با گسترش اعتراض ها در مصر عليه 'حسني مبارك' رييس جمهوري مصر، عرصه بر 'باراك اوباما' رييس جمهوري آمريكا براي اتخاذ موضعي سختگيرانه تر در قبال اين متحد قديمي واشنگتن تنگ تر مي شود.
به گزارش گروه اخبار صوتي و تصويري ايرنا، تارنماي بي بي سي روز يكشنبه نوشت: دولت اوباما، بر خلاف هزاران مصري معترض، تا به حال خواهان كناره گيري رهبر 82 ساله مصر نشده و روشن نيست كه مبارك را چقدر براي باز كردن فضاي سياسي در كشورش تحت فشار قرار خواهد داد.
كاخ سفيد روز شنبه در بيانيه اي بر مخالفت با خشونت، خويشتنداري، حمايت از حقوق جهان شمول (شهروندان) و پشتيباني از اقدام هاي ملموس براي پيشبرد اصلاحات در مصر تاكيد كرد.
اين منبع خبري ادامه داد: دولت اوباما در چارچوب خط مشي سه دهه گذشته ايالات متحده كه با انعقاد پيمان صلح 'كمپ ديويد' بين اسرائيل و مصر آغاز شد، حدود يك ميليارد و 300 ميليون دلار در سال جاري ميلادي، به عنوان كمك بلاعوض به مصر در نظر گرفته است. در حال حاضر، فقط افغانستان، پاكستان و اسرائيل كمك هاي بيشتري از آمريكا دريافت مي كنند.
كاخ سفيد اگر چه در روز هاي اخير امكان تجديد نظر در كمك سالانه به مصر را مطرح كرده، اما هنوز به صراحت نگفته كه چه بخشي از كمك هاي نظامي و اقتصادي واشنگتن با خطر كاهش يا تعليق رو به روست.
در اين ميان، 'كارگروه مصر' كه توسط تعدادي از مقام هاي آمريكايي بازنشسته و چهره هاي فعال در عرصه سياست خارجه تاسيس شده، خواهان تعليق كمك هاي ايالات متحده به مصر شده، مگر آنكه هيات حاكمه در قاهره به اصلاحات بنيادين بپردازند. تغييرات مد نظر اين گروه فرا جناحي، به خواسته هاي مصري هاي معترض نزديك تر است.
برگزاري هرچه سريع تر انتخابات رياست جمهوري و پارلماني آزاد و منصفانه، آزاد شدن حضور كانديداهاي مخالف دولت در مبارزات انتخاباتي، لغو قانون وضعيت اضطراري، آزادي زندانيان سياسي و متعهد شدن مبارك به عدم شركت در انتخابات بعدي از جمله پيشنهاد هاي 'كارگروه مصر' است.
'محمد المنشاوي' از فعالان مخالف حسني مبارك در واشنگتن مي گويد: اوباما بايد 'شجاعت' نشان دهد و از تغيير حكومت در قاهره حمايت كند، هرچند به گفته او، اين كار مي تواند منافع استراتژيك آمريكا را تا حدي به خطر بياندازد، ترديد دولت آمريكا و شخص اوباما در حمايت از درخواست معترضاني كه خواهان پايان رژيم مبارك و كناره گيري او هستند، مايه نا اميدي من است.
به نظر المنشاوي، براي تحليلگران و كارشناسان آمريكايي، يك مصر بدون حسني مبارك هيچگاه قابل تصور نبوده. اين لحظه اي تاريخي است كه باعث تعجب همه ما حتي من كه مصري تبارم شده است.
'ادوارد واكر' كه چند سال در زمان رياست جمهوري 'بيل كلينتون'، سفير آمريكا در مصر و اسرائيل بود، هم مي گويد: سرعت تحولات مصر، دولت اوباما را غافلگير كرد.
وي واكنش اوليه كاخ سفيد را ضعيف مي داند و مي گويد: اوباما بايد با مبارك تماس بگيرد و به طور ملايم اما قاطع به او بگويد زمان آن رسيده كه به خاطر كشورش از قدرت كنار برود
واكر مي گويد كه آنها (دولت اوباما) بايد تصريح كنند كه از دمكراسي و مردم مصر حمايت مي كنند و رابطه آمريكا با مصر به هيچ فرد خاصي حتي شخص حسني مبارك وابسته نيست.
اين در حالي است كه 'ايليانا راس - لهيتنن' رييس جمهوري خواه كميته سياست خارجه مجلس نمايندگان آمريكا، درباره امكان به قدرت رسيدن آنچه كه وي 'عوامل افراطي' خوانده از طريق روند دموكراتيك در مصر هشدار داده است.
لهيتنن روز شنبه طي بيانيه اي اعلام كرد كه مبارك بايد به خواسته مردم مصر براي آزادي گوش و فورا تاريخ انتخاباتي مشروع و دموكراتيك را كه در سطح بين المللي قابل قبول باشد، اعلام كند.
اين سياستمدار محافظه كار در عين حال تاكيد كرد آمريكا بايد از انتخاباتي در مصر حمايت كند كه كانديداها در آن به طور علني تروريسم را محكوم كنند، به حكومت قانون متعهد باشند و به پيمان صلح با اسرائيل احترام بگذارند.
'مارتين ايندك' سفير پيشين آمريكا در اسرائيل نيز هشدار داد كه فشار بيش از اندازه واشنگتن بر قاهره و سقوط حكومت حسني مبارك مي تواند 'سونامي بي ثباتي' در كشورهاي عربي به راه بياندازد و فاصله نگرفتن از 'فرعون مصر' هم مي تواند مردم اين كشور را به شدت از آمريكا برنجاند و به ظهور حكومتي مذهبي در قاهره كمك كند.
ايندك كه مدير برنامه سياست خارجه موسسه تحقيقاتي بروكينگز در واشنگتن است، حفظ ثبات در مصر را مهم تر از باقي ماندن حسني مبارك بر سر قدرت مي داند.
ايندك مي نويسد كه در صورتي كه مصر را از دست بدهيم، حفاظت از تمام منافع ما در خاورميانه از ترويج ثبات گرفته تا حل و فصل مناقشه اعراب و اسرائيل، از جريان آزاد نفت به قيمت منصفانه گرفته تا مهار نفوذ ايران و گروه هاي راديكال وابسته به آن يعني حماس و حزب الله، اگر غيرممكن نشود بسيار دشوار خواهد شد.
اين ديپلمات بازنشسته مي افزايد كه بنابراين اوباما بايد با مبارك تماس بگيرد و به طور ملايم اما قاطع به او بگويد زمان آن رسيده كه به خاطر كشورش از قدرت كنار برود.
'فيليپ كراولي' سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا نيز روز شنبه اعلام كرد كه دولت مصر نمي تواند ورق هاي بازي را ُبر بزند و صاف سرجاي خود بايستد. حرف هاي مبارك درباره اصلاحات بايد با عمل پيگيري شود.
بي بي سي در پايان خاطر نشان ساخت:دولت اوباما هنوز به طور صريح و شفاف اعلام نكرده كه تا چه ميزان براي تحت فشار قرار دادن يكي از قديمي ترين متحدان ايالات متحده در خاورميانه براي باز كردن فضاي سياسي كشورش پيش خواهد رفت.