سیاست
Category : آفریقای مرکزی

1) حکومت

این کشور دارای رژیم جمهوری است. آفریقای مرکزی در سال ۱۹۶۰ به استقلال رسید و در همان سال نیز به عضویت سازمان ملل متحد در آمد.
در 21 نوامبر 1986 با برگزاری یک رفراندوم ملی قانون اساسی به تصویب رسید، این کشور تک حزبی بوده. انتخابات مجلس قانونگذاری ملی برای انتخاب 25 نماینده در 31 جولای 1987 برگزار گردید، رئیس جمهور با رأی عمومی به مدت 6 سال انتخاب می گردد و هیأت دولت را معین می نماید. در جولای 1991 مجلس ملی یک قانون اساسی برای چند حزبی دموکراسی مورد تجدید و تصویب قرار گرفت. رئیس جمهور مجدداً در 1986 انتخاب شد.


2) شخصیت ها

فرانسوا بوزيزه يانگووندا


"فرانسوا بوزيزه يانگووندا" (Francois Bozize) رييس جمهور آفريقاي مركزي كه از نژاد گبايا (Gbaya) – بزرگترين گروه نژادي جمهوري آفريقا مركزي – است در 14 اكتبر 1946 ميلادي در كشور گابن متولد شده است.
وي در دوره جواني در دوره افسري نظامي در استان بوآر (Bouar) در غرب كشور آفريقاي مركزي شركت نموده و در سال 1969 ميلادي به درجه ستوان دومي و در سال 1975 ميلادي به درجه سرواني رسيد. در سال 1978 ميلادي بوزيزه، پس از آنكه افسر دون رتبه اي به امپراتور "بوكاسسا" اهانت كرد، وي را تنبيه كه در اثر اين خدمت امپراتور به وي درجه سرتيپي اعطا نمود.
در سال 1979 ميلادي كه "ديويد داكو" بوكاسسا را بركنار كرد بوزيزه به وزارت دفاع رسيد. در سپتامبر 1981 ميلادي داكو نيز توسط "آندره كولينگبا" سرنگون و بوزيزه در دولت وزير ارتباطات شد، اما در سال 1982 ميلادي پس از آنكه به مشاركت در كودتاي ناموفق "پاتاسسه" متهم شد، با 100 سرباز به مناطق شمالي كشور گريختف اما سرانجام در جولاي 1989 ميلادي در كشور بنين دستگير شده به زندان افتاد.
وي در طول دوران حبس خود شكنجه هاي شديدي را تحمل كرد. كولينگبا وي را به اتهام كمك به كودتا عليه دولت مورد محاكمه قرار داد اما نتوانست چيزي را عليه او اثبات كند و وي در سپتامبر 1991 ميلادي تبرئه شده و چند ماه بعد آزاد گرديد. او پس از آزادي تابعيت فرانسوي گرفت و دو سالي را در آن كشور گذراند.
كشورش در سال 1992 ميلادي در اثر فشارهاي بين المللي به سمت استقرار نظامي دمكراتيك پيش رفته و انتخاب رئيس جمهور را به آراء عمومي سپرد. اين گونه شد كه بوزيزه سال 1993 ميلادي تصميم گرفت به عنوان كانديدايي مستقل در انتخابات شركت كند، اما تنها توانست 1.5 درصد آراء را به خود اختصاص دهد.
وي پس از شكست در انتخابات چند سال به حمايت از رئيس جمهور منتخب "پاتاسسه" پرداخته و به وي كمك كرد شورش هاي مسلحانه سال هاي 1996 و 1997 ميلادي را سركوب كند. در اين هنگام وي به رياست ستاد نيروهاي مسلح كشور رسيد. اما رفته رفته وفاداريش به پاتاسسه زير سوال رفت و در سال 2001 ميلادي، پس از آنكه كودتاي ناموفقي عليه رئيس جمهور واقع شد، از رياست ستاد نيروهاي مسلح بركنار شد. از اين جا بود كه دولت سعي كرد او را دستگير نمايد، اما با مقاومت بوزيزه و طرفدارانش مواجه و بين دو طرف جنگ در گرفت.
در هفته اول جنگ، نيروهاي بوزيزه شكست خورده به چاد فرار كردند، اما جنگ كماكان ادامه يافت و سرانجام در 15 مارس 2003 ميلادي اين نيروهاي بوزيزه بودند كه موفق شدند بانگي، پايتخت كشور را تصرف كرده و حكومت وقت را سرنگون نمايند. پاتاسسه كه در آن زمان از سفر به نيجر باز مي گشت موفق نشد در كشور فرود بيايد و به كامرون و پس از آن به توگو پناهنده شد.
بوزيزه بلافاصله پس از رسيدن به قدرت قانون اساسي پيشين را ملغي نموده قانون اساسي جديد در رفراندومي در سال 2004 ميلادي به تصويب رسيد. او در ابتدا كه به قدرت رسيد اعلام كرد كه قصد ندارد به روند دمكراسي در كشور ادامه دهد، اما پس از تصويب قانون اساسي از اين نظر خود منصرف شده و در سال 2005 ميلادي يكي از يازده كانديدايي بود كه در انتخابات شركت كرد.
در دور اول انتخابات وي با كسب 43 درصد آراء در جاي اول قرار گرفت، اما چون نتوانست اكثريت مطلق آراء را كسب نمايد انتخابات به دور دوم كشيده شد، كه در اين دور نيز طبق آمارهاي رسمي وي توانست با كسب 64 درصد آراء رئيس جمهور شود.
قرار بود انتخابات دور بعد در آوريل سال 2010 ميلادي برگزار گردد، اما اعلام شد برگزاري آن تا ماه مي به تعويق افتاده است. اما پس از آن از پارلمان خواسته شد قانوني را به تصويب برساند كه به رئيس جمهور تا زماني كه انتخابات قابل برگزاري نباشد اجازه تمديد زمان حكومتش داده شود. عده اي معتقدند كه تصويب اين قانون، كودتايي در لواي قانون بود و نبايد انتظار داشت كه انتخابات رياست جمهوري در آينده اي نزديك برگزار گردد.
اما كميسيون انتخابات اين كشور در روز 19 جون سال 2010 ميلادي سرانجام روز 24 اكتبر سال 2010 ميلادي را براي برگزاري انتخابات پيشنهاد داد كه در صورت تأييد رئيس جمهور، انتخابات در اين روز برگزار خواهد شد.

