محوطه‌های فسیل‌های انسان‌های اولیه استرک فونتن، سوآرتکرانز، کرومدرائی و پیرامون (Fossil Hominid Sites of Sterkfontein, Swartkrans, Kromdraai, and Environs) S24 09 31.0 E29 10 37.0 تاریخ ثبت: 1999 تاریخ گسترش: 2005         جمجمه فسیل معروف تائونگ، نمونه‌ی از گونه اوسترالوپیتکوس آفریکانوس ، در این منطقه در سال 1924 پیدا شده است. دره مکاپان نیز در ین منطقه واقع شده است و در غارهای باستانی بسیار خود بقاهای سکونت و تکامل انسان، به قدمت 3/3 ملیون سال، حفظ کرده است. آثار به جا مانده در این ناحیه خاستگاه و تاریخ تکامل انسان را مشخص می‌کنند. فسیل‌های یافت شده ما را قادر کرده‌اند تا گونه‌ی مختلف انسان‌های اولیه را شناسائی‌کنیم. از جمله آن‌ها می‌توان به پارانثروپوس با قدمت 5/2 تا 5/4 ملیون سال و نیز اختراع آتش در 8/1 تا 1 ملیون سال پیش اشاره کرد. این منطقه در سال 2005م گسترش پیدا کرده است. پارک تالابی سنت لوئیس (Greater St Lucia Wetland Park) S27 50 20 E32 33 00 تاریخ ثبت: 1999         فریندهای ناشی از باد، رودخانه و دریا در این محوطه موجب تشكیل اشكال مختلف پوشش سطح زمین، از جمله صخره‌های مرجانی، ساحل‌های طویل شنی، تپه‌های ساحلی، دریاچه‌های به هم پیوسته، مرداب و نیز تالاب‌های وسیع با پوشش گیاهی نی و پاپیروس شده است. تعامل محیط ‌زیست نامتجانس پارك با سیل‌های و طوفان‌های عظیم ساحلی و نیز مكان جغرافیایی بینابینی آن میان آفریقای حاره‌ ای و نیمه‌حاره‌ ای، موجب تنوع زیستی فوق‌العاده‌ و گونه‌زایی مداوم در این محوطه شده است. چینش موزائیكی این اشكال مختلف زیستگاه‌ها و پوشش زمین كنار هم موجب یجاد چشم‌اندازی فوق‌العاده در این منطقه شده است. این محوطه زیستگاه های حیاتی برای طیف وسیعی از گونه‌های متعلق به محیط‌های دریایی، تالابی و ساوانایی قاره آفریقا است. دلیل ثبت: پارك سنت لوئیس شامل سیزده منطقه حفاظت شده هم‌جوار مي‌شود كه وسعت‌شان در مجموع بالغ بر 234 هزار هكتار مي‌شود. این محوطه بزرگترین اكوسیستم مصب رودخانه‌ای در آفریقا است و جنوبی‌ترین صخره‌های مرجانی قاره آفریقا را در خود جای داده است. فرایندهای مداوم رودخانه‌ی، دریایی و بادی در این محوطه موجب تنوع اشكال سطح زمین و ایجاد اكوسیستم‌های متنوع شده‌اند كه از جمله آن‌ها می‌توان به دره‌های وسیع زیرآبی، سواحل شنی، تپه‌های جنگلی و نیز موزائیكی از تالاب، چمن زار، جنگل، دریاچه و ساوانا اشاره كرد. تنوع مورفولوژیك و نیز وقوع سیل‌ها و طوفان‌های بزرگ، موجب یجاد فریندهای مداوم تكاملی در منطقه شده است. از جمله پدیده‌های طبیعی فوق‌العاده‌ی كه در این پارك به چشم می‌خورند، می‌توان به افزیش و كاهش چشمگیر میزان نمك موجود در آب دریاچه‌ها، تعداد بسیار لاك‌پشت‌هایی كه در ساحل تخم مي‌گذارند، مهاجرت نهنگ‌ها، دلفین‌ها و كوسه‌ها در فواصل دور از ساحل، جمعیت زیاد پرندگان آبی از جمله پلیكان‌، لك‌لك، حواصیل و چلچله درییی اشاره كرد. موقعیت خاص جغرافیایی این پارك در حدفاصل آفریقای حاره‌ای و نیمه‌حاره‌ای