۱/۲۷

زنان آفريقا(بخش پاياني)

۱۳۸۸/۱/۲۷

همکاری اسرائیل - آفریقا و تاثیر آن برکشورهای عرب

۱۳۸۸/۱/۲۷

نقش محور عربی مصر - عربستان در آشتی فلسطینی

۱۳۸۸/۱/۲۷

ازدواج در قبيله اندبله در زيمبابوه

۱۳۸۸/۱/۲۷

زنان آفريقا(بخش اول)

۱۳۸۸/۱/۲۷

جایگزین پرده نشین مبارک

۱۳۸۸/۱/۲۷

تلاش مصر برای بهبود روابط با ایران

۱۳۸۸/۱/۲۷

چشم انداز مذاکرات قاهره

۱۳۸۸/۱/۲۷

نقش زنان در تاريخ آفريقا

۱۳۸۸/۱/۲۷

اسرائیل و آپارتاید

۱۳۸۸/۱/۲۷

تصوف در آفريقا(قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۲۷

تصوف در آفريقا (قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۲۷

رواج مسيحيت در اوگاندا و وضعيت پرمخاطره مسلمانان

۱۳۸۸/۱/۲۷

رویای سیاه

۱۳۸۸/۱/۲۷

دیپلماسی در قاره سیاه(بخش4)

۱۳۸۸/۱/۲۷

فقر در شرق و جنوب آفريقا

۱۳۸۸/۱/۲۷

سرزمین نفرین شده آفریقا در قرن 21

۱۳۸۸/۱/۲۷

دیپلماسی در قاره سیاه(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۲۷

دیپلماسی در قاره سیاه(بخش3)

۱۳۸۸/۱/۲۷

دیپلماسی در قاره سیاه(بخش1)

۱۳۸۸/۱/۲۷

ماندلا نمیخواهد از انتقام چیزی بداند(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۲۷

ماندلا نمیخواهد از انتقام چیزی بداند(بخش1)

۱۳۸۸/۱/۲۷

نگاه آفریقایی ایران

۱۳۸۸/۱/۲۷

تلاش رئیس جمهور سودان برای جلب حمایت دوستان

۱۳۸۸/۱/۲۷

كنگو؛ سرزمين زخم خورده

۱۳۸۸/۱/۲۷

تاريخ مسلمانان زيمباوه (قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۲۷

تاريخ مسلمانان زيمباوه (قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۲۷

از رودزياي جنوبي تا زيمباوه

۱۳۸۸/۱/۲۷

دستاوردهای دولت در عرصه سیاست خارجی با آفریقا

۱۳۸۸/۱/۲۴

آفران: ميزباني ليبي براي دو كنفرانس اتحاديه آفريقا

۱۳۸۸/۱/۱۸

تپق‌هاي بان كي مون در اجلاس سران قاره سياه(بخش1)

۱۳۸۸/۱/۱۲

تپق‌هاي بان كي مون در اجلاس سران قاره سياه(بخش2)

۱۳۸۸/۱/۱۲

روابط ايران و مصر؛ آسيب ها و فرصت ها(قسمت چهارم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

روابط ايران و مصر؛ آسيب ها و فرصت ها(قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۱۱

روابط ايران و مصر؛ آسيب ها و فرصت ها(قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

روابط ايران و مصر؛ آسيب ها و فرصت ها(قسمت سوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

تاريخ سياسي ليبريا(قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

تاريخ سياسي ليبريا(قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۱۱

مقدمه ايي بر گفتگوي اديان در آفريقا (قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

مقدمه ايي بر گفتگوي اديان در آفريقا( (قسمت سوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

احزاب سياسي ‎آفريقاي جنوبي

۱۳۸۸/۱/۱۱

آفريقا در عصر رسانه هاي نوين (قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۱۱

آفريقا در عصر رسانه هاي نوين (قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

تاثيرات انقلاب اسلامي در آفريقا (قسمت دوم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

تاثيرات انقلاب اسلامي در آفريقا (قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۱۱

مقدمه اي بر گفتگوي اديان در آفريقا (قسمت چهارم)

۱۳۸۸/۱/۱۱

مقدمه اي بر گفتگوي اديان در آفريقا (قسمت اول)

