
تحليل-زوددويچه سايتونگ/ جنگ داخلي در ليبي با تفنگهاي قذافي
تاریخ ۰۴ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۹:۴۴ | عنوان: ليبي
| تا ديروز زمامداري معمر قذافي بلاي جان مردم ليبي بود؛ از اين پس ساكنان اين كشور آفريقاي شمالي بايد نگران اسلحههاي خريداري شده در دوران حكومت وي باشند كه اكنون به دست انقلابيون افتاده است و پتانسيل جنگ بزرگ داخلي را در ليبي افزايش ميدهد. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، روزنامه زوددويچه سايتونگ در تحليلي با عنوان "تفنگهايي كه براي يك جنگ بزرگ داخلي كافي هستند"، نوشته است: « تنها حملههاي هوايي نبود كه باعث سرنگوني حكومت قذافي شد اما مبارزان ليبيايي بدون پشتيباني هواپيماهاي جنگي پيمان آتلانتيك شمالي - ناتو - راه دشواري را براي راهيابي به پايتخت داشتند. اتحاد شكننده طرفهاي درگير با ديكتاتور ليبي بيم آغاز جنگ داخلي در دوران پس از قذافي را افزايش ميدهد و اسلحههاي خريداري شده در دوران 42 ساله حكمراني قذافي - كه اكنون به دست مخالفانش افتاده است - نگرانيها از احتمال برپايي جنگ داخلي را دوچندان ميكند.
جنگ داخلي تنها يكي از پيامدهاي احتمالي اين اسلحهها هستند و نيروهاي ناتو نيز به خوبي ميدانند براي بلندمدت نميتوانند در ليبي بمانند.
يكشنبه شب زماني كه مبارزان ليبيايي وارد طرابلس ميشدند، ناتو هم آنها را همراهي ميكرد؛ درست همانند شش ماه گذشته كه با از كار انداختن ارتش معمر قذافي به ياري آنها آمده بود.
نيروهاي ناتو در آن روز با حمله هواپيماهاي جنگي خود به سه مقر اصلي نظاميان ليبي، يك پايگاه دفاعي، دو سايت راداري، 9 راكتانداز، يك تانك و دو فروند زرهپوش نقش مهمي در موفقيت مخالفان قذافي داشتند.
اگرچه نيروهاي مبارز، نبرد برابر "ژنرال ديوانه" را تنها از راه "جنگ هوايي" به سود خود به پايان نرساندند، با اين حال آنها بدون دخالت ناتو به دروازههاي شهر طرابلس نيز نميرسيدند.
يكي از عوامل موفقيت شورشيان، اتحاد نيروهايي از فرانسه، آمريكا، انگليس و كانادا بود كه از 31 مارس با نزديك به 8 هزار سورتي پرواز و 12 هزار پرواز شناسايي به وسيله هواپيماهاي بدون سرنشين آسمان ليبي را به سود نيروهاي مبارزه كرده بودند.
با وجود اين فشار به قذافي، هيچكس در ناتو تا همين چندي پيش به خود جرات پيشبيني زمان پايان جنگ را نميداد. ناتو هرگز موفق نشده بود تصوير روشني از توان نظامي واقعي مخالفان قذافي به دست بياورد.
پيش روي زودهنگام رخدادها خيال ناتو را تا اندازه زيادي آسوده كرد؛ چراكه كشورهاي درگير در اين نبرد از نهايت ظرفيتهاي خود بهره گرفته بودند.
از سوي ديگر در بروكسل - مقر اصلي ناتو - و همچنان در خود اتحاديه اروپا نگرانيهاي روزافزوني از ادامه نبردها و روند كنوني ديده شده بود. درست از زماني كه رهبر نظامي انقلابيون ليبي در شرايطي مرموز كشته شد و از زماني كه تنش ميان اعضاي شوراي انقلابيون فاش و همگاني شد، ناتو بار ديگر دست به كار شد تا برآورد درستي از ميزان و تعداد سلاحهاي موجود در ليبي داشته باشد. نتيجه به دست آمده درخور تامل است: با انبارهاي اسلحههاي از بين نرفته قذافي كه اكنون در دستان مخالفانش افتاده است، هر آن بيم برافروخته شدن آتش جنگهاي داخلي ميرود. اين چيزي است كه كارشناسان ناتو برآورد كردهاند.
"آندرس فوگ راسموسن" - دبيركل ناتو - خطر رخ دادن جنگهاي داخلي را ناچيز نميداند؛ به ويژه آنكه تصوير روشني از نيروهاي سياسي در ليبي و نقشي كه قبايل به عهده خواهند گرفت، در دست نيست.
وي حتي اخطاري را هم به نيروهاي درگير داده و به آنها يادآور شده است، "فرآيند گذار بايد صلحآميز باشد."
راسموسن براي تاكيد بيشتر از روي آوردن به تهديد نيز خودداري نكرد: "ناتو همچنان كنترل موقعيتهاي نظامي و نقاط كليدي را در دست خواهد داشت. درست همانگونه كه از مارس گذشته تا به امروز اين كار را كرده است و چنانچه هرگونه تحركي در مخالفت با مردم ليبي ديده شود، براساس ماموريت سازمان ملل متحد دست به كار خواهيم شد."
راسموسن با اين ادعا به فرمول "پاسداري از مردم" همچنان وفادار ميماند؛ فرمولي كه در قطعنامه سازمان ملل متحد و دستور كار ناتو هم آمده است. البته اين نيرو در تمايز نبرد ميان شهروندان غيرنظامي و درگيري نظامي گروههاي شورشي متخاصم با دشواريهايي روبهرو خواهد بود.
ماموريت ناتو در پايان ماه سپتامبر به پايان ميرسد. چنانچه تا آن زمان شرايط در ليبي آرام و صلحآميز باشد، تمديد ماموريت ناتو دور از ذهن به نظر ميرسد. هرچند تمديد اين ماموريت در صورت ادامه يافتن ناآراميها، از سوي بروكسل به طور كامل رد نشده است.
با اين همه يك چيز از همان آغاز بديهي بود: ناتو پياده نظامش را روانه شمال آفريقا نخواهد كرد و حتي ادعا دارد در امور سياسي ليبي نيز دخالتي نخواهد داشت.
اين چيزي است كه ديپلماتهاي اروپايي ميگويند و تنها پاي سازمان ملل متحد را به ميان ميآورند كه بايد ترتيب فرستادن كلاه آبيها - نيروهاي حافظ صلح - را بدهد. به گفته اين ديپلماتها، اتحاديه اروپا براي بازسازي ليبي آماده است و حتي برنامههايي را نيز براي اين هدف ارائه داده است؛ چرا كه به گفته "كاترين اشتون" - مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا - بايد كمك كرد تا ليبي روي پاي خود بايستد: بدون ترديد مردم ليبي متحدانه و يكپارچه، دولتي آرام، باثبات و دموكرات را برپا خواهند كرد.»
|
|