و نیز موقعیت ساحلی آن موجب تنوع زیستی بی‌نظیری در این پارك شده كه وجود 521 گونه پرنده، تنها نمونه كوچكی از آن است. جزیره روبن (Robben Island) S33 48 E18 22 تاریخ ثبت : 1999         جزیره روبن در زمان های مختلف طی قرون 17م تا 20م به عنوان زندان ، بیمارستان مخصوص گروه های طرد شده اجتماع و پیگاه نظامی، مورد استفاده قرار می‌گرفت. ساختمان های واقع در این جزیره، به ویژه بناهایی که مربوط به اواخر قرن بیستم است، مانند زندان امنیتی زندانیان سیاسی، از پیروزی دموکراسی و شکست استبداد و تبعیض نژادی حکایت می کند.   پارک اوکاهلامبا/دراکنزبرپ (UKhahlamba/Drakensberg Park) S29 23 00 E29 32 26 تاریخ ثبت : 2000         این پارک با صخره‌های بازالتی و خاک‌ریزهای شنی از زیبایی طبیعی بی نظیری برخوردار است. علف زارهای واقع در ارتفاعات، رودخانه‌های بکری که در دره‌ها جاری است و تنگه‌های بین صخره‌ها به زیبایی‌های این منطقه افزوده است. زیستگاه‌های متنوع این پارک گونه‌های مختلف گیاهان و جانوران بومی و غیر بومی در معرض انقراض، به ویژه پرندگان و درختان را در خود جای داده است. علاوه بر آن، این منطقه تماشایی دارای غارها و پناهگاه‌های صخره ا‌ی بسیاری نیز هست که بزرگ ترین مجموعه نقاشی‌های 4000 ساله آفریقا، جنوب صحرا، متعلق به اقوام سان را در این غارها می‌توان یافت. نقاشی‌های روی صخره‌ها از لحاظ کیفیت، تنوع موضوع و چگونگی به تصویر کشیدن حیوانات و انسان‌ها استثنیی و بی‌نظیرند. این نقاشی‌ها نمادی از حیات روحانی اقوام سان بوده که دیگر در این منطقه زندگی نمی‌کنند. منبع:یونسکو

1. آفریقای مدرن را ببینید: به احتمال بسیار زیاد نخستین مقصد شما در اتیوپی، آدیس آبابا پایتخت این کشور خواهد بود. این شهر می تواند تمام تصوراتی را که از یک شهر آفریقایی دارید به هم بزند. آدیس آبابا شهری مدرن و تمیز است و این روزها ساخت وسازهای زیادی برای توسعه بیشتر آن در حال انجام است. پاساژ ها و مراکز خرید هم این مساله را بخوبی تائید می کند. در حوزه سفر، شما می توانید بسادگی، این موضوع را از طریق نگاهی به اتوبوس ها یا هواپیماهای خطوط هوایی اتیوپین ایرلاینز یا حرکت در جاده های برونشهری و معابر شهری این کشور متوجه شوید.   2. با مردم بومی آشنا شوید: آن تصویر مدرن را برای مدتی کنار بگذارید. آیا دوست دارید مردمی را ببینید که به شیوه بدوی زندگی می کنند و مثلا لباس هایشان از گیاهان درست شده است. پاسخ تان اگر مثبت است اتیوپی جای خوبی برای شماست. آمارها نشان می دهد بیش از 80 درصد مردم اتیوپی هنوز در روستاها زندگی می کنند و این روستاییان آداب و رسوم خاصی مثل موسیقی و نیایش دارند که برای دیگران می تواند جالب باشد.   3. جامعه ای متکثر را ببینید: وقتی شما به اتیوپی بروید شاید فکر کنید به چند کشور متفاوت سفر کرده اید. دین مردم اتیوپی آمیخته ای از ادیان بومی در کنار دو دین بزرگ مسیحیت و اسلام است. از نظر زبانی هم مردم این کشور با بیش از 20 زبان صحبت می‎ کنند. همین وضع در مورد قومیت های گوناگون این کشور نیز وجود دارد. در این کشور بیش از 20 قوم زندگی می کنند. در این شرایط، هم تنوع دیدنی است و هم زندگی مسالمت آمیز، آن هم در قاره ای که خاطرات کمی از دعواهای مذهبی و قومی نداشته و ندارد. شعار گردشگری اتیوپی این است که شما به مهد انسان می آیید. چرا؟ چون قدیمی ترین فسیل های انسانی که در این کشور کشف شده مربوط به 5/8 میلیون سال قبل بوده است.   4. تنوع طبیعی را درک کنید: دوست دارید با شتر در بیابان راه بروید؟ عاشق قدم زدن در جاده ای جنگلی و تماشای یک آبشار بزرگ و زیبا هستید؟ دریاچه را ترجیح می دهید یا می خواهید به یکی از مرتفع ترین مناطق آفریقا سفر کنید؟ همه اینها را اتیوپی به شما هدیه خواهد کرد. بیابان دناکل که دهانه های آتشفشانی زیادی هم در دل خود دارد، جنگل بیل و آبشار نیل آبی و دریاچه آن و البته قله راس داشن با 4550 متر ارتفاع. به این مجموعه باید حضور در نیمکره جنوبی زمین و نیز تنوع زیستی خاص این کشور و حیوانات بومی آنجا را هم اضافه کنید. جالب است بدانید که در یکی دو شهر از اتیوپی مثل حرار، یک سنت توریستی، غذا دادن به کفتارهاست.   5. به مهد انسان بروید: مهد در لغت به معنای گهواره است. شعار گردشگری اتیوپی این است که شما به مهد انسان می آیید. چرا؟ چون قدیمی ترین فسیل های انسانی که در این کشور کشف شده مربوط به 5/8 میلیون سال قبل بوده است. حال تصور این که قرار است به چنین سرزمینی بروید؛ مخصوصا با نظر به این که نقشینه های سنگی از آن زمان و نیز برخی ساختمان های تاریخی مثل کاخ های فسیل قبل از قرن هفدهم، باعث می شود این کشور به یک جاذبه مهم برای دوستداران تاریخ هم تبدیل شود. ضمنا باید بدانید که نام سابق اتیوپی، حبشه بوده است که در تاریخ اسلام دارای جایگاه ویژه ای است.

"کازابلانکا" یا "سرای سفید" که به عربی "دار البیضاء" هم گفته می‌شود، به عروس شهرهای آفریقا شهرت دارد و دیدنی‌های بسیاری را در خود نهفته دارد.

 بهره برداري از نيروگاه بادي براي توليد 1/1 گيگاوات برق در پايتخت كنيا انجام شد. به گزارش خبرنگار علمي باشگاه خبرنگاران محققان نصب توربين هاي بادي در 25 كيلومتري جنوب غربي نايروبي پايتخت موفق به توليد 1/1 گيگاوات برق در اين منطقه شدند.     محققان مي گويند كه با توجه به توسعه اين صنعت در كل جهان با روش هاي نوين اين منطقه قابليت دارد تا به ميزان 50 درصد افزايش يابد. به گفته اين پژوهشگران شركت هاي سرمايه گذار بايد حدود 815 ميليون دلار در اين منطقه اختصاص دهند تا توان نيروگاهي 300 مگاواتي در اين منطقه احداث نمود. اين گزارش بيان مي كند اگر اين توسعه صورت گيرد مجبور مي شوند تا 37 درصد خريد زغال سنگ براي توليد برق را افزايش دهند كه اين كار در اين شرايط اقتصادي به صرفه نيست.   منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

غانم شیحاوی کارگردان جوان تونسی و عضو انجمن معرفت در شهر سوسه در مورخ 27 دیماه در محل رایزنی فرهنگی ج.ا.ا با صادق رمضانی گل افزانی رایزن فرهنگی کشورمان دیدار و گفتگو کرد.

