پايتخت سياسي قاره سياه فردا ميزبان چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه آفريقاست
تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۸۸ - ۱۲:۲۰ | عنوان: اتيوپي
| آديس آبابا پايتخت سياسي قاره سياه فردا ميزبان چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه آفريقاست و منوچهر متكي نيز در رأس هيئتي در اين اجلاس حضور خواهد يافت.
به گزارش خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس، چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه آفريقا از فردا يكشنبه 11 تا 13 بهمنماه در آديس آبابا مقر اين اتحاديه برگزار خواهد شد.
منوچهر متكي وزير امور خارجه كشورمان نيز در رأس هيئتي در اين نشست حضور خواهد يافت.
مراسم افتتاحيه چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه آفريقا فردا يكشنبه با شعار «فناوري اطلاعات و ارتباطات در آفريقا؛ چالش‌ها و چشم‌انداز توسعه» با حضور روساي جمهور و نخست‌وزيران 53 كشور عضو اين اتحاديه برگزار مي‌شود.
«محمدجواد زمانيان كوپايي» سفير جمهوري اسلامي ايران در اتيوپي در گفتگو با خبرنگار فارس، خاطرنشان كرد: آقاي متكي در حاشيه اين اجلاس نيز با تعدادي از مقامات عاليرتبه كشورهاي عضو اين اتحاديه درباره موضوعات دوجانبه و مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي بحث و تبادل نظر خواهد كرد.
ليبي در حال حاضر رياست اتحاديه آفريقا را عهده‌دار است. منوچهر متكي نيز 24 دي‌ماه سال جاري در رأس هيئتي و به منظور انجام ديداري دو روزه به طرابلس سفر كرد.
جمهوري اسلامي ايران در حال حاضر عضو ناظر اتحاديه آفريقاست و به طور فعال در اجلاس‌هاي سران حضوري فعال و موثر داشته كه از آن جمله مي‌توان به حضور محمود احمدي‌نژاد رئيس جمهوري در اجلاس سران در گامبيا اشاره كرد.
تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، برقراري و گسترش روابط سياسي با كشورهاي آفريقايي در اولويت سياست خارجي ايران قرار نداشت و تعداد نمايندگي‌هاي سياسي ايران در اين قاره بسيار محدود بود. با پيروزي انقلاب اسلامي و تاكيد جمهوري اسلامي بر حمايت از جنبش‌هاي آزاديبخش و تقويت همكاري‌‌هاي جنوب - جنوب، قاره آفريقا از جايگاه والايي در عرصه سياست خارجي ايران برخوردار شد و رفته رفته تعداد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران در اين قاره پهناور افزايش يافت و هيئت‌هاي متعددي مبادله شد.
نظر به اهميت تقويت روابط ايران با كشورهاي آفريقايي در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، بالاخص اهتمام ويژه دولت نهم براي توسعه روابط با اين كشورها، ايران در يازدهمين اجلاس سران اين اتحاديه در شرم الشيخ به عنوان شريك استراتژيك آفريقا معرفي شد.
سيزدهمين اجلاس سران كشورهاي عضو اتحاديه آفريقا (AU) با شعار «سرمايه‌گذاري در كشاورزي براي رشد اقتصادي و امنيت غذايي» از 10 الي 12 تيرماه سال جاري در شهر توريستي «سيرت» در ليبي برگزار شد.
دوازدهمين اجلاس سران كشورهاي عضو اتحاديه آفريقا نيز 14 و 15 بهمنماه در آديس آبابا برگزار و منوچهر متكي وزير امور خارجه كشورمان در رأس هيئتي در اين نشست شركت كرد و در حاشيه اجلاس مذكور با 21 تن از سران و مقامات عاليرتبه اين قاره پيرامون روابط دوجانبه، موضوعات منطقه‌اي و بين‌المللي ديدار و گفتگو كرد. ديدار و گفتگو با عمرو موسي دبيركل اتحاديه عرب نيز از ديگر برنامه‌هاي متكي در اين اجلاس بود.
اريتره، اتيوپي، آفريقاي جنوبي، الجزاير، آنگولا، اوگاندا، بنين، بوتسوانا، بوركينافاسو، بروندي، تانزانيا، تونس، توگو، جمهوري دموكراتيك عربي صحرا، آفريقاي مركزي، جمهوري كنگو، جمهوري دموكراتيك كنگو، جمهوري موريس، جيبوتي، چاد، دماغه سبز، رواندا، زامبيا، زيمبابوه، ساحل عاج، سنگال، سيرالئون، سيشل، سومالي، سودان، سوازيلند، سائوتومه و پرينسيپ، غنا، كامرون، كنيا، كومور، گينه استوايي، گابن، گامبيا، گينه بيسائو، گينه، لسوتو، ليبريا، ليبي، ماداگاسكار، مالاوي، مصر، موريتاني، موزامبيك، ناميبيا، نيجريه و نيجر 53 كشور عضو اتحاديه آفريقا هستند. تنها مغرب (مراكش) به دليل به رسميت شناخته شدن و عضويت جمهوري دموكراتيك عربي صحرا در سال 1982 در متن سازمان وحدت آفريقا، از آن سازمان جدا شد و بعدها با تاسيس اتحاديه آفريقا به جاي سازمان وحدت آفريقا، در ساختار جديد نيز حضور نيافت.