۱۳۸۸/۱/۱۱

درخشش اقبال آفريقا در بحران جهانى

۱۳۸۸/۱/۵

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت هفتم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۸

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت ششم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۷

زندگينامه شهيد مصطفي مازح

۱۳۸۷/۱۲/۲۶

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت پنجم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۶

بحران در جزیره فانتزی

۱۳۸۷/۱۲/۲۵

عید نوروز در سرزمین فراعنه تا "نوروزی"در زنگبار

۱۳۸۷/۱۲/۲۵

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت چهارم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۵

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت سوم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۴

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت دوم)

۱۳۸۷/۱۲/۲۳

روابط روسيه و قاره آفريقا بعد از فروپاشي شوروي (قسمت اول)

۱۳۸۷/۱۲/۲۲

استراتژى مصر در مورد غزه

۱۳۸۷/۱۲/۲۲

تاثيرات انقلاب اسلامي در كشورهاي آفريقايي

۱۳۸۷/۱۲/۲۱

تهاجم بي صداي آمريکا به منابع طلاي سياه آفريقا

۱۳۸۷/۱۲/۲۰

آفریقای جنوبی - شاخص های اقتصادی و اجتماعی

۱۳۸۷/۱۲/۲۰

دمشق و قاهره کانون مذاکرات آتش بس با اسرائيل

۱۳۸۷/۱۲/۲۰

شیعیان الجزایر

۱۳۸۷/۱۲/۱۹

سودان، ثروتمندی که در فقر غوطه می‌خورد

۱۳۸۷/۱۲/۱۹

لاهه، مواجهه نظامى با مقاومت آفريقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۷

دادگاه سفيد پوستان

۱۳۸۷/۱۲/۱۷

آفران: سفر باراك اوباما به مصر

۱۳۸۷/۱۲/۱۶

پشت پرده مناقشه دارفور

۱۳۸۷/۱۲/۱۶

سـومــالـي؛ بــارقـه امــيـد

۱۳۸۷/۱۲/۱۶

انتخاب قذافي براي رياست اتحاديه آفريقا؛

۱۳۸۷/۱۲/۱۶

ناکارایی دومین انقلاب سبز آفریقا (بخش4)

۱۳۸۷/۱۲/۱۳

ناکارایی دومین انقلاب سبز آفریقا (بخش3)

۱۳۸۷/۱۲/۱۳

ناکارایی دومین انقلاب سبز آفریقا (بخش1)

۱۳۸۷/۱۲/۱۳

ناکارایی دومین انقلاب سبز آفریقا(بخش2)

۱۳۸۷/۱۲/۱۳

آفران: انتظار در خارطوم براي تصميم دادگاه لاهه...

۱۳۸۷/۱۲/۱۲

طرح آمريكايي "خاورميانه بزرگ و شمال آفريقا "

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

بررسي روابط خارجي ايران و آفريقاي جنوبي(1)

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

تهران -‌ پرتوريا؛ فراز و نشيب‌هاي مناسبات

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

نگاهي به تاريخچه روابط ايران و قاره افريقا

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

تاثير زبان و فرهنگ فارسي بر زبان و فرهنگ سواحیلي

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

دارفور؛ از نزاع قبايل تا جدال قدرت ها

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

حاشيه هايي از سفر رئيس جمهور

۱۳۸۷/۱۲/۱۰

گزارش سفر رئيس جمهور(ايرنا)

۱۳۸۷/۱۲/۹

گزارش سفر رئيس جمهور(فارس)