"آنژ- فلیکس پاتاسه " Ange-Félix Patassé


متولد 25 ژانویه 1937ميلادي، رئیس جمهور اسبق جمهوری آفریقای مرکزی در سال های 1993 تا 2003 ميلادي، که به دست رهبر شورشیان – رئیس جمهور کنونی – "فرانسوا بوزیزه" از مسند خود برکنار شد. از سال 1960 ميلادي – یعنی زمانی که که آفریقای مرکزی استقلال خود را از فرانسه به دست آورد – "پاتاسه " اولین رئیس جمهور دموکراتیک این کشور است . وی توانست در انتخاباتی عادلانه در سال 1993 ميلادي بر حکومت "کولینگا "-چهارمین رئیس جمهور کودتا-غلبه کرده و با حمایت سازمان ملل به ریاست جمهوری برسد .
او بار دیگر در انتخاباتی سالم در سال 1999 ميلادي انتخاب شد . هرچند در دور اول ریاست جمهوریش بین سال های (1993 تا 1999ميلادي) سه تن از نظامیان یاغی ارتش منجر به افزایش تنش میان شمالیان "northerners" ( مانند "پاتاسه" ) و جنوبیان "southerners" (مانند "کولینگا ") شدند. میانجیان تبعیدی و نیروهای حافظ صلح برآن شدند تا میان "پاتاسه " و نظامیان یاغی ارتش -برای برقراری نظم و قانون مداری – میانجی گری کنند. در طول دوره دوم ریاست جمهوریش، جمعیت حامیان "پاتاسه "-مانند کشور فرانسه - با ریزش بسیاری مواجه شد . وی در مارس 2003 ميلادي طی یک کودتا از ریاست جمهوری خلع شد و به "توگو" تبعید شد.