نگاهي كوتاه به اتيوپي؛ مقر اتحاديه آفريقا...
نام اتيوپي از آئتيوپياي (Aethiopia) لاتين، از واژه اتيوپياي (Ethiopia) يوناني وارد زبانهاي اروپايي شده كه به معناي سرزمين «تيره پوستان» يا «صورت سوختگان» است. اين سرزمين در نزد مسلمانان «حبشه» نام داشت كه «نجاشي» پادشاه حبشه براي همه مسلمانان نامي آشناست.
آديس آبابا پايتخت اتيوپي در زبان امهري كه يك زبان سامي جنوبي و از شاخه‌هاي زبان اتيوپي مركزي است به معناي «نوگل» است كه محل اين شهر از سوي «تايتو بتول» برگزيده و اين شهر در سال 1886 ميلادي توسط شاه «منليك دوم» حاكم وقت اتيوپي و همسر تايتو بنيان نهاده شد. اين شهر با بيش از 2 هزار و 500 متر ارتفاع از سطح دريا، سومين پايتخت مرتفع جهان است.
«امهري» زبان رسمي اين كشور است كه البته زبان خارجي مورد تكلم در آديس آبابا علاوه بر امهري، انگليسي است و 80 نوع زبان ديگر نيز در اين كشور مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
جمهوري دموكراتيك فدرال اتيوپي با وسعت يك ميليون و يكصد و چهار هزار كيلومتر مربع و 76 ميليون نفر جمعيت (آمار سال 2008 دفتر آمار اتيوپي) سومين كشور پرجمعيت آفريقا پس از نيجريه و مصر است.
13 ميليون نفر از جمعيت اين كشور در شهرها و 63 ميليون نفر نير در روستاها و يا به صورت عشايري زندگي مي‌كنند.
براساس آمارهاي رسمي منابع دولتي 7/61 درصد مردم اتيوپي مسيحي (ارتدوكس)، 8/32 درصد مسلمان، 6/4 درصد مذاهب بومي و يك درصد ساير اديان هستند ولي براساس آمار منابع مستقل و غيردولتي 50 درصد جمعيت اتيوپي مسلمان هستند كه 65 درصد آنها سني شافعي و دوستدار اهل بيت مي‌باشند.
جمعيت قابل توجهي از يهوديان (فلاشه‌ها) نيز در اين كشور سكونت دارند.
«آمهارا»، «ارومو»، «تيگره»، «عفار»، «سوماليايي» و «گوراگي» از جمله نژادهاي ساكن در اتيوپي هستند.
آديس آبابا با جمعيتي حدود سه ميليون نفر در مركز اتيوپي قرار گرفته كه با توجه به استقرار دبيرخانه سازمان وحدت آفريقا AU و كميسيون اقتصادي سازمان ملل براي آفريقا UNECA به عنوان مركز سياسي و اقتصادي آفريقا و در واقع پايتخت سياسي اين قاره قلمداد مي‌شود.
شوراي اقتصادي و اجتماعي سازمان ملل كميسيون منطقه‌اي تحت عنوان «كميسيون اقتصادي سازمان ملل براي آفريقا» را در سال 1958 به منظور كمك به ارتقاي توسعه اقتصادي و اجتماعي، ايجاد و تحكيم روابط اقتصادي كشورهاي آفريقايي با يكديگر و ساير كشورهاي جهان تشكيل داد كه در پنج منطقه آفريقا داراي دفتر است و مقر اصلي آن در آديس آبابا مستقر مي‌باشد.
بيش از يكصد نمايندگي خارجي و دفاتر نمايندگي 26 سازمان بين‌المللي در آديس آبابا حضور دارند.
گرچه آديس آبابا به پايتخت ديپلماتيك آفريقا لقب يافته ولي اين شهر امكانات يك پايتخت ديپلماتيك را دارا نيست.
البته نمي‌توان منكر سرسبزي اين شهر شد، چرا كه تحسين هر فردي را در ابتداي ورود برمي‌انگيزد.
