شهر قیروان در مرکز تونس و به فاصله 150 کیلومتری از شهر تونس و 57 کیلومتری از شهر سوسه (دریا) واقع گردیده و مرکز استان قیروان حدود 500 هزار نفر جمعیت می باشد و جمعیت خود این شهر حدود 100 هزار نفر است. این شهر بلحاظ فاصله ی که با دریا محل ناوگان بیزانس ها و از سوی دیگر با کوه های غرب و محل سکونت بربرها بعنوان محل مناسب برای پادگان نظامی و خط احتیاط سپاه اسلام توسط عقبه بن نافع بنا شده است . گفته می شود كه نام اصلی آن از فارسی به عربی منتقل شده و به معنای كاروان، انبار سلاح، پادگان نظامی و محل گردهمایی افراد در هنگام جنگ است. البته این ادعا با توجه به حضور سربازان ایرانی در این منطقه از سالهای اولیه ورود اسلام به منطقه خالی از صحت نیست.
این شهر در هنگام قیام خوارج در سال 758 میلادی رو به ویرانی گذاشته که البته از به حکومت رسیدن اغلبیها در سال 800مجدداً رو به رونق و آبادانی گذاشت و بالاخره در زمان امارت هشام بن عبدالملک خلیفه اموی و پس از اینکه منطقه شمال آفریقا و اندلس کلاً به تصرف مسلمانان در آمد شهر قیروان بعنوان پایتخت اسلام در منطقه مغرب برگزیده شد و مسجد جامع عقبه از آن زمان بطور مستمر شاهد توسعه، مرمت و بازسازی بر اساس اصول معماری اسلامی بوده است.