جزیره مایوت در شرق قاره آفریقا در كنار مجمع الجزایر كومور قرار گرفته و از لحاظ جغرافیایی می توان گفت كه این جزیره در شمال كانال موزامبیك، در اقیانوس هند قرار دارد. این جزیره به همراه سه جزیره مجمع الجزایر كومور در سال 1843 میلادی به تصرف دولت فرانسه در آمده و در سال 1974 میلادی مردم این جزیره در رفراندومی كه برگزار گردید با حدود 64% آراء به باقی ماندن تحت تسلط دولت فرانسه رای مثبت دادند . در حالی كه سه جزیره دیگر از حاكمیت و استعمار فرانسه در سال 1975 میلادی خارج شدند. دولت كومور در این سال ها تسلط فرانسه بر جزیره مایوت را مورد انتقاد قرار داده وبارها به شورای امنیت سازمان ملل در این خصوص شكایت نموده است.به عنوان نمونه در سال 1976میلادی دولت كومور به شورای امنیت در این خصوص شكایت نمود كه در جلسه رای گیری 11 عضو به جدایی مایوت از فرانسه رای دادند، اما فرانسه این رای را وتو نمود. در سال 2009 میلادی مجدداً رفراندومی در این كشور برگزار گردید كه این بار در حدود 95% به عدم جدایی این جزیره از فرانسه رای مثبت دادند. این جزیره اكنون به عنوان 101 امین استان فرانسه و پنجمین استان این كشور در خارج از مرز های فرانسه شناخته شده است. مساحت این جزیره در حدود 374 كیلومتر مربع بوده و در حدود 185 كیلومتر خط ساحلی دارد. آب و هوای این جزیره گرمسیری بوده و مرطوب می باشد. از ماه نوامبر تا ماه می فصول بارندگی در این جزیره بوده و مابین ماه های می تا نوامبر فصول خشك این جزیره می باشد. جمعیت این جزیره در حدود 231 هزار نفر بوده و جمعیت 0 تا 14 سال در این كشور 45%، 15 تا 64 سال 53% و 64 سال به بالا در حدود 2% كل جمعیت را به خود اختصاص داده اند. نرخ رشد جمعیت این جزیره در حدود 3% بوده و نرخ تولد مردم این جزیره در حدود 38 تولد در هزار نفر و نرخ مرگ 7 نفر در هر هزار نفر می باشد. سن امید به زندگی در بین مردم این جزیره در حدود 63 سال بوده و مردان در سن 60 سالگی و زنان در سن 65 سالگی به طور میانگین از دنیا می روند. از لحاظ مذهبی 97% مردم این جزیره مسلمان بوده و 3 درصد مابقی مسیحیان كاتولیك می باشند. زبان مردم این كشور سواحیلی و فرانسه بوده و نرخ باسوادی در حدود 86% می باشد. پایتخت جزیره شهر " مامودزو" بوده و كل جزیره به 17 بخش تقسیم می شود. از لحاظ سیاسی قوای مختلف در این جزیره به صورت ذیل می باشد، رییس كشور رییس جمهور فرانسه بوده و رییس دولت به نمایندگی از رییس جمهور فرانسه و رییس شورای عمومی كشور مسوول كنترل امور جزیره می باشد. رییس شورای عمومی كشور توسط نمایندگان عضو شورا برای یك دوره شش ساله تعیین می گردد. انتخابات بعدی در سال 2010 میلادی برگزار خواهد گردید. شورای عمومی كشور كه اصطلاحاً قوه مقننه بوده دارای 19 عضو بوده كه توسط مردم برای یك دوره سه ساله انتخاب می شوند. انتخابات بعدی این شورا در سال 2011 میلادی برگزار خواهد گردید. از لحاظ قضایی نیز یك دادگاه عالی در كشور وجود دارد. اقتصاد كشور بیشتر بر پایه كشاورزی تنظیم گردیده و علاوه بر آن ماهیگیری نیز بخشی از اقتصاد این جزیره را به خود اختصاص می دهد. این جزیره بیشتر محصولات غذایی خود را از فرانسه وارد می كند. نرخ تولید ناخالص داخلی این جزیره در سال 2005 میلادی در حدود 953 میلیون دلار بوده است. نرخ بیكاری این جزیره در حدود 25% بوده و در حدود 50 هزار نفر از مردم جزیره در سن كار قرار دارند. محصولات كشاورزی تولیدی جزیره وانیل و قهوه می باشد. این جزیره دارای 10 هزار خط تلفن ثابت و 48 هزار خط تلفن همراه بوده و دارای 3 ایستگاه تلویزیونی و رادیویی می باشد. ادامه مطلب همراه با عكس هاي بيشتر در وبلاگ رهنما كسايي

