همشهری- انتخابات مصر تنها به خاطر اينكه نخستين راي‌گيري آزاد در اين كشور پس از بيش از ۳۲سال ديكتاتوري مبارك به حساب مي‌آيد مهم و برجسته نيست.
در اين كشور شاخص جهان عرب،براي نخستين بار است كه يك رقابت سياسي تمام‌عيار در جريان است و اين بار بازيگران صحنه با هميشه متفاوت هستند. مهم‌ترين وجه تمايز ديگر اين است كه براي نخستين بار احزاب اسلامگرا توانستند بدون دردسر و ممنوعيت در انتخابات شركت كنند و با استقبال گسترده مردم هم مواجه شدند. اخوان المسلمين كه اكنون برنده بزرگ مرحله اول انتخابات پارلماني مصر شده است، اصلي‌ترين بازيگر صحنه سياسي مصر خواهد بود.ائتلافي كه اين گروه با احزاب سياسي ديگر تشكيل مي‌دهد، دولت آينده مصر را رقم مي‌زند.
بازيگران اصلي سياست مصر
حزب النور
بزرگ‌ترين حزب سلفي‌ها در مصر است كه پس انقلاب اين كشور شكل گرفت و رهبري آن به‌عهده عماد عبدالغفور است. در زمان حكومت مبارك سلفي‌ها تحت فشار بودند اما پس از انقلاب مصر گروه‌هاي سلفي فرصت مناسبي براي سازماندهي خود به دست آوردند.
اين حزب، افراط‌گرا شناخته مي‌شود و مقام‌هاي آن وعده وضع قوانين سختگيرانه‌تري را در مصر داده‌اند. اين حزب در گذشته با هرگونه فعاليت سياسي مخالف بود. در مرحله اول انتخابات پارلماني مصر اين حزب بعد از اخوان المسلمين در جايگاه دوم قرار گرفت.
شوراي نظامي حاكم
شوراي‌عالي نيروهاي نظامي پس از مبارك قدرت را در مصر بر عهده گرفت و رياست آن را ژنرال محمد حسين طنطاوي، وزير دفاع سابق رژيم مبارك برعهده دارد. معترضان بسياري در دور جديد اعتراض‌هاي مصر خواستار كناره‌گيري اين ژنرال ۷۵ساله و شوراي تحت امر او از قدرت شدند اما با وجود كشته شدن بيش از ۴۰نفر او كوتاه نيامد.
در اسناد سفارت آمريكا در مصر كه در سال ۲۰۰۸ توسط ويكي‌ليكس افشا شد آمده است، افسران ارتش از طنطاوي به بدي ياد مي‌كنند و او را «سگ مبارك» مي‌خوانند.
اخوان‌المسلمين
جنبش اخوان‌المسلمين در سال ۱۹۲۸ميلادي با تأثير از انديشه‌هاي سيدجمال الدين اسد‌آبادي در شهر اسماعيليه مصر به رهبري حسن البنا بنيان نهاده شد. هر چند مبارك در زمان حكومت خود فعاليت اين جنبش را ممنوع كرد و اعضاي آن به بهانه‌هاي مختلف هر چند وقت يك‌بار بازداشت مي‌شدند اما اين جنبش اسلامگرا هنوز يكي از قدرتمند‌ترين قطب‌هاي سياسي در اين كشور است. در انتخابات اخير حزب آزادي و عدالت وابسته به اين جنبش پيشتاز راي‌گيري‌هاست و به احتمال زياد مي‌تواند در نخستين انتخابات آزاد مصر بيشترين كرسي‌ها را به دست بياورد. رهبري جنبش اخوان‌المسلمين را اكنون محمد مرسي برعهده دارد. عصام العريان، نايب رئيس و محمد سعد الكتاتني دبيركل حزب هستند.در مرحله اول انتخابات پارلماني مصر اخوان المسلمين با يك پيروزي بزرگ به عنوان حزب اول به پارلمان راه يافت.
ائتلاف امتداد انقلاب
اين ائتلاف با اتحاد ۲حزب سوسياليست، ۲حزب ليبرال و يك حزب اسلامگرا يك روز پيش از پايان ضرب‌الاجل شروع انتخابات تشكيل شد. تولد اين ائتلاف در ۲۴نوامبر در واقع به خاطر اختلاف‌ها در فراكسيون مصري‌ها رخ داد. اعضاي جدا شده از اين جبهه با نگراني از نفوذ و تأثير‌گذاري مقام‌هاي سابق رژيم مبارك تصميم به تشكيل ائتلاف خود گرفتند.
حزب الوفد جديد
حزبي ليبرال كه در سال ۱۹۸۳ براي تجديد حيات حزب الوفد تأسيس شد. اين حزب تقريباً همان خط‌مشي حزب الوفد سابق، مهم‌ترين حزب تاريخ مصر را دنبال مي‌كند كه در سال ۱۹۵۲ منحل شده بود.رياست حزب الوفد جديد هم‌اكنون بر عهده السيد بدوي است.
حزب مصري‌هاي آزاد
اين حزب سكولار و ليبرال را نجيب ساويرس، ميلياردر مصري پس از سقوط مبارك تأسيس كرد و يكي از اعضاي اصلي ائتلاف مصريان در انتخابات است. ساويرس در ماه‌هاي گذشته در گفت‌وگو با رسانه‌هاي غربي همواره تلاش كرده است كه ترس از به قدرت رسيدن اسلامگراها را گسترش دهد. اين حزب براي شركت در انتخابات به سمت فراكسيون مصري‌ها كه بيشتر سكولار و با گرايش‌هاي چپ هستند، رفت؛ هر چند اين تلاش چندان موفق نبود.
حزب العدل
اين حزب را در اصل جواناني از جمعيت ملي براي تغيير تشكيل دادند كه نقشي اساسي و مهم در برگزاري اعتصاب‌ها و تظاهرات در زمان انقلاب 25 ژانويه مصر داشت.اين حزب خواستار تشكيل دولت مدني و اقتصادي متكي بر بازار آزاد است.
فراكسيون مصري‌ها (الكتله المصريه)
ائتلافي از چندين گروه ليبرال، سوسيال دمكرات و چپگرا كه با هدف مقابله با اخوان‌المسلمين در ۱۵ آگوست معروف شد. اين ائتلاف ابتداي شكل‌گيري بسيار گسترده بود اما مدت كوتاهي اختلاف‌ها در آن بالا گرفت و گروه‌هاي زيادي از آن جدا شدند. احزاب مصري‌هاي آزاد و مصري‌هاي سوسيال دمكرات و التجمع تنها در ماه نوامبر به‌عنوان اعضاي اصلي اين ائتلاف باقي ماندند. اين حزب در مرحله اول انتخابات پارلماني مصر سوم شد.
التجمع
پس از الوفد و اخوان‌المسلمين، التجمع قديمي‌ترين حزب سياسي است كه در انتخابات مصر شركت كرده است. ريشه‌هاي اين حزب به زمان رياست‌جمهوري انور سادات برمي‌گردد كه تنها سازمان سياسي مصر را در سال ۱۹۷۶ به ۳ بخش تقسيم كرد.
حزب الوسط
اولين حزبي كه پس از سقوط مبارك توانست مجوز فعاليت بگيرد. اين حزب اسلامگرا يك هفته پس از سرنگوني رژيم مبارك تأسيس شد و مؤسسان آن اعضاي سابق اخوان‌المسلمين هستند. مؤسسان اين حزب از ۱۵ سال قبل ايده تشكيل چنين حزبي را داشتند و به همين خاطر از اخوان‌المسلمين جدا شدند.
|