رود نيل آبي كه 85 درصد از آب رود نيل بزرگ را تامين مي‌كند، از ارتفاعات اتيوپي و درياچه «تانا» سرچشمه مي‌گيرد و در اين كشور تحت عنوان Abay شناخته مي‌شود.
قصرهاي «منليك» و «هايله سلاسي»، موزه «اينتوتو»، مقرهاي اتحاديه آفريقا و كميسيون اقتصادي سازمان ملل براي آفريقا، بزرگ‌ترين بازار سرپوشيده آفريقا موسوم به بازار «مركاتو»، موزه ملي، اولين دانشگاه اتيوپي، چشمه و حمام آب معدني «فين فين» و جنگل اوكاليپتوس كه بخش شمالي شهر را تا حدودي پوشانده از جمله مراكز تاريخي و سياحتي اين شهر هستند.
28 مي يعني سالروز سقوط هايله ماريام در سال 1991 و در دست گرفتن قدرت توسط حزب حاكم فعلي EPRDF روز ملي اين كشور است كه البته 5 مي هر سال (زمان خارج شدن اتيوپي از اشغال ايتاليا در سال 1941) جشن‌هاي ملي در اين كشور برگزار مي‌شود.
اريتره در شمال، جيبوتي و سومالي در شرق و جنوب شرقي، كنيا در جنوب و سودان نيز در غرب، همسايه‌هاي اين كشور هستند كه پس از استقلال اريتره در سال 1991، ارتباط اتيوپي با آب‌هاي آزاد بين‌المللي قطع شده است.
10 يا 11 سپتامبر آغاز سال نو در اتيوپي است كه 13 ماه دارند. به دليل اختلاف در تاريخ ميلاد حضرت مسيح (ع) در اتيوپي، سال ميلادي رسمي اين كشور هفت سال عقب‌تر از سال ميلادي اروپايي است. شنبه‌ها و يكشنبه‌ها هم تعطيلات آخر هفته مردم اتيوپي است.
بودجه سالانه اين كشور تنها حدود 5 ميليارد دلار است كه تقريباً يك پنجم آن توسط كمك‌هاي خارجي تامين مي‌شود.
گرچه اتيوپي در بين كشورهاي كمتر توسعه يافته قرار دارد ولي براساس اطلاعات اقتصادي منتشر شده توسط بانك ملي اتيوپي، اين كشور در طي سال‌هاي 2006 - 2007 رشد اقتصادي 4/11 درصدي داشته كه نشان مي‌دهد براي چهارمين سال اين كشور رشدي بالاتر از 11 درصد را تجربه كرده است.
اقتصاد اتيوپي برپايه اقتصاد كشاورزي استوار است و بدهي خارجي اين كشور 5/2 ميليون دلار مي‌باشد.
در سال 2007 - 2006 قهوه حدود 8/35 درصد از صادرات اتيوپي را تشكيل داد. اين كشور در طي اين سال 156 هزار تن قهوه صادر و 223 ميليون دلار درآمد ارزي كسب كرد.
اين كشور به دليل شرايط آب و هوايي و خاك مرغوب، 6/73 ميليون هكتار زمين قابل كشاورزي دارد كه به دليل فقدان سرمايه و تكنولوژي تنها 5/15 ميليون هكتار آن زير سطح كشت رفته است.
اين كشور در عرصه دامداري از آينده‌اي درخشان برخوردار است. اتيوپي با دارا بودن 42 ميليون راس گاو، 5/25 ميليون راس گوسفند، 4/24 ميليون راس بز، 3/2 ميليون نفر شتر و 7 ميليون راس اسب در حال حاضر در زمره بزرگ‌ترين كشور دامدار آفريقا و نهمين كشور در دنياست. دامدار بودن اين كشور را به عينه در خيابان‌هاي آديس آبابا مي‌توان مشاهده كرد به نحوي كه در كنار برخي از خيابان‌ها شاهد حضور گله‌هاي بز بوديم.
طلا، مس، سنگ‌هاي تزييني، آهن، گاز و دام عمده‌ترين منابع و ذخاير اين كشور را تشكيل مي‌دهد.
اتيوپي در طول تاريخ از لحاظ سياسي كشوري مستقل بوده و تنها طي يك دوره كوتاه شش ساله از 1935 تا 1941 تحت اشغال دولت ايتاليا (موسوليني) قرار داشته است. اين كشور در دوران حكومت‌هاي هايله سلاسي و هايله ماريام شاهد دو طرز تفكر و گرايش غرب‌گرا و شرق گرا بوده و در دوران هايله ماريام رژيم نظامي ماركسيست در اتحاد با شوروي تغييرات انقلابي را در اين كشور آغاز كرد.