۱۳۸۷/۱۲/۹

آفران: تحليلي متفاوت از وقايع اخير رواندا و كنگو كينشاسا

۱۳۸۷/۱۲/۷

بحران سومالى

۱۳۸۷/۱۲/۷

جـــنگ‌هاي ابــدي

۱۳۸۷/۱۲/۴

آفریقا قطب تجارت کوکائین به اروپا

۱۳۸۷/۱۲/۳

عید نوروز در فرهنگ عمومی؛ا

۱۳۸۷/۱۲/۱

نام زبان فارسی در انگلیسی

۱۳۸۷/۱۲/۱

مقالات أفریقیة - عربی - 2

۱۳۸۷/۱۲/۱

انتخابات رياست جمهوري الجزاير

۱۳۸۷/۱۱/۲۸

آفران: اتحاديه فرانسه – آفريقا

۱۳۸۷/۱۱/۱۸

رهبري دزدان دريايي و مليت سوماليايي كانادايي ؟

۱۳۸۷/۱۱/۸

کشتی جنگی آلمانی علیه دزدان دریایی

۱۳۸۷/۱۱/۸

روزهای سیاه در کنیا

۱۳۸۷/۱۱/۶

پارلمان اتحاديه آفريقا و بحران هاي دروني آن

۱۳۸۷/۱۱/۶

مقالات أفریقیة - عربی - 1

۱۳۸۷/۱۰/۳۰

آفران: معادن اورانيوم در نيجر

۱۳۸۷/۱۰/۲۰

آفران: بهائيت در مصر

۱۳۸۷/۱۰/۱۷

تشي‍ّع به رنگ آفريقا(بخش2)

۱۳۸۷/۱۰/۱۲

كشاورزي ارگانيك،تجربه اتيوپي-بخش1

۱۳۸۷/۱۰/۸

كشاورزي ارگانيك،تجربه اتيوپي-بخش2

۱۳۸۷/۱۰/۸

گستاخ‌تر شدن دزدان دريايي؛ ظهور تروريستهاي جديد

۱۳۸۷/۱۰/۷

رابطه سادات حتى با نزديکان سياسى‌اش هم مبهم بود

۱۳۸۷/۹/۳۰

عملکرد مصر منطبق با خواسته اسراییل است

۱۳۸۷/۹/۱۱

حمله خاموش آمريکا به منابع نفتي آفريقا

۱۳۸۷/۹/۱۰

نسل جديد دزدان دريايي

۱۳۸۷/۹/۹

تشي‍ّع به رنگ آفريقا(بخش1)

۱۳۸۷/۹/۸

دزدی دریایی ازدیروز تا امروز!!

۱۳۸۷/۹/۸

جزئيات 1552 كشتي‌دزدي در ناامن‌ترين آبهاي جهان

۱۳۸۷/۹/۷

دزدان دريايي، 11 سپتامبر سومالي

۱۳۸۷/۹/۷

آیا پس از تروریستها نوبت دزدان دریای است؟

۱۳۸۷/۹/۶

دزدی دریایی ، بحرانی جدید برای تجارت جهانی

۱۳۸۷/۹/۶

قدر رابطه مثبت با كشاورزي آفريقا را بدانيم

۱۳۸۷/۹/۵

برخورد نيروى دريايى هند با دزدان دريايى سومالى

۱۳۸۷/۹/۲

افزايش نگراني‌هاي بين‌المللي از دزدان دريايي

۱۳۸۷/۹/۱

صورتجلسه کميته کارشناسي آفريقا

۱۳۸۷/۸/۳۰

گزارش کامل تجمع دانشجویان مقابل دفتر مصر(بخش3)

۱۳۸۷/۸/۱۹

گزارش کامل تجمع دانشجویان مقابل دفتر مصر(بخش4)

۱۳۸۷/۸/۱۹

 گزارش كامل تجمع دانشجويان مقابل دفتر مصر (بخش1)

۱۳۸۷/۸/۱۹

گزارش کامل تجمع دانشجویان مقابل دفتر مصر(بخش2)

۱۳۸۷/۸/۱۹

متن كامل قرار بازداشت قذافي منتشر شد (بخش1)

۱۳۸۷/۷/۲۳

متن كامل قرار بازداشت قذافي منتشر شد (بخش2)

۱۳۸۷/۷/۲۳

متن كامل قرار بازداشت قذافي منتشر شد (بخش3)

۱۳۸۷/۷/۲۳

متن كامل قرار بازداشت قذافي منتشر شد (بخش4)

۱۳۸۷/۷/۲۳

متن كامل قرار بازداشت قذافي منتشر شد (بخش5)

۱۳۸۷/۷/۲۳

تمساح پرستی قبیله آناری در کشور اتیوپی

۱۳۸۷/۷/۸

جشن ادبار دراتيوپي

۱۳۸۶/۲/۲۹

وجوه نام گذاری در فرهنگ مردم اتیوپی

۱۳۸۶/۲/۱

جایگاه کارناوال فانتی در فرهنگ مردم نیجریه

۱۳۸۵/۱۲/۲۳