عمر عبدالله جوان کنیایی، به کودکان روستا قرآن می آموزد؛ او از روی ارادت به انقلاب اسلامی، فرزندان خود را روح الله خمینی، علی خامنه ای، مرتضی مطهری و حسین بهشتی نام گذاشته است. مصاحبه با عمر عبدالله به همراه نریشن و تصاویری از روستا بخش هایی از مستند «آشنای دور» هستند که مجید عزیزی به عنوان کارگردان آن را برای خانه مستند انقلاب ساخته است.   این مستند سعی دارد علاوه بر به تصویر کشیدن فعالیت های قرآنی این جوان کنیایی، عشق و ارادت او را به شخصیت های برجسته انقلابی در کشورمان به ویژه امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب بیان کند.   صدور فرهنگ انقلاب دارای ابعاد مختلفی است که یکی از آنها دلبستگی مردم دیگر کشورها به رهبرانی است که نه بر پایه قدرت و ثروت، بلکه با معیار وابستگی به ارزش های دینی و آرمان های انقلابی توسط مردم مورد حمایت قرار می گیرند که در این مستند به این موضوع اشاره می شود.  

مبارزه در مقابل امپرياليسم در تمامي آفريقا ، مبارزه ايي در جهت استقلال خواهي مداوم آفريقا بودكه از آن به رنسانس آفريقائي تعبير مي شود .

جمیله بوپاشا بانوی مبارز الجزایری  و یکی از اعضای مهم جبهه آزادی بخش الجزایر به دعوت عزت الله ضرغامی ریاست سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شد و مورد استقبال مسئولانی از سازمان قرار گرفت.                

شورشیانی که به خانه بازمی‌گردند، می‌توانند ترکیب خطرناکی از باورهای تروریستی و تجربه عملیات تروریستی را به کشورهای خود بیاورند که می‌تواند باعث گسترش و تعمیق خشونت و تروریسم در کشورهای شمال آفریقا شود.       در دوران پس از حملات 11 سپتامبر 2001 ، بنیاد گرایی و رادیکالیسم اسلامی در صدر اخبار رسانه ها و مباحث سیاسی و دانشگاهی غرب، خاور میانه و شمالآ قرار گرفت. اگرچه در اغلب این مباحث، رادیکالسیم اسلامی به عنوان نیرویی جهانی به تصویر کشیده شده است که جدا از مردم، مکان ها و تاریخ عمل می کند، اما واقعیت آن است که تندرویی مذهبی، اشکال قومی و منطقه ای متعددی دارد که به طور ویژه به فرهنگ، سنت، روش های زندگی و ساختار اجتماعی و سیاسی بر می گردد. از این رو، رادیکالیزه شدن اسلام میان مسلمانان شمال آفریقا، از اهمیت زیادی در حوزه های سیاسی و اجتماعی برخوردار ا ست، به ویژه که طی سال های گذشته برخی از بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای تلاشهای زیادی را برای صدور ایده های مذهبی تندروانه نظیر وهابیت به این منطقه انجام داده اند. با آغاز بحران در سوریه، قدرتهای غربی و هم پیمانان منطقه ای آنها گام هایی برای شعله ور کردن نزاع در این کشور برداشتند و به هدایت و تجهیز گروه های تروریستی به بهانه حمایت از مخالفان اسد پرداختند. در این بین سهم کشورهای شمال آفریقا در اعزام تروریست به سوریه قابل توجه بود. این تروریست ها که از لیبی، تونس، الجزایر، مصر و مراکش راهی سوریه شده اند، گرایش های سلفی – وهابی دارند و از حامیان خط مشی القاعده محسوب می شوند. آنها در سایه حمایت سرویس های اطلاعاتی – امنیتی غربی از