فصلنامه مطالعات سياسي دانشگاه هاروارد روز پنجشنبه نوشت علاقه مندي حسني مبارك، رييس جمهور مصر، به باقي ماندن در قدرت، فرايند جانشيني وي را با چالش هاي جدي رو به رو مي كند.



به گزارش گروه اخبار صوتي و تصويري ايرنا، اين فصلنامه سياسي نوشت: حسني مبارك كه اكنون 82 سال دارد، از زمان قتل انور سادات در سال 1981 تاكنون، بر كشور مصر حكومت كرده است، اما پس از عمل جراحي كيسه صفرا در ماه مارس (اسفند/ فروردين) گذشته ، نگراني ها نسبت به سلامت مبارك افزايش يافت و بحث پيرامون جانشيني وي بالا گرفت.
با وجود اين، رييس جمهور مصر چندي پيش اعلام كرد كه سال 2011 براي ششمين دوره شش ساله، نامزد رياست جمهوري كشورش خواهد شد.
كارشناسان معتقدند بي علاقگي مبارك به ترك قدرت يا انتخاب جانشين، كشور مصر را در وضعيت خطرناكي قرار خواهد داد. يك عامل خطر اين است كه هركس بعد از مبارك به قدرت برسد، فرصت زيادي براي مشاوره با او نخواهد داشت.
عامل ديگر، مرگ ناگهاني رييس جمهور است. با توجه به بافت شكننده جامعه مصر، گروه هاي مخالف به آساني مي توانند در زمان درگذشت رييس جمهور، مردم را در حمايت از ديدگاه هاي خود بسيج كنند.
افزون بر اين ها، با توجه به نامزدهاي فراوان قدرت در درون حزب حاكم از جمله جمال (فرزند حسني مبارك)، احتمال درگيري بر سر قدرت نيز دور از ذهن نخواهد بود.
جمال مبارك در سال هاي اخير سلسله مراتب قدرت در حزب دمكراتيك ملي را پيموده و به مناصبي چون معاون دبيركل و عضو شوراي مركزي رسيده است. گزارش يك مركز تحقيقاتي در سال 2009 نشان مي داد كه جمال به عنوان جانشين پدر مي تواند از محبوبيت فراواني در ميان مردم برخوردار باشد. اما اين وضعيت در ماه هاي اخير و در افكار عمومي مصريان تغيير كرده است.
شادي حميد، مدير پژوهش هاي مركز بروكينز در دوحه (قطر) مي گويد 'اين نتيجه گيري كه جمال جانشين پدرش خواهد شد، مربوط به گذشته است. اگر مبارك مي خواست پسرش را به جاي خود بگمارد، اين كار را تا حالا كرده بود.'
كاهش محبوبيت جمال مبارك به نا رضايي مردم از حكومت موروثي مربوط مي شود. شعار 'لا لالتوريث'، يعني 'وراثت نه' به شعاري همگاني در ميان مخالفان تبديل شده است. اين شعار توسط سازمان هايي مانند 'كفايه' كه نام رسمي آن 'جنبش تغيير مصر' است به صحنه خيابان ها آورده شد.
سپهبد عمر سليمان، رييس سازمان اطلاعات مصر، يكي ديگر از كساني است كه از بخت جانشيني برخوردار است. وي از معتمدان رييس جمهور و از كساني است كه در سياستگذاري هاي دستگاه حكومتي مصر دخيل است. هر چند سن بالا (73 سال) و نزديكي وي به ارتش، عواملي منفي براي او به شمار مي روند.
دوران رياست جمهوري احتمالي سليمان بسيار كوتاه خواهد بود و اين اشتياق به انتخاب وي را كاهش مي دهد. او همچنين دست كم يك سال پيش از رياست جمهوري بايد از ارتش استعفا دهد و به عضويت شوراي مركزي حزب دمكراتيك ملي درآيد. همه اينها، موانعي جدي براي قدرت گرفتن عمر سليمان و هم زمان عواملي براي ظهور افراد جديد در حزب حاكم هستند.
مصر به عنوان متحد آمريكا و پر جمعيت ترين كشور عرب، براي ايالات متحده از اهميت به سزايي برخوردار است، اما وضعيت مردمسالاري در اين كشور اصلا درخشان نيست و بسياري شيوه حكومت حسني مبارك را محكوم مي كنند.
مبارك در سال 2005، در نتيجه انتخابات تقلب كرد و مخالفان خود را به زندان انداخت.
در همين حال و در بعضي از كشورهاي همسايه مصر، محبوبيت سلطنت هاي موروثي رو به فزوني است و حاكمان ليبي و يمن آماده تفويض قدرت به فرزندان خود مي شوند. رهبران تونس و الجزاير هم به كناره گيري از قدرت و انتخاب جانشين تمايل نشان داده اند.
فصلنامه مطالعات سياسي هاروارد در پايان نوشت: حكومت مصر دو راه در پيش رو دارد: يا با انتخاب جانشين براي حسني مبارك، امنيت خود را حفظ كند و يا در را براي قدرت گرفتن مخالفان باز گذارد.