همشهری- معمر قذافي، ديكتاتور ليبي كه براي بيش از 40سال اين كشور را با مشت آهنين اداره كرد، سرانجام به دست انقلابيون مسلح ليبي در زادگاهش، شهر سرت، كشته شد.
بسياري از رسانههاي جهان از مرگ قذافي هيجان زده شدند. غربيها تلاش كردند تا كشته شدن قذافي را در كارنامه موفقيتهاي خود ثبت كنند و اين خبر به سرعت تيتر نخست روزنامههاي جهان شد. مانند هميشه بار ديگر واقعيتها در پس هيجانات رسانهاي پنهان شده است؛ اما واقعيت چيست؟
مرگ قذافي تنها يك رخداد سمبليك و نمادين از مرگ يك ديكتاتور است. در واقع مرگ قذافي هيچ تحولي را در آيندهاي كه ليبي در پيش رو دارد ايجاد نميكند؛ چراكه تا پيش از اين نيروهاي قذافي از طرابلس بيرون رانده شده بودند و خود قذافي نيز از طرابلس گريخته و اين شهر در كنترل كامل نيروهاي انقلابي بود. بنابراين واقعيتهاي عرصه تحولات ليبي با مرگ قذافي تغيير چنداني نكرده است؛ چراكه شوراي انتقالي ليبي و ديگر متحدانش هنوز بايد ثابت كنند كه حقيقتا توان اداره كشور را دارند.
تنها عاملي كه انقلابيون مسلح را در ليبي متحد ميكرد و مانع از دودسته شدن آنها ميشد، زنده بودن سرهنگ قذافي و تلاش همه آنها براي يافتن او بود. انقلابيون همه قواي خود را متحد كرده بودند تا او و پسرانش را پيدا كنند و خطري كه از ناحيه آنها دولت موقت ليبي را تهديد ميكرد از بين ببرند. حالا كه قذافي كشته شده آن عامل اتحاد نيز از ميان رفته است. امروز سؤال اين است كه آيا انقلابيون مسلح همچنان اتحاد خود را حفظ خواهند كرد يا اينكه كشور در پي اختلافات اين گروههاي مسلح وارد فازي از آشوب يا جنگ داخلي خواهد شد؟
2نيروي اصلي در 2شهر اصلي ليبي قدرتنمايي ميكنند؛ نخستين نيرو شوراي انتقالي ليبي است كه ابتدا در بنغازي تأسيس شد و بعد به طرابلس نقل مكان كرد و نيروي ديگر كه در طرابلس مستقر است شوراي نظامي طرابلس است كه بهدليل فتح اين شهر در يك عمليات برقآسا، شهرت بسياري يافت و مورد توجه رسانههاي جهان و مردم ليبي قرار گرفت. اين شورا و رئيس آن عبدالحكيم بلهاج در چشم مردم ليبي فعلا قهرمان هستند. از سوي ديگر اختلافات نژادي ميان اعراب و بربرها در ليبي وجود دارد و از سوي ديگر اسلامگراها و غيراسلامگراها نيز در ليبي داراي اختلافاتي هستند.
امروز شرايط پيچيدهاي در ليبي حكمفرماست. بزرگترين نگراني درخصوص ليبي اين است كه چطور ميتوان انقلابيون تا بندندان مسلح ليبي را خلع سلاح كرد تا كشور شرايط گذار به دمكراسي و برقراري دولت را به دست آورد؟ مرگ قذافي اگرچه موجب هيجان بسياري در ميان مردم سراسر دنيا شد اما اين هيجان نبايد ما را از توجه به واقعيات غافل كند. مرگ قذافي، ليبي را وارد فاز جديدي خواهد كرد كه اتفاقا بسيار دشوارتر از فاز پيشين است.