موسيقي آفريقايي، مخصوصا‌ً موسيقي سنتي سياهان آفريقا را در خارج از آفريقا، كمتر مي‌شناسند. براي غير آفريقايي ها، اين موسيقي، عجيب، دشوار و بدون جذابيت است و در نتيجه زحمت گوش دادن به آن را به خود نمي‌دهند. هم موسيقي آفريقايي و هم موسيقي غير آفريقايي زادة خلاقيت بشرند و در نتيجه عناصر يكساني چون گام و فاصله و لحن و ملودي و امثالهم را در خود دارند. موسيقي تقريبا‌ً در همه كشورها، نقش يكساني را بازي مي‌كند و در قالب ترانه‌ها، لالاييها، ترانه‌هاي رزمي، موسيقي ديني و امثال آن ارائه مي‌گردند. در مجموع در آفريقا هم سازهايي شبيه به اروپا، از جمله سازهاي زهي، بادي و كوبه‌اي وجود دارند.
مفهوم موسيقي آفريقايي به كلي با موسيقي غربي فرق دارد. موسيقيدانهاي سنتي آفريقا براي لذ‌ّت بردن، صداها را با يكديگر تركيب نمي‌كنند. هدف آنها بيان همه جنبه‌هاي زندگي از طريق عنصر صداست. آنها از طريق موسيقي، منحصرا‌ً طبيعت را تقليد نمي‌كنند، بلكه با به كارگيري صداهاي طبيعي، از جمله زبان گفتاري، طبيعت را بازسازي و آن را به موسيقي تبديل مي‌كنند. شايد ظاهرا‌ً اين موسيقي يكنواخت به نظر برسد، ولي هر صدايي معني ويژه خود را دارد. براي اينكه بتوان معناي موسيقي آفريقايي را درك كرد، بايد به بررسي آن در متن زندگي آفريقايي پرداخت.
موسيقي در جامعه آفريقا نقش بسيار مهمي دارد و درست از لحظه تولد، يكي از حياتي‌ترين جنبه‌هاي زندگي يك آفريقايي را تشكيل مي‌دهد. كودكان آفريقايي از ابتداي خردسالي، نقش مؤثر و مهمي را در موسيقي به عهده مي‌گيرند و در سن سه يا چهار سالگي، ساز مي‌سازند. بازيهاي موسيقايي كه توسط كودكان آفريقايي اجرا مي‌شوند، آنها را براي شركت در فعاليتهاي دوره بزرگسالي از جمله ماهيگيري، شكار، كشاورزي، آسياب‌گرداني، حضور در مراسم عروسي و تشييع و رقص آماده مي‌سازند. در آفريقا بين انسان و هنر، پيوند عميقي وجود دارد. هنر در آفريقا، بالاترين نقش را در برقراري ارتباط بين انسانها ايفا مي‌كند. شايد به همين دليل است كه در بعضي از زبانهاي آفريقاي سياه، براي تعريف موسيقي، فعل دقيقي وجود ندارد. اين هنر به قدري در انسان آفريقايي نهادينه و موروثي است كه شايد ضرورتي براي نامگذاري آن وجود نداشته است. طبل در جامعه آفريقايي به قدري مهم است كه گاهي آن را با يك مرد برابر مي‌گيرند، از همين رو زنان بايد همان احترامي را كه به طور سن‍ّتي براي مردشان قائل مي‌شوند، براي طبل هم قائل شوند. در بعضي از كشورهاي آفريقايي، زنان حتي اجازه ندارند تحت هيچ شرايطي به طبل دست بزنند، هر چند اسلام بسياري از تبعيضهايي را كه عليه زنان وجود داشته، در آفريقا از بين برده است.
ادامه در نگاهك