کشورهای خود خارج شده و در سوریه علیه دولت قانونی این کشور وارد جنگ و درگیری ویرانگری شده اند. نکته قابل تامل در انتقال این شورشیان و تروریست ها از کشورهای خود به سوریه، این است که بحران سوریه نوعی تروریسم بین المللی را به وجود آورده و ممکن است این تروریست ها ی بین المللی و سازمان یافته، پس از سوریه راهی کشور یا منطقه ای دیگر شوند و در آنجا نیز آشوب به پا کنند. چنین امری خطری بالقوه برای کشورهای منطقه شمال آفریقا به شمار می رود.       بحران سوریه و تروریسم بین المللی بنا به برآوردهای محققان بریتانیایی و مجله جینز در سال 2013، در سوریه قریب به 100 هزار شبه نظامی که هزار گروهک را تشکیل داده بودند، علیه اسد می جنگیدند، بیشتر از 30 هزار نفر از این تعداد را می توان تروریست های خارجی دانست که به سازمان های تروریستی بین المللی وفادارند. بر اساس این برآورد، تعداد مزدوران سعودی در سوریه بین 5 تا 8 هزار نفر هستند. طبق جدول موجود در این گزارش، از تونس 8000 نفر، فلسطین و عراق 4000 نفر، لیبی 4500 نفر، الجزایر 1000 نفر، یمن 1800 نفر و ... در سوریه حضور دارند. همچنین برآورد ها نشان می دهد بین 400 تا 2000 اروپایی از سال 2011 در سوریه در حال مبارزه علیه رژیم بشار اسد هستند. این تعداد بیانگر آن است که شمار اروپائیانی که در سوریه می جنگند، بیشتر از تعداد اروپائیانی است که در جنگ عراق و افغانستان شرکت داشتند. در دی ماه 1392 شبکه العالم آماری از کشته شدگان اتباع کشورهای اسلامی در سوریه منتشر کرد که در نوع خود جالب توجه بود. بر این اساس، تعداد تونسی های کشته شده در سوریه حدود 2000 نفر، لیبیایی ها 1900 نفر، عراقی ها 1500 نفر، اردنی ها 202 نفر، الجزایری ها 300 و ... بودند. آمار بالای کشته شدگان تونسی، لیبیایی و الجزایری نشان داد که تعداد بیشماری از شهروندان این کشورها درسوریه در حال جنگ با دولت اسد هستند. دلایل گرایش به تروریسم در شمال آفریقا دلایل گرایش به تروریسم و هم چنین چرایی و چگونگی جذب تروریست در کشورهای مختلف، تا حد زیادی متفاوت است. این امر علاوه بر زمینه های بومی، به میزان نفوذ بازیگران خارجی بستگی دارد. در این بین به نظر می رسد چند عامل در گرایش شهروندان کشورهای شمال آفریقا به افراط گرایی و حضور در سوریه موثر بوده است. 1-گسترش سلفی – وهابی گری و فهم نادرست از اسلام وجود حکومت های فاسد و فرسوده مانند حکومت حسنی مبارک در مصر، قذافی در لیبی، بن علی در تونس که هریک بیش از سه دهه – در مورد قذافی بیش از 4 دهه- بر این کشورها حکمرانی کردند، باعث شده بود تا هرگونه ارتباط مشخص و مستمر میان مسلمانان منطقه و عرصه گسترده تر جهان اسلام از بین رفته و همین امر زمینه های برای تلفیق اسلام با خرافات، عرف و آداب و سنن و نیز باورهای غلط به وجود آورد. به علت این زمینه سست اعتقادی، پس از فروپاشی دولتهای مستبد شمال آفریقا، اسلام افراطی مورد حمایت برخی کشورهای فرامنطقه ای، در منطقه نفوذ و پیروانی در هر یک از کشورها جذب کرد. اما پیش از این، در دهه 1990، به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان عامل محرک بسیار مهمی بود که به گروه های افراطی در شمال آفریقا جانی تازه بخشید. از آن زمان تا کنون تهدید اسلام افراطی به یکی از دغدغه های مهم دولت های منطقه تبدیل شده و اکنون مشخص شد که با وجود بیش از یک دهه سیاست های