علامه شيخ محمدجواد مغنيه، صاحب دو تفسير گران‌سنگ «الكاشف» و «المبين»، رابطه بسيار استواری با دانشگاه الأزهر مصر به‌عنوان بزرگترين مؤسسه دينی اهل تسنن جهان داشت و در تفسير الكاشف، از بسياری از احاديث و روايات مذاهب اسلامی استفاده كرد كه اين مسئله بيانگر رويكرد تقريبی علامه مغنيه است.
آيت‌الله شيخ «علی الكورانی العاملی»، از علمای مبارز، اديب، انديشمند و متفكر شيعه لبنانی و از مدرسان حوزه علميه قم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: علامه محمدجواد مغنيه شخصيت انعطاف‌پذيری داشت و تمام نظرات و آرای مخالف را با سعه صدر می‌شنيد يا مطالعه می‌كرد.
وی افزود: علامه مغنيه را می‌توان با توجه به ويژگی‌های ايشان از علمای ميانه‌رو دانست، وی از بسياری از احاديث اهل تسنن استفاده می‌كرد و در آثار خود آنها را به كار می‌برد.
آيت‌الله الكورانی تصريح كرد: علامه مغنيه با شخصيت‌های مطرح اهل تسنن ارتباط داشت و در نشست‌های مختلف آنان حاضر می‌شد و به بحث و تبادل نظر با آنها می‌پرداخت. ايشان رابطه بسيار مستحكمی با دانشگاه الازهر در مصر داشت و گاهی حتی با علمای وهابی كه عليه تشيع تبليغ می‌كردند و شبهه‌هايی را به انديشه شيعيان وارد می‌كردند، می‌نشست و به بحث و گفت‌وگو می‌پرداخت، از اين رو دعوت به وحدت اسلامی در سراسر انديشه علامه محمدجواد مغنيه كه در تفسير الكاشف منعكس می‌‌شود، نمايان است، علامه برای تحقق وحدت اسلامی تلاش می‌كرد تا با تمام مذاهب اسلامی ارتباط برقرار كند.
وی تصريح كرد: علامه مغنيه ديدار و نشست با علما و رهبران گروه‌های اسلامی مختلف را مغاير با آموزه‌های تشيع نمی‌دانست و اين شيوه را برای تحقق وحدت اسلامی و نزديك ساختن ديدگاه‌های متفاوت به يكديگر لازم می‌دانست.
اين استاد حوزه علميه تأكيد كرد: علامه مغنيه در عين حال كه با همه گرايش‌ها به بحث و گفت‌وگو می‌پرداخت، اما از تفكر شيعی خود كناره‌گيری نمی‌كرد و هميشه حامی انديشه تشيع بود. وی همواره با صلابت در رد شبهه‌ها تلاش می‌كرد و همواره بر اين امر تأكيد می‌كرد كه متهم كردن شيعيان و انديشه آنها با وحدت اسلامی منافات دارد.
اين نويسنده و پژوهشگر لبنانی گفت: رفع شبهه‌های موجود در تفكرات فرقه‌های مختلف اسلامی درباره تشيع يكی از اهداف علامه از برگزاری نشست با فرقه‌های اسلامی بود. به نظر علامه دفاع از تشيع و رد شبهه‌های موجود درباره تشيع يكی از عوامل ايجاد وحدت ميان مسلمانان است.
الكورانی درباره اهميت و ارزش تفسير الكاشف كه علامه آن را به رشته تحرير در آورد، گفت: علامه مغنيه تفسير الكاشف را در دوران پايانی زندگی خويش نوشت و اين امر باعث شد تا تفسير الكاشف از بار علمی بسيار والايی برخوردار شود؛ تفسير الكاشف را می‌توان چكيده تجربيات و مطالعات علامه و عصاره انديشه مبتكرانه وی دانست.
وی اضافه كرد: علامه مغنيه در ابتدا قصد داشت تا با توجه به درخواستی كه از وی به عمل آمده بود، تفسيری از قرآن كريم را به طور خلاصه به رشته تأليف درآورد، اما كم‌كم كه به نوشتن الكاشف مشغول شد، آن را فرصت مناسبی يافت تا آراء و نظرات خويش را به صورت مستند و در تفسير آيات قرآن بنويسد.