اين كشور به صورت جمهوري فدرال اداره مي‌شود كه رئيس جمهور پستي تشريفاتي است و توسط مجلس‌هاي نمايندگان مردم و فدرال براي يك دوره شش ساله انتخاب مي‌شود. "گيرما ولده گيورگيس " رئيس جمهور كنوني اين كشور در سال 2005 به اين سمت برگزيده شده است.
نخست‌وزير، رئيس حكومت است كه توسط دو مجلس مذكور براي يك دوره پنج ساله انتخاب مي‌شود و "ملس زناوي " نخست‌وزير كنوني براي بار دوم در ماه مي 2005 به اين سمت انتخاب شده است.
حكومت اتيوپي داراي 20 وزير اصلي و 34 وزير مشاور و داراي 9 ايالت و دو شوراي اداري است كه به صورت فدرال اداره مي‌شوند.
548 نماينده، مجلس نمايندگان مردم اتيوپي را تشكيل مي‌دهند كه وظيفه قانونگذاري، تاييد كابينه و نظارت بر كار آن را برعهده دارند. دوره نمايندگي پنج سال و آخرين انتخابات نيز در ماه مي 2005 برگزار شد. چهار حزب TPLF ، OPDO ، ANDM ، SPNN احزاب ائتلافي حزب حاكم را تشكيل مي‌دهند.
مجلس فدرال نيز با 110 نماينده، مسئول رسيدگي به امور ايالت‌هاست و جلسات مشتركي را با مجلس نمايندگان برگزار مي‌كند. قوه قضاييه اتيوپي هم توسط وزارت دادگستري اداره مي‌شود.
در حال حاضر عليرغم تلاش‌هاي بسياري از كشورها به منظور تاثيرگذاري در سياست‌هاي اتيوپي، ولي اين كشور داراي سياست تقريباً مستقلي است و به كشور خاصي گرايش ندارد. اين كشور با قرار گرفتن در منطقه شاخ آفريقا و مركز اين قاره، داراي نقش تعيين كننده و راهبردي است.
اتيوپي از دسامبر 2006 تا ژانويه 2009 اقدام به اعزام نيروي نظامي به سومالي كرد.
اين كشور داراي مشكلات زيادي با اريتره است كه بيشتر ناشي از اختلاف مرزي دو كشور بخصوص از زمان روي كار آمدن حكومت جديد در اريتره است.
فقر مفرط، بيكاري و بيماري ايدز از جمله مهم‌ترين بحران‌هاي اين كشور محسوب مي‌شوند. در جاي جاي شهر حضور متكديان، انگار با در و ديوار شهر عجين شده و تكدي‌گري بيداد مي‌كند.
در اين كشور از طبقه متوسط خبري نيست. عليرغم كثرت متكديان، ولي ميزان جرم و جنايت در اين كشور بسيار محدود است.
اتيوپي در سال 85 - 1984 دچار قحطي شد و عليرغم گذشت نزديك به 24 سال از اين قحطي زماني نام اين كشور به ميان مي‌آيد، گرسنگي و فقر در اذهان نقش مي‌بندد ولي اتيوپي در حال حاضر سومين بازار بزرگ آفريقا و دومين مقصد كالاهاي ايراني در بين كشورهاي اين قاره است.
به گفته «سعيد توفيقي» رايزن بخش اقتصادي سفارت ايران در اتيوپي، متاسفانه در اثر تبليغات منفي آگاهانه يا ناآگاهانه رسانه‌هاي گروهي در كشور، تصوير بسيار منفي و تيره‌اي از اتيوپي در افكار عمومي ايران به وجود آمده كه اين موضوع يكي از مهم‌ترين عوامل بازدارنده در توسعه مناسبات اقتصادي ايران و اتيوپي محسوب مي‌شود.
اتيوپي در پي اتخاذ سياست‌ها و برنامه‌هاي توسعه اقتصادي و در پرتو ثبات سياسي و اجتماعي و دريافت انواع كمك‌هاي خارجي و بين‌المللي توانسته در طي سال‌هاي 2006 - 2002 به معدل رشدي برابر با 7/10 درصد نائل شود.
عليرغم وجود بازار گسترده براي كالاهاي توليدي ايران به دليل عدم شناخت تجار داخلي از آن، ساير رقباي تجاري ايران در آفريقا از قبيل چين، تركيه و هند به سرعت در حال گسترش حوزه نفوذ خود در اين بازار هستند.
به باور توفيقي اتيوپي زمينه‌هاي بسيار فراواني براي صدور خدمات فني و مهندسي كشورمان دارد و شركت‌هاي بزرگ و معتبر ايراني مي‌توانند از اين فرصت براي حضور فعال در اتيوپي استفاده كنند.
وي تصريح كرد: اتيوپي ديگر گرسنه نيست، تشنه محصولات و خدمات ايراني است.
|
|