مبارزه با تروریسم در سطح منطقه و جهان، این گونه باورها و رویکردها هنوز ریشه دار است. در الجزایر، جبهه نجات اسلامی به رهبری علی بلحاج شاخه تندرو، و عباس مدنی شاخه میانه رو، در دهه 1990 مشکلات فراوانی را برای دولت این کشور ایجاد کرد تا آنجا که بیم آن می رفت الجزایر دچار یک جنگ داخلی شود. در اثر این درگیری ها بین 150 تا 200 هزار نفر از مردم این کشور کشته و زخمی شدند که در نوع خود کم نظیر بود. با وجود دستگیری و شکنجه بسیاری از رهبران این جنبش، طی سال های 2000 تا 2010 کماکان شاهد انفجار فراوانی بودیم که توسط عوامل تندرو در این کشور صورت گرفت. حمله به تاسیسات نفتی ان آمیناس در زمستان 1391 و گروگانگیری کارکنان این پالایشگاه ، اقدامی دیگر از سوی تندروهای وابسته به القاعده بود. در لیبی و از دیدگاه امنیتی نظام قذافی، جریانات و گروهای اسلامی تندرو، از جمله حرکت التجمع اسلامی و گروه سلفی الجماعه اسلامیه خطر اول برای امنیت ملی لیبی محسوب می شدند. کشتار زندان بوسلیم در سال 1996 بسیاری از کادر و رهبران جریانات اسلامگرای رادیکال این کشور را به کام مرگ فرستاد. جماعت اسلامی مسلح لیبی یا همان جماعت المقاتله، یکی از بزرگترین جریانات اسلامی در لیبی بود که هدف اساسی خود را سرنگونی دولت قذافی و ایجاد یک دولت اسلامی به رهبری این گروه اعلام کرد. این جماعت تندرو در سال 1996 سوء قصدی را علیه قذافی ترتیب داد که البته نافرجام ماند. اعضای این گروه بارها و بارها سعی کردند قذافی را ترور کنند که البته موفق نشدند.       در تونس، مدارس زیتونیه، مهم ترین مدارس مذهبی این کشور در دوران بورقیبه بودند، ارتباط علمی مصر و تونس توسط مدارس زیتونیه و دانشگاه الازهر تداوم یافت، به گونه ای که بسیاری از استادان جامعه زیتونیه، تحصیل کردگان الازهر بودند و طبیعتا متاثر از جو میانه رو آن دانشگاه با هرگونه افراط گرایی و تکفیری گری جوامع مسلمان مخالفت می ورزیدند، علاوه بر آن، مکتب اعتقادی جامعه زیتونیه متاثر از مکتب خاندان حفص بود. از ویژگیهای این مکتب می توان به موارد زیر اشاره کرد : 1-انعطاف در برابر جریان های فکری گوناگون 2-افزایش علم و گسترش مدارس 3- رونق تفکر بنابراین در این مکتب، فضا برای عقاید رادیکال و تکفیری و جهادی بسیار تنگ و کشنده بود، اما از اواخر قرن گذشته میلادی، دولت سکولار بن علی همواره در صدد کنترل و حذف جریان اسلامگرای تونس و تهدید مکتب زیتونیه برآمد که پیامد آن تضعیق شدید میانه روهای مسلمان در زیتونیه بود. به مرور و در اثر بسته شدن فضای معنوی جامعه از سوی دولت های اقتدارگرا در شمال آفریقا، رفته رفته فعالیت های مذهبی به سمت و سوی فعالیت های زیر زمینی گرایش پیدا کرد و در نهایت تکفیری گری جای اعتدال گرایی را در این زمینه گرفت. 2- وضعیت نامناسب اقتصادی یکی دیگر از عواملی که در شمال آفریقا زمینه را برای گرایش به گروههای افراطی را فراهم آورد، اوضاع نابسامان جوامع این کشورها به ویژه در زمینه اقتصادی و بی عدالتی های اجتماعی بود.       در تونس، در سایه توجه گسترده نظام سیاسی به آموزش و تخصیص بودجه های آموزشی بالا، درصد فارغ التحصیلان دانشگاههای این کشور نسبت به کشورهای منطقه بسیار قابل توجه بود، با این حال رشد نرخ و سطح سواد تونسی ها با بازار کار و نیازمندیهای انسانی اقتصاد این کشور هیچ تناسبی نداشت تا آنجا که بخش زیادی از دانش آموختگان این کشور در اثر فشار بیکاری به کارهای پیش پاافتاده از قبیل دست فروشی روی آوردند که نمونه بارز این مورد بوعزیری بود که با خود سوزی خود جرقه بیداری اسلامی در تونس را ایجاد کرد. مسئله دیگر سطح بالای فساد در ساختار سیاسی تونس به خصوص در میان نزدیکان بن علی و برادران همسرش، لیلی طرابلسی بود. هر چند سطح فساد در تونس در قیاس با کشورهای منطقه چندان بالا به نظر نمی رسید، اما تمرکز فساد در ارکان قدرت از یک سو و هویدا بودن فساد نخبگان حاکم برای مردم تونس از سوی دیگر، نارضایتی فراوانی را به دنبال داشت. فقر شدید و فساد خاندان بن علی، از مهم ترین دلایل گرایش جوانان تونسی به گروههای رادیکال معرفی شده است. در مورد مصر، الجزایر و مراکش نیز وضع به همین منوال بود. در مصر شدت فقر به حدی بود که بسیاری از خانواده های فقیر که توانایی پرداخت اجاره خانه را نداشتند به قبرستانها پناه برده و در کنار قبر ها زندگی می کردند. در الجزایر نیز با وجود منابع عظیم نفت و گاز، بخش زیادی از مردم زیر خط فقر زندگی می کردند. در مراکش در حالی که هزاران نفر از مردم در فقر و تنگدستی به سر می بردند و هزاران جوان امیدی به آینده خود نداشتند، همسر محمد ششم به عنوان یکی از شیک پوش ترین همسران رهبران جهان عرب معروف شده بود. 3-دخالت و نفوذ بازیگران خارجی یکی دیگر از دلایل رشد تروریسم در شما آفریقا، تحریک و نفوذ عوامل خارجی مانند برخی دولت های عربی، غربی و همچنین رژیم صهیونیستی است. برای نمونه سلفی ها و وهابی های سعودی و قطری موفق شدند در بسیاری از مناطق لیبی، تونس و مصر، جا پا باز کنند و حتی از حمایت مقامات دولتی و محلی برخوردار شوند. به طور مثال در فروردین 1393 منصف المرزوقی، رییس جمهور تونس، از امیر قطر تقدیر و تشکر به عمل آورد که این امر باعث شوکه شدن محافل سیاسی این کشور شد. المرزوقی نشان جمهوریت را در حالی به گردن شیخ تمیم بن حمد ال ثانی آویخت که قطر به حمایت از تروریسم در تونس متهم بود. پیش از این، لطفی بن جدو، وزیر کشور تونس، از کشف پنج شبکه ویژه قاچاق جنگجویان تونسی به سوریه وابسته به قطر خبرداده بود. این شبکه ها در ازای هرجوان تونسی که به سوریه می فرستادند، از قطر مبلغ 3 هزار دلار کارمزد دریافت می کردند. فرجام سخن اینکه فعالیت سلفی – وهابی ها در منطقه شمال آفریقا به صورت مدون و با حمایت کشورهای خارجی دنبال شده و آنها موفق شده اند قشرهای مختلف، به خصوص جوانان و دانش آموزان، را جذب کنند. بی شک حضور این افراطی ها در سوریه و برخورداری از تجربه میدان جنگ می تواند تاثیر منفی و مخربی بر امنیت شکننده کشورهای شمال آفریقا بگذارد. براین اساس، افرادی که با دولت سوریه در حال نبرد هستند، امنیت ملی کشورهای خود را نیز تهدید می کنند زیرا این نگرانی وجود دارد که آنها در بازگشت دوباره به کشور خود، خطری امنیتی مشابهی را به وجود آورند. در واقع شورشیانی که به خانه باز می گردند می توانند ترکیب خطرناکی از باورهای تروریستی و تجربه عملیات تروریستی را به کشورهای خود بیاورند، آنها آموخته اند که در شرایط شورش و نبرد چگونه عمل کنند، همچنین ستیزه جویانی که از سوریه به کشورهای خود باز می گردند می توانند وظیفه آموزش به همفکران ستیزه جوی خود را بر عهده بگیرند که این امر ممکن است باعث آموزش بومی خشونت و تروریسم در کشورهای شمال آفریقا شود. اسماعیل طزری فارس