مؤلف كتاب «تدوين القرآن» در ادامه خاطرنشان كرد: همچنين علامه مغنيه در تفسير الكاشف، معانی و مفهوم آيات را با مسائل و بحث‌های ديگری مرتبط می‌ساخت و بدين ترتيب مسائل مهمی را به بحث می‌كشيد. لذا علامه با توجه به علاقه‌ای كه به اقتصاد و مباحث آن داشت، در تفسير الكاشف مباحث اقتصادی را مطرح و آنان را به بحث می‌گذاشت.
الكورانی در ادامه تصريح كرد: علامه دوره و زمان خود را با تمام مسائل و جزئياتش دريافته بود و تغييرات آن دوره را به خوبی احساس و آنها را در تأليفات خود منعكس می‌كرد، لذا در تفسير الكاشف مسائل و مشكلات اجتماعی ويژه دوره معاصر را مطرح و برای آنها راه‌حل قرآنی ارائه می‌داد.
علی الكورانی از علمای برجسته لبنان در مورد ويژگی‌های علامه مغنيه خاطرنشان كرد: ايشان از علمای سختكوش و بااستعدادی بود كه بسيار مطالعه می‌كرد و در مورد مسائل مختلف به تفكر می‌پرداخت. ادبيات ساده و ويژه علامه از ذهن پاك، روشن و بدون ابهام وی نشئت می‌گيرد. شخصيت علامه برای اطرافيان بسيار محبوب بود. وی بسيار ساده بود و به‌دور از هرگونه تجمل زندگی می‌كرد. به طور خلاصه می‌توان گفت كه علامه تمام ويژگی‌های يك عالم بزرگ و روحانی را داشت. وی هدف دنيوی نداشت، دل او پاك و در آنچه می‌گفت، می‌نوشت و دعوت می‌كرد صادق بود و به آن ايمان قلبی داشت.
الكورانی درباره نظرات و آراء معاصر علامه گقت: مرحوم مغنيه معتقد بود كه بايد تكنولوژی معاصر را در خدمت به دين مبين اسلام به كار گرفت و اسلام همواره می‌تواند در هر زمان و مكانی پويايی خود را حفظ كند و خود را با شرايط جديد هماهنگ سازد؛ وی در دعوت به استفاده از فناوری پيش‌قدم بود و می‌توان او را به عنوان عالم بزرگی كه اين مسئله را به طور جدی برای اولين بار به كار گرفت و آن را در تفسير و توضيح آيات به كار گرفت، دانست.
الكورانی در پايان خاطرنشان كرد: علامه شيخ محمدجواد مغنيه همواره خواستار اصلاح حوزه علميه بود و می‌خواست حوزه‌ها هماهنگ با تغييرات و تحولات روز پيش بروند و از آنها آگاهی داشته باشند؛ لذا وی جدايی حوزه از دنيای خارج را نمی‌پذيرفت.
آيت‌الله شيخ علی الكورانى العاملى در سال 1944 ميلادى در شهر جبل عامل(جنوب لبنان) متولد شد، وی به تشويق آيت‌الله «سيد عبدالحسين شرف‌الدين» صاحب كتاب «المراجعات» دروس حوزوى را آغاز كرد.
آيت‌الله العاملی در سال 1958 ميلادى به نجف اشرف هجرت كرد و دروس «مقدمات» و «سطح» را در محضر آيات عظام محمد‌تقى فقيه، سيد علاء بحرالعلوم، شيخ باقر ايروانى و سيد محمدباقر حكيم تكميل كرد و سپس در درس خارج آيت‌الله‌العظمی خوئى و آيت‌الله العظمی شهيد سيد محمدباقر صدر حاضر شد. وی با پيروزى انقلاب اسلامى در ايران به حوزه علميه قم آمد و كار تأليف و تدريس را ادامه داد و با حمايت آيت‌الله العظمی گلپايگانى «مركز المعجم الفقهى» و با حمايت آيت‌الله العظمی سيد علی سيستانى «مركز المصطفى للدراسات الدينيه» در زمينه عقايد اسلامى را بنا كرد.
