سیاست        0  1417 reads

1) حکومت

نوع حكومت
جمهوري

سيستم حكومتي (قوه هاي كشور(
قوه مجريه شامل رئيس جمهور(رئيس دولت)، نخست
وزير و هيات وزيران

قوه قانون گذاري؛ شامل مجلس ملي

قوه قضائيه‌ شامل دادگاه عالي، دادگاه استيناف، محاكم جنايي، دادگاه دادرسي رياست جمهوري و هيات وزيران

احزاب مهم و رهبران آنها

(نگارلجي يورونگار))، RNDP دلوا كسير كوماكوي)، UNDR ( صالح كيبزابو)، PLD ( ابن عمر محمد صالح)،MPS ( محمد صالح احمد)، RDP ( لول محمد چووا) FAR، UDR

  (جين الينگو) و URD ( جن عبدالغدير كامنگو)

عضويت در سازمان هاي مهم منطقه اي و بين المللي

اتحاديه آفريقا، گروه بانك آفريقايي توسعه، شوراي آفريقايي حوزه درياي كارائيب و اقيانوس آرام، فائو، گروه 77، بانك بين المللي نوسازي و توسعه، ايكائو، شوراي بين المللي حمل و نقل پاك، موسسه مديران خبره، انجمن بين المللي توسعه، صندوق بين المللي توسعه كشاورزي، همكاري بين المللي مالي، بانك اسلامي توسعه، فدراسيون بين المللي هلال احمر و جوامع صليب سرخ،سازمان بين المللي كار، صندوق بين المللي پول، اينترپل، كميته بين المللي المپيك،سازمان بين المللي ارتباطات ماهواره‌اي، اتحاديه بين المللي ارتباطات از راه دور، آژانس تضمين سرمايه‌گذاري چندجانبه، جنبش عدم تعهد، كنفدراسيون بين المللي اتحاديه‌هاي كارگري، سازمان جهاني گردشگري ملل متحد، اتحاديه جهاني پست، سازمان جهاني مصرف، فدراسيون جهاني اتحاديه‌هاي كارگري، سازمان بهداشت جهاني، سازمان جهاني مالكيت فكري، سازمان جهاني هواشناسي، ماموريت سازمان ملل در ساحل عاج، سازمان ممانعت از سلاح هاي شيميايي،  سازمان ملل، كنفرانس ملل متحد براي بازرگاني و توسعه، سازمان كنفرانس اسلامي، سازمان بين المللي كشورهاي فرانكوفون


2) شخصیت ها

ادريس ديبي


ادريس ديبي (Idriss Déby) رئيس جمهور چاد و رئيس جنبش نجات ملي در سال 1952ميلادي در شهر «فادا» واقع در شمال شرقي چاد به دنيا آمد. وي كه به قبيله چادي - سوداني «الزغاوة» "Zaghawa" (يكي از شاخه هاي قبيله غوران كه در طول مرزهاي چاد و سودان پراكنده است) وابسته است، در ابتدا در مدرسه فرانسوي ها واقع در«فابا» به تحصيل پرداخت و سپس دوره دبيرستان خود را در شهر «آبچه» تكميل نمود و پس از اخذ مدرك دبيرستان مانند بسياري از فرزندان صحراء به ارتش پيوست. او سپس براي تكميل آموزش هاي نظامي راهي مركز آموزش هاي هوايي «آموري» فرانسه شد و پس از مدتي به جايزه خلبان حرفه اي نائل آمد. بازگشت وي به چاد با پايان درگيري هاي سال 1979 ميلادي و تشكيل دولت موقت وحدت ملي همزمان شد.
دولت موقت ائتلافي كه از چند گروه سياسي به رياست «جوكوني عويضي» تشكيل شده بود، در طول سال هاي 1972-1982 ميلادي بر كشور حكومت مي كرد، اما پس از مدتي با شورش «حسين حبري» نخست وزير وقت بر دولت «جوكوني عويضي» بار ديگر درگيري ها از سرگرفته شد.

