تاريخ
Category : نیجر

یکی از اولین امپراتوری‌هایی که در نیجر شکل گرفت امپراتوری سنقای است که یکی از بزرگترین امپراتوری‌های قاره آفریقا است. در قرن نوزدهم میلادی ارتباط این کشور با جهان غرب آغاز شد. ارتباطی که در نهایت به مستعمره شدن این کشور منجر شد.
نیجر کشوری اسلامی و عضو سازمان کنفرانس اسلامی است. ابتدا انگلیسی‌ها برای کشف سر منشاء رودخانه نیجر به این منطقه سفر کردند و بعدها فرانسوی‌ها این کشور را مستعمره خود کردند. سرانجام نیجری‌ها در روز ۱۸ دسامبر سال ۱۹۵۸ اعلام استقلال کردند. البته جامعه بین‌الملل و فرانسه این استقلال را تا سال ۱۹۶۰ به طور کامل به رسمیت نشناخت.
به بیان دیگر، نیجر در دسامبر 1958 در چهار جامعه مشترک المنافع فرانسه مستقل و در سوم اوت 1960 دارای استقلال کامل شد و به عضویت شورای توافق، سازمان عمومی آفریقا- مالاگاسی، سازمان وحدت آفریقا در آمد. در 1960 در سال استقلال، هامانی دیوری Hamani Diori به ریاست جمهوری انتخاب گشت. در 65- 1964 اقدامات خصمانه ای به وسیله عده ای مسلح برای کشتن رئیس جمهور صورت گرفت اما هیچ کدام آنها نتوانست حکومت را سرنگون کند.
در 15 آوریل 1974 کودتائی نظامی به رهبری سرهنگ دوم سینی کونچه Seyni Kountche رئیس ستاد ارتش حکومت را سرنگون، رئیس جمهور هامانی دیوری را بر کنار، قانون اساسی لغو و مجلس شورا منجل و فعالیت احزاب سیاسی را ممنوع و سرهنگ مزبور خود را رئیس حکومت و کشور اعلام کرد. سرهنگ سینی کُنچه با برقراری دولت نظامی، ۱۲ نفر را به عنوان اعضای دولت نظامی منصوب کرد. در سال ۱۹۷۶ با فشارهای داخلی، کُنچه سرانجام با تشکیل یک دولت غیرنظامی موافقت کرد.
نیجر به وسیله شورای عالی نظامی مرکب از 12 افسر به وسیله رئیس جمهور اداره می شد و یک کنفرانس ملی از جولای تا نوامبر 1991 تشکیل گردید. در اوت حاکمیت خود را اعلام و قانون اساسی را معلق کرد. در 10 سپتامبر حکومت را منحل کرد و در اکتبر آمادوچه فو CHEFF (متولد 1942) را برگزید تا ژانویه 1993 بر سر قدرت باشد. رئیس جمهور بیشترین قدرت اجرائی را در دست دارد. و یک شورای عالی جمهوری که به وسیله آندره سالی فو ایجاد گردید. رئیس جمهور علی سیبو (SEYBOU) که در 4 نوامبر 1987 قدرت را در دست گرفت. در 1991 سیزده نفر اداره کشور را به چنگ آوردند.
در سال ۱۹۹۳ اولین انتخابات چند حزبی در نیجر برگزار شد، که در آن محمن (محمد) عثمان Ousmane Mahamane به عنوان رئیس جمهور نیجر انتخاب شد، اما حکومت وی به دلیل اختلافات شدید وی با مجلس و سایر بخش‌های حکومتی، در ژوییه ۱۹۹۶، با یک کودتای نظامی به رهبری ابراهیم باره میاناسارا Ibrahim Bare Mianassara سرنگون شد و رهبر کودتا در یک انتخابات فاقد اعتبار خود را رئیس جمهور نامید، در دوران رئیس جمهوری ابراهیم باره، فساد اداری و اقتصادی تمام کشور را فراگرفت و یکی از بدترین دوران در تاریخ نیجر به شمار می‌رود، حکومت ابراهیم باره نیز پس از سه سال از این کودتا، با کودتای دیگری در آوریل ۱۹۹۹ (فروردین ۱۳۷۸) سرنگون گردید و نامبرده نیز به همراه چند تن دیگر از افراد گارد شخصی وی کشته شد. رهبری این کودتا را «داودو مالم وینکی» فرمانده گارد ریاست جمهوری بر عهده داشت. کودتاچیان از آغاز به دست گرفتن امور کشور با تشکیل شورای آشتی ملی اعلام کردند که پس از نه ماه دیگر با برگزاری انتخابات آزاد، به پادگان باز می‌گردند. از این رو انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر ۱۹۹۹ در نیجر برگزار شد که در جریان این انتخابات، تانجا ممدو (محمد) Mamadou Tandja سرهنگ بازنشسته ارتش به عنوان رئیس جمهور جدید نیجر انتخاب شد. رقیب او در این انتخابات (محمد) ممد یوسفو Mamadou Issoufo بود.
