/تحليل-‌نيويورك‌تايمز/ قذافي، صدام ديگريست

تاریخ ۰۴ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۹:۴۴ | عنوان: ليبي


با كشيده شدن موج انقلاب به طرابلس در دو روز گذشته شرايط حال حاضر حاكم مستبد ليبي بار ديگر باعث شد عده‌اي به مقايسه وي و صدام بپردازند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، روزنامه نيويورك تايمز در گزارشي تحليلي به مقايسه معمر قذافي، حاكم ليبي با صدام،‌ ديكتاتور عراق پرداخت و نوشت:

« حدود 20 سال پيش در دوران جنگ خليج‌ فارس زماني كه يك خبرنگار قذافي را با صدام مقايسه كرد، رهبر ليبي به اين امر اعتراض كرد و خود را برتر از رئيس‌جمهوري وقت عراق دانست، اما در حال حاضر وقتي بخواهيم ميان صدام و قذافي مقايسه‌اي انجام دهيم به نقاط مشترك و تشابهات فراواني دست مي‌يابيم.

قذافي همانند صدام كه در سال 2003 متعهد شده بود دشمنان را در آستانه پايتخت مغلوب خواهد ساخت، اقدام كرد. همچنين در سال 2003 دو تن از پسران صدام از جمله وليعهد وي بي‌آنكه گلوله‌اي شليك كنند،‌ از بغداد گريختند. اين در حالي است كه چندي پيش دو تن از پسران قذافي به دنبال تشديد درگيري‌ها در پايتخت خود را به انقلابيون تسليم كردند.

در نگاهي ديگر مي‌توان شباهت ديگري را ميان صدام و قدافي يافت. به دنبال رسيدن دامنه درگيري‌ها به پايتخت، قذافي ناپديد شده است. در جنگ عراق نيز زماني كه تانك‌هاي آمريكا به بغداد رسيدند، صدام بر فراز بام مسجدي در يك منطقه سني‌نشين ايستاد و متعهد شد در كنار مردم عراق مقاومت كند. صدام پس از اين حضور در ملأعام به مدت هشت‌ ماه ناپديد شد و پس از اين بازه زماني، بار ديگر و اين بار پشت ميله‌هاي بازداشتگاه نيروهاي نظامي آمريكا مجبور به حضور در ملأعام شد.

در آخرين پيام راديويي قذافي وي انقلابيون را موش خطاب كرد و اين در حالي است كه پس از آن كسي از مكان دقيق اقامت وي خبر ندارد. با اين حال درگيري‌هاي شديد در پايگاه نظامي باب العزيزيه در مركز طرابلس بي‌شك نشان مي‌دهد كه تشابه بسياري ميان حكومت قذافي و حكومت صدام وجود دارد. فرماندهان انقلابيون ظاهرا به اين نتيجه رسيده‌اند كه قذافي پس از ماه‌ها بمباران ناتو كه تقريبا همه‌ چيز را در روي زمين با خاك يكسان كرده است، به تجهيزات زيرزميني خود پناه برده كه دچار آسيب چنداني نشده‌اند. اين اقدام مشابه اقدامي است كه صدام پس از حملات عليه مواضع زميني‌اش انجام داد.

به رغم اينكه عناصر گارد رياست‌جمهوري ليبي طبق گزارش‌ها در مقابله با انقلابيون اين كشور مغلوب شده‌اند و برخي از آنها به نيروهاي انقلابي پيوسته‌اند، رهبر ليبي ظاهرا همچنان بر حضور در راس قدرت به هر نحو ممكن اصرار دارد.

اما با اين حال ناتو و انقلابيون ممكن است با يك شرايط مشابه با آنچه در جنگ عراق به وقوع پيوست، مواجه شوند. اين احتمال وجود دارد كه معمر قذافي به تقليد از صدام اجازه دهد بخش‌هاي بسياري از پايتخت به سرعت تحت كنترل انقلابيون درآيد و سپس از شرايط به وجودآمده به عنوان دامي براي نيروهاي انقلابي استفاده كند. همچنين در بلندمدت اين امر متحمل به نظر مي‌رسد كه ليبي و به ويژه پايتخت اين كشور شاهد نوعي درگيري‌ شبه‌نظامي نظير آنچه در عراق ملاحظه شد، باشد. درگيري‌ها در عراق با گذشت بيش از هشت‌ سال از زمان آغاز يورش نظامي آمريكا به اين كشور در سال 2003 هنوز هم ادامه دارد و ده‌ها هزار كشته برجاي گذاشته است.

احتمال بروز چنين درگيري‌هايي در ليبي كه كابوسي وحشتناك به نظر مي‌رسد، حساسيت‌هايي را درميان رهبران غرب از جمله ديويد كامرون نخست‌وزير انگليس، نيكولا ساركوزي، رئيس‌جمهوري فرانسه و باراك اوباما رئيس‌جمهوري آمريكا برانگيخته است. عملي شدن تعهد اين رهبران براي براندازي رژيم قذافي و مهيا كردن نيروهاي نظامي لازم براي نيل به اين تعهد ممكن است باعث رقم خوردن فصلي جديد از درگيري‌ها در ليبي شود.

پرسش عمده اين است كه آيا اين احتمال وجود دارد كه ليبي نيز مانند عراق پس از فروپاشي رژيم ديكتاتوري شاهد درگيري‌هاي خونين و نيز جنگ داخلي باشد؟ پرسش ديگر اين است كه آيا غرب كه تاكنون همكاري نظامي‌اش با انقلابيون ليبي عمدتاً محدود به حملات هوايي بوده، در هرج‌و‌مرج‌هاي احتمالي در آينده نيز وارد عمل خواهد شد؟

كامرون نخستين مقام غربي بود كه به متمايزكردن وقايع اخير ليبي كه به سرعت رقم خورد با غارتگري‌ها، كشتارها و خشونت‌ها در جنگ عراق پرداخت.

كامرون اظهار داشت كه كارشناسان ايجاد ثبات در لندن ماهها به همكاري با انقلابيون ليبي براي انتقال مسالمت‌آميز قدرت پرداخته‌اند.

وي افزود: در حال حاضر تدابيري در دست اجراست كه از آن جمله مي‌توان به تاكيد بر اينكه انقلابيون بايد حقوق‌بشر را رعايت كرده و از انجام اقدام‌هاي خشونت‌بار خودداري كنند.

نخست‌وزير انگليس افزود كه در ارتباط‌هاي مكرر با مصطفي عبدالجليل، رهبر انقلابيون ليبي اين نتيجه به دست آمده كه دولت آتي ليبي بايد اطمينان حاصل كند كه همه بخش‌هاي اين كشور در آينده آن سهيم باشند.

اظهارات كامرون نشان‌دهنده وجود نگراني‌هايي درخصوص اين امر است كه نيروهاي انقلابي پس از پيروزي طرف مغلوب را مورد حمله قرار دهند.

از سوي ديگر انقلابيون همچنين خواستار تسهيلات پزشكي، تعمير شبكه‌هاي ارتباطي، منابع برق، سوخت و آب در كوتاه‌ترين زمان ممكن هستند.

در حال حاضر پرسش اصلي اين است كه آيا اراده نيروهاي انقلابي و عوامل خارجي در ليبي به اندازه‌اي قوي و راسخ است كه اوضاع كشور را به شرايط عادي و باثبات بازگرداند؟»



نوشته‌ای از موسسه مطالعاتی و تحقیقاتی آفران - آفریقا و ایران
http://www.afran.ir

نشانی این صفحه :
http://www.afran.ir/modules/news/article.php?storyid=61982