"مارتین زیگله"Martin Ziguélé


متولد 12 فوریه 1957 ميلادي، نخست وزیر جمهوری آفریقای مرکزی در سال های 2001 تا 2003 میلادی . وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2005 ميلادي در آفریقای مرکزی رتبه دوم را از آن خود کرد .
وی در حال حاضر رهبری حزب جنبش خلق لیبرال آفریقای مرکزی (MLPC) را بر عهده دارد. وی در تاریخ 1 آوریل 2001 ميلادي به عنوان نخست وزیر کابینه "آنژ- فلیکس پاتاسه " منصوب شد؛ مسندی که تا پیش از وی در اختیار "آنیست – گورژس دولوگله" Anicet-Georges Dologuélé بود.
وی تا پیش از این، بیست سال در شهر "لومه " -پایتخت کشور "توگو" - به عنوان عضو اجرایی حزب (MLPC) فعالیت داشته است زيگله در خلال کودتای 15 مارس 2003 ميلادي از مسند خود برکنار گردید و شورشیان به وی اجازه دادند تا دوران تبعید خود را در فرانسه بگذراند. در 30 دسامبر 2004 ميلادي، طی حکمی بدوی که از سوی دادگاه حاکم صادر شد، "زیگله " به همراه شش کاندیداي دیگر از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 2005 ميلادي منع شد ؛ لکن در 4 ژانویه 2005 ميلادي طی حکمی از رئیس جمهور "بوزیزه "، وی به همراه دو کاندید دیگر جواز حضور در انتخابات را گرفتند.
چند روز بعد به تمامی کاندید های رد صلاحیت شده- به استثنای "پاتاسه" – مجوز شرکت در انتخابات داده شد.
به دنبال این اقدام، حزب "پاتاسه"(MLPC) طرح عبور از "زیگله " را به اجرا درآورد . انتخابات در 13 مارس 2005 ميلادي برگزار شد و "زیگله" توانست با کسب 23.5 درصد آرا به دور دوم صعود کند. وی تلاش کرد تا از کمپین "پاتاسه" فاصله بگیرد، اما با کسب 35.4 درصد آرا در انتخابات شکست خورد.
"زیگله" در سال 2006 ميلادي به رهبری سالیانه حزب رسید ؛درست زمانی که "پاتاسه " از حزب کنار گذاشته شد. در آخرین نشست سالیانه حزب در 23 ژوئن 2007 ميلادي "زیگله " برای یک دوره سه ساله به رهبری حزب رسید .

