ایسنا-عبدالامير نبوي گفت: تونس تحت حكومت بازيگران جديد كه به قوانين وفادارتر و آموزش‌پذيرند، افتاده است و به تحول در اين كشور بيش‌تر اميد است و احتمالا تونس الگوي دموكراسي‌خواهي در منطقه خواهد شد.
به گزارش خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عبدالامير نبوي ـ پژوهشگر ارشد مركز پژوهش‌هاي علمي و مطالعات استراتژيك خاورميانه ـ صبح سه‌شنبه در نشست تخصصي "خاورميانه و چشم‌اندازحكومت‌هاي مردم‌سالار" با اشاره به ويژگي‌هاي جنبش‌هاي اجتماعي جديد در خاورميانه اظهار كرد: نداشتن ايدئولوژي، سازماندهي از نوع جديد (دسترسي به تلفن همراه، اينترنت و ...)، رفتار مسالمت‌آميز و اجتناب آگاهانه از خشونت، ساختن نمادين مراكز قدرت مثل ميدان التحرير به عنوان پارلمان مردمي و تلاش براي فرسايشي كردن نبرد براي قدرت از جمله اين ويژگي‌هاست.
وي با اشاره به تحولات كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا به بررسي دو كشور مصر و تونس پرداخت و گفت: نمي‌توان اين تحولات را جزو انقلاب‌هاي كلاسيك دانست. البته آثار و پيامدهاي اين خيزش‌ها كم‌تر از يك انقلاب نبوده است.
اين پژوهشگر ارشد مركز پژوهش‌هاي علمي و مطالعات استراتژيك خاورميانه خاطرنشان كرد: در 9 ماه گذشته هسته عربي كشورهاي منطقه، خاورميانه و شمال آفريقا سخت درگير بوده است و اين در حالي است كه تركيه و ايران كه در دمكراسي وضعيت بهتري دارند از اين تحولات دور بوده‌اند.
نبوي با اشاره به مطالبات مردم در تونس و مصر خاطرنشان كرد: اين مطالبات صرفا سياسي و اقتصادي بوده است و معتقدم مطالبات فرهنگي در اين مساله دخالتي نداشته است. هويت اسلامي مردم در مصر و تونس موجب طرح شعارهاي اسلامي نشده است و معتقدم طرح جديدي براي حكومتي اسلامي از سوي اين افراد دنبال نمي‌شود.
پژوهشگر ارشد مركز پژوهش‌هاي علمي و مطالعات استراتژيك خاورميانه گفت: اعضاي جديد انقلابيون مصر، ائتلافي طبقاتي هستند بين طبقه متوسط فقير و طبقه حاشيه‌نشين. در سال 2011 قاهره پرجمعيت‌ترين پايتخت عربي بود كه بيش از تعداد پايتخت‌نشينان حاشيه‌نشين داشت و اين حاشيه‌نشين‌ها موتور محرك انقلاب مصر (25 ژانويه) شدند.
اين كارشناس مسائل مصر با بيان اين‌كه حكومت‌هاي مصر و تونس به لحاظ سياسي سركوبگري را دنبال مي‌كردند و رژيم‌هايي شبه اقتدارگرا بودند، اظهار كرد: اين وضعيت موجب انسداد سياسي شده بود و اميد مردم براي مسالمت جدي با دولت حاكم بسيار كم‌رنگ شده بود و رفته رفته اقتدارگرايي كامل را به وجود مي‌آورد.
نبوي با بيان اين‌كه بحران اقتصادي 2008 به بعد موجب بهبود وضعيت اقتصادي مصر شد نه بدتر شدن آن، تصريح كرد: فساد اقتصادي و ناتواني در بازتوليد درآمدها موجب گسترش فقر شد. هم‌چنين مصر بنابر گزارش‌هاي بين‌المللي از فاسد‌ترين كشورها به لحاظ فساد دستگاه‌هاي اداري است.
پژوهشگر ارشد مركز پژوهش‌هاي علمي و مطالعات استراتژيك خاورميانه با بيان اين اعتقاد كه اگر به لحاظ اقتصادي در اين كشورها تحول مثبت و مطلوبي صورت نگيرد در روند دموكراسي در اين كشورها مشكل ايجاد مي‌شود، افزود: ممكن است در اين روند شاهد گذر ناموفق و كم‌اثر مصر و تونس از مرحله فعلي باشيم.
نبوي با بيان اين‌كه زنان، جوانان و نسل جديد اسلام‌گرايان محرك‌هاي اصلي در تحولات تونس بودند، گفت: اما امروز افراد ديگري به جاي آن‌ها تصميم‌گيرنده شده‌اند كه به طور مشخص حزب الاوسط و جناح روشنفكري اسلامي مورد توجه هستند.
او ادامه داد: در مصر شاهديم كه سه بازيگر سنتي قديمي يعني روشنفكران، ارتش و اسلام‌گرايان سنتي (حزب النور و اخوان‌المسلمين) وارد كار شده‌اند. اين در حالي است كه جوانان معتقدند كه حضور اين افراد و گروه‌ها در تصميم‌گيري براي آينده مصر اهداف آن‌ها را برآورده نخواهد كرد و بسياري از اعتراض‌هاي فعلي در مصر ناشي از همين مساله است.
اين پژوهشگر تاكيد كرد: معتقدم در تونس وضعيت بهتر است، ارتش مقداري كنار كشيده و دست احزاب بازتر شده است. تونس تحت حكومت بازيگران جديد كه به قوانين وفادارتر و آموزش‌پذيرند، افتاده است و به تحول در اين كشور بيش‌تر اميد است.
وي گفت: احتمالا تونس الگوي دموكراسي‌خواهي در منطقه خواهد شد.
نبوي ادامه داد: در مصر اخواني‌ها كه در ميانه راه به انقلابيون مصري اضافه شدند، الان عملا همه چيز را در دست‌شان دارند و اين تلقي شكل گرفته است كه اين‌ها مي‌خواهند مصادره به مطلوب كنند. رقابت شديد در مصر ممكن است گذار دموكراسي‌خواهي در مصر را كم‌اثر كند. به ويژه آن‌كه ظرف چند ماه گذشته هيچ دستاورد جدي اقتصادي به وجود نيامده است و پاي كشورهاي عربي به بهانه كمك اقتصادي به مصر دوباره به اين كشور باز شده است.
|