تانجا رسما در ۲۲ دسامبر ۱۹۹۹ و پس از نه ماه حکومت نظامی، با حضور چند تن از رؤسای جمهور کشورهای آفریقایی، دوران ریاست جمهوری خود را آغاز کرد. در گذشته گروهای معارض طوراق که در شمال این کشور سکونت دارند، همواره مشکلاتی را برای دولتمردان این کشور ایجاد کرده‌اند و در سال ۱۹۹۵ نیز درگیری‌هایی بین نیروهای دولتی و شورشیان طوارق دراین کشور به وقوع پیوست که در جریان آن، هزاران نفر از طرفین کشته شدند. پس از سقوط صدام حسین در عراق، نیجر توسط آمریکا و بریتانیا به فروش اورانیوم به صدام به منظور تولید سلاح‌های کشتار جمعی متهم شد.
در ژوییه ۲۰۰۴ آمریکا مدارکی ارائه کرد که حاکی از معاملات پنهانی نیجر و صدام به منظور فروش اورانیوم به رژیم بعث عراق بود. در سپتامبر ۲۰۰۴، گروه بررسی عراقی Iraqi Survey Group که به منظور تحقیق دربارهٔ این موضوع تشکیل شده بود، اعلام کرد، «هیچ نوع مدرکی که نشان دهد دولت عراق پس از سال ۱۹۹۱ از کشور خارجی اورانیوم خریده باشد، پیدا نکرده‌است.
در سال ۲۰۰۵ میلادی و به دنبال خشک سالی در این کشور، سازمان ملل اعلام کرد بیش از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در نیجر از سوء تغذیه رنج می‌برند. در همین حال، تانجا ممّدو، رئیس جمهور نیجر اعلام کرد، بحران غذا، تبلیغات احزاب سیاسی اوست تا دولت او را ناکارآمد جلوه دهند و مخالفان را به بزرگنمایی این مساله متهم کرد.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ در نیجر، بار دیگر تانجا ممدو به سمت رئیس جمهور این کشور برگزیده شد. در این انتخابات تانجا با کسب ۶۵ ٪ آرا به پیروزی رسید و برای ۵ سال دیگر رئیس جمهور نیجر باقی ماند، رقیب او در این انتخابات نیز، ممّد یسوفو بود که ۳۴ ٪ آرا را به خود اختصاص داد. پیش از پایان یافتن دوره پنج ساله دوم ریاست جمهوری تانجا ممدو، وی برای تمدید دوره ریاست جمهوری خود، در اوت سال گذشته(۲۰۰۹) اقدام به انحلال مجلس و دیوان قانون اساسی نمود و حکومت خود را طی یک همه پرسی فرمایشی، سه سال دیگر تمدید نمود که این امر باعث مخالفت گروه‌های زیادی از مردم و مسئولان این کشور گردید و سرانجام در اواسط ظهر روز پنج شنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۳۸۸ در اواخر جلسه هیئت دولت که در کاخ ریاست جمهوری تشکیل جلسه داده بود، نیروهای وابسته به کودتا چیان، با حمله به کاخ ریاست جمهوری، موفق به دستگیری رییس جمهور و اعضای هیئت دولت شدند.
پس از این حادثه، کودتا چیان در نخستین ساعات روز جمعه ۳۰ بهمن، طی اطلاعیه‌ای به نام شورای احیای دموکراسی در نیجر که در رادیو و تلویزیون این کشور قرائت شد ضمن تعلیق قانون اساسی و انحلال نهادهای حکومتی، اعلام کردند، «در روز پنجشنبه ما تصمیم گرفتیم که به مسئولیتمان در پایان دادن به شرایط سیاسی متشنج در نیجر عمل کنیم» با وقوع کودتا در این کشور، اتحادیه آفریقا که از ۵۳ عضو تشکیل شده و مقر آن در اتیوپی قرار دارد، وقوع آن را در نیجر محکوم نمود و خواهان بازگشت دموکراسی در این کشور گردید، همچنین اتحادیه اروپا و نیز الجزایر همسایه شمالی نیجر، کودتا در این کشور را محکوم نموده‌است. اما در عین حال آمریکا به صورت ضمنی از وقوع کودتا در این کشور حمایت کرده‌است و یک مقام ارشد آمریکا اعلام کرد که خود رییس جمهور نیجر مقصر بروز کودتا در این کشور است.فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت، «رییس جمهور نیجر تلاش کرده بود تا حضورش در سمت ریاست جمهوری را افزایش بدهد و آشکارا این اقدام وی منجر به کودتا در نیجر شد.» در کودتای سال ۱۹۹۹ نیز شواهدی از نقش آمریکایی‌ها در آن مشاهده گردید. معمولاً کودتاهای این کشور بدون خونریزی و یا با حد اقل تلفات بوده‌است و بر اساس گزارش‌ها، در این کودتا سه تا چهار سرباز کشته و ده نفر دیگر نیز زخمی شده‌اند.