"ژان ژاکقس دمافوس" Jean Jacques Demafouth


رهبر شورشیان خلق مسلح برای احیای دموکراسی (APRD) ، وی از وزرای اسبق جمهوری آفریقای مرکزی می باشد و نماینده شورشیان (APRD) در مذاکرات صلح سال 2008 ميلادي با دولت این کشور بوده است .
"دمافوس" در کابینه "پاتاسه" سمت وزارت دفاع را در دست داشت . در سال 2001 ميلادي پس از کوتای نافرجام علیه دولت"پاتاسه " ، وی به اتهام خیانت علیه دولت بازداشت شد . پس از دادرسی های پیاپی – و با تلاش بیش از 680 وکیل مدافع در دفاع از وی – سرانجام در اکتبر 2002 ميلادي به دلیل فقدان مدارک مستدل تبرئه شد.
پس از آن "دمافوس" به فرانسه فرار کرد و شش سال از عمرش را در دور از وطن گذراند . در این زمان دولت "بوزیزه " وی را یکی از 5 ژنرال مظنون پرونده جنایت علیه رئیس جمهور "کولینگا" اعلام کرد.
"دمافوس" در تبعید به عنوان یک کاندیداي مستقل برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در سال 2005 ميلادي ثبت نام کرد . شایان ذکر است وی نیز از کاندیداهای رد صلاحیت شده در 30 دسامبر 2004 ميلادي بود . به دنبال تائید صلاحیت وی در ژانویه 2005 ميلادي، وی در دور اول انتخابات با کسب 1.27 درصد آرا با ناکامی صحنه انتخابات را ترک کرد .
پس از انتخاب وی به ریاست (APRD)، در بیانیه ای خطاب به دولت اظهار داشت که قصد ریاست دولتی نداشته و صرفاً خواهان بازگشت به کشورش به عنوان سیاستمدار غیر نظامی است و می خواهد دولت ، طبق توافقات 8 اکتبر 2007 ميلادي با (APRD) به گفتگو بنشیند . پس از مذاکرات گسترده سرانجام وی در دسامبر 2008 ميلادي به کشورش بازگشت.

"میشل جوتودیا" Michel Djotodia

 

 

 


طی کودتایی که در دسامبر ۲۰۱۲میلادی در آفریقای مرکزی رخ داد، فرانسوا بوزیزه، رئیس جمهور وقت آفریقای مرکزی، از کاخ ریاست جمهوری در بانگی پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی به کنگو فرار کرد.

میشل جوتودیا، رهبر شورشیان (رئیس شورشیان سلکا) که قدرت را در این کشور به دست گرفت به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. وی نیز موافقت کرد که در پایان دوره انتقالی برای دور بعدی نامزد انتخابات ریاست جمهوری نباشد.

حمله و تهاجم شورشیان به پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی درست دو ماه پس از آن که آن ها یک توافقنامه صلح امضا کردند که به فرانسوا بوزیزه، رئیس‌جمهوری این کشور اجازه می‌داد تا سال ۲۰۱۶میلادی در راس قدرت باقی بماند، صورت گرفت. طبق قرارداد، مدت ریاست رئیس‌جمهور موقت در آفریقای مرکزی نباید بیش از ۱۸ ماه باشد و در این مدت شورای انتقالی ۱۰۵ نفره به عنوان پارلمان قانونی فعالیت می‌کند.

اما با تمرد شورشیان اغلب مسلمان سلکا و شروع درگیری ها با شبه نظامیان مسیحی موسوم به آنتی بالاکا، بی ثباتی این کشور را در بر گرفت. جوتودیا با فشار رهبران کشورهای همسایه و فرانسه و برای پایان‌دادن به درگیری‌های شورشیان از قدرت کناره‌گیری کرد. جوتودیا روز جمعه (10/10/92ه.ش) در جریان نشست دو روزه ای که با حضور رهبران مخالفان دولت در انجامنا پایتخت کشور چاد انجام می شد، ضمن اعلام تصمیمش مبنی بر کناره گیری از قدرت، هدفش را پایان بخشیدن به خشونت ها و درگیری ها در این کشور آشوب زده عنوان کرد.

"کاترین سامبا پانزا" Catherine Samba-Panza

 

 

 


پس از آن کاترین سامبا پانزا با رای شورای انتقالی ملی به‌عنوان اولین رئیس‌جمهور زن در آفریقای مرکزی انتخاب شد. کاترین سامبا پانزا، شهردار بانگی، پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی اولین رئیس‌جمهور موقت کشورش نیز هست. شورای انتقالی ملی با 135 عضو به‌عنوان نمایندگان پارلمان عمل می‌کنند.

انتخاب سامبا پانزا بعد از کناره‌گیری میشل جوتودیا، اولین رئیس‌جمهوری مسلمان آفریقای مرکزی انجام شد.