ادريس ديبي به دليل دارا بودن ويژگي ها و توانايي هاي منحصر به فرد، به سرعت به شخصيت نظامي قابل احترامي تبديل و به عنوان فرمانده نيروهاي مسلح در شمال كشور انتخاب شد. وي پس از سيطره بر انجامنا نيروهاي شمالي را وارد پايتخت كرد و پس از آن به سرهنگي ارتقا درجه يافت.
ديبي حيات سياسي خود را به محض بازگشت از فرانسه آغاز كرد. مسير زندگي وي با «حسين حبري» كه براي دستيابي به قدرت تلاش مي كرد، گره خورده است. ديبي در طرد «جوكوني عويضي» رئيس سابق چاد و رسيدن «حسين حبري» به حكومت چاد در بين سال هاي 1982-1990 ميلادي نقش مهمي بازي كرد.

به پاس زحماتش، حسين حبري او را به سمت معاونت ويژه رياست جمهوري در امور نظامي، دفاعي و امنيتي و همچنين نماينده تام الاختيار نيروهاي نظامي در دفتر اجرايي كميته مركزي اتحاديه ملي استقلال و انقلاب انتخاب كرد.
در سال 1985 ميلادي موفقيت هاي روزافزون ديبي در جنگ با نيروهاي طرفدار ليبي، باعث شهرت روزافزون وي شد تا جايي كه نام ديبي بيشتر از «حسين حبري» شنيده مي شود و همين باعث شد تا وي را براي انجام مطالعات نظامي عازم فرانسه كنند.

در اوريل 1989 ميلادي روابط حسين حبري با برخي معاونين نزديك نظامي خود به تيره گي گراييد. ادريس ديبي كه يكي از اين معاونين بود، به همراه تعدادي ديگر از شخصيت هاي قبيله «الزغاوه» به تلاش براي سرنگوني دولت متهم شدند.
ادريس ديبي به محض احساس خطر تسويه از سوي حسين حبري، تصميم به ترك كشور كرد، به گونه اي كه ابتدا به سودان رفت و پايگاه هايي براي ارتش ويژه خود تشكيل داد و با همكاري جنبش هاي مسلح ائتلاف جديدي به نام جنبش ملي نجات كه اعضاي قبيله الزغاوه بر آن تسلط داشتند، بنيان نهاد.

در مارس 1990 ميلادي ادريس ديبي به همراه اعضاي جنبش ملي به چاد بازگشت و با توجه به پيشرفت جنبش ملي، دولت حسين حبري عمليات هاي انتقامي خود عليه معارضين را شدت بخشيد.
در 4 دسامبر 1990 ميلادي جبهه ملي مردمي توانست زمام امور را در دست گرفته و «حسين حبري» و حكومتش را سرنگون و او را مجبور به فرار كند. ديبي پس از آن از فعاليت هاي نظامي به فعاليت هاي سياسي تغيير جهت داد و به عنوان رئيس شوراي حكومت انتقالي انتخاب شد.

در 28 فوريه 1991 ميلادي پس از تصويب ميثاق ملي ديبي به عنوان رئيس جمهور انتخاب شد. او به مجرد كسب قدرت تعهد داد كه جلوي نقض حقوق بشر را بگيرد و نظام چند حزبي را در دولت وارد سازد و به اصول دموكراتيك بازگردد.
با روي كار آمدن ادريس ديبي، براي اولين بار اجازه داده شد تا اتحاديه هاي كارگري و سازمان هاي مستقل تاسيس شوند و به احزاب سياسي اجازه فعاليت داده شد به گونه اي كه 41 حزب سياسي تاسيس شدند. به پاس تلاش هاي ديبي، جايزه اروپايي مبلغان حكومت قانون و دموكراسي به وي اعطا شد.

در 21 فوريه 1995 ميلادي او به درجه ژنرالي ارتقاي مقام يافت و در 8 اگوست 1996 ميلادي در دوره اي كه آزادي سياسي و نظام چند حزبي در كشور حاكم بود، در اولين راي گيري چند حزبي تاريخ چاد به مدت 5 سال به عنوان رئيس جمهور اين كشور انتخاب شد.
در 8 اگوست 2001 ميلادي پس از موفقيت در دوره اول رياست جمهوري بار ديگر به اين سمت انتخاب شد. ادريس ديبي در مراسم سوگند وعده داد كه چاد پس از فائق آمدن بر خشونت، با عزم و تصميم راسخ به سمت توسعه حركت خواهد رفت. اما علي رغم انتخاب مجدد ديبي، معارضين وي انتقادات تندي عليه وي به راه انداختند و او را به تقلب در انتخابات و نقض حقوق بشر و فقر جانكاه مردم علي رغم كشف و توليد نفت، متهم كردند.

در مي 2004 ميلادي پس از شايعه بيماري خطرناك رئيس جمهور، با اولين كودتاي نظامي ناكام، اركان قدرت ديبي به لرزه در آمد و از دسامبر 2005 ميلادي بسياري از افسران نظامي از ارتش فرار كرده و دربين صفوف نزديكان و اطرافيان وي شكاف ايجاد شد و همين امر باعث افزايش قدرت شورشيان شد.

ديبي سودان را به حمايت از شورشيان متهم مي كرد. ديبي در آوريل 2006 ميلادي براي بار دوم از كودتاي نظامي نافرجام، جان سالم به در برد. در 3 مي سال 2006  ميلادي پس از اصلاح قانون اساسي كه جنجال زيادي نيز به همراه داشت، او براي بار سوم به رياست جمهوري انتخاب شد.
ديبي قانون اساسي كشور را اصلاح و خود را براي بار سوم نامزد انتخابات رياست جمهوري معرفي كرد كه با درصد آراي قابل توجهي بار ديگر زمام امور را در اين كشور بر عهده گرفت. اين اقدام كه نارضايتي معارضين را به همراه داشت به اذعان بسياري از ناظران جنگ داخلي در كشور را شعله ور نموده و گروه هاي شورشي به فعاليت هاي خود براي سرنگوني نظام ادريس ديبي به شدت ادامه دادند.
ديبي سومين دوره رياست جمهوري خود را دوره ثبات امنيتي و بهبود ملموس اوضاع اقتصادي ناميده است. از مهمترين دستاوردهاي وي مي توان به استخراج نفت چاد در سال 2003 ميلادي و افتتاح اولين كانال ماهواره اي تلويزيون چاد در سال 2009 ميلادي اشاره كرد.

ديبي كه دوره اي از فعاليت هاي خود را در ليبي و سودان گذراند، پس از در دست گرفتن قدرت به دو دهه درگيري با ليبي كه منجر به بروز جنگ بين طرفين شده بود، خاتمه داد و روابط حسنه اي با اين كشور برقرار كرد. اما در ارتباط با سودان وي همواره از طرف اين كشور به حمايت از گروه هاي شورشي دارفور (كه از قبيله ديبي بودند) متهم مي شد، تا اينكه در سال 2010 ميلادي ديبي در سفري غير منتظره به خرطوم با مقامات سوداني ديدار و طرفين تعهد كردند كه دست از حمايت گروه هاي شورشي بردارند و در جهت عادي سازي روابط و اعتمادسازي متقابل گام بردارند.
از ويژگي هاي جوامع صحرايي تعدد زوجات است. ديبي نيز تا كنون چندين بار (تقريبا 10 بار) مبادرت به ازدواج و سپس طلاق كرده است و داراي 12 دختر و پسر مي باشد. ديبي با «هندا ديبي» 29 ساله ازدواج كرده است. هندا در مراكش، فرانسه و كانادا تحصيل نموده و به زبان هاي زنده دنيا مسلط است و همواره در كنار همسرش ديده مي شود.
وي در سال هاي اخير به نيابت از همسرش در محافل سياسي حاضر مي شود و گاهي در اتحاديه افريقا از طرف رئيس جمهور سخنراني مي كند. برخي از ناظران معتقدند كه ازدواج ديبي داراي بعد استراتژيك است. چرا كه هندا وابسته به يكي از بزرگترين و مهمترين قبايل عربي چاد است و هدف ديبي در دوره اي كه چاد از بي ثباتي رنج مي برد، افزايش پيوندهاي خانوادگي و گسترش دايره طرفداران خود است.

دبی در سال 2011میلادی (90ه.ش) مجددا در انتخابات شرکت کرد و پیروز انتخابات شد. انتخابات بعدی چاد در سال 2016میلادی برگزار خواهد شد.

View this article in PDF format Print article
Other articles in this category
چاد در یک نگاه
جغرافیا
فرهنگ
تاریخ
اقتصاد
سیاست
نظامی